Ook zo uitgekeken op uw huidige functie? Sleept u zichzelf met moeite door de dag van koffiepauze naar theepauze? Maar vindt u het met oog op de crisis niet zo verstandig nu te gaan jobhoppen? Hoog tijd uw eigen baan onder handen te nemen. Sleur jezelf uit de sleur!
Was jobhoppen voor de crisis in 2008 nog een activiteit die bijna kenmerken vertoonde van een Olympische sport, tegenwoordig mag je blij zijn dat je sowieso werk hebt. De slechte economische vooruitzichten doet veel mensen besluiten te blijven hangen in hun huidige baan, ook al zijn ze ontevreden. Het devies is 'blijf zitten waar je zit, en verroer je niet'. Maar als je echt al een tijdje ongelukkig bent in je werk, loop je op de lange termijn een groter risico ziek te worden: overspannen, burn-out of bore-out van verveling. Dus wat nu? Oudere generaties zouden waarschijnlijk zeggen dat we er in dit geval dan maar 'het beste van moeten maken'. Maar gewend (en verwend) als we zijn om invloed uit te oefenen op ons eigen leven en dat in te richten zoals we willen, nemen we daar natuurlijk geen genoegen meer mee. Als we dan niet meer kunnen zoeken naar die droombaan, dan moeten we die droombaan maar zelf creëren.
Jobcrafting
In de VS noemen ze dat ook wel 'jobcrafting'. De kunst is om je de controle over je werk terug te geven. Door je baan zodanig te herdefiniëren dat je motivaties, passies en krachten erin passen. Een dergelijke cosmetische operatie kunnen ze ook alleen maar bedenken in het land waar plastiche chirurgie groot is geworden, hoor ik je denken. Klopt, in de VS ligt de nadruk bij jobcrafting vooral op cognitieve aanpassing. Wie anders denkt, gaat ook anders doen en gaat zich ook anders voelen, dat idee. Dat komt ook deels neer op framing. En dat dit best lastig is, bewijst een blondje in de Tweede Kamer ons dagelijks.
Maar in Nederland prikken we graag door de schijn heen. De invulling kan ook zijn dat je binnen je huidige werkzaamheden kleine veranderingen probeert aan te brengen waardoor je toch gemotiveerd wordt. Het vergt dus een andere mindset en een andere manier van kijken naar je eigen baan om iets te kunnen veranderen. Daarvoor moet je wel een beetje moeite doen. Als je alleen maar in je inbox kan denken, lukt het natuurlijk niet.
Overzicht krijgen
Maak allereerst eens een overzicht van je huidige taken. Zet ze in een diagram zodat goed zichtbaar is wat de meeste tijd kost en welke taken het minst van uw tijd vreten. Kijk eens naar het geheel. Verbaasd? Waarschijnlijk is de kans groot dat je de meeste tijd spendeert aan vergaderen, coördineren van projecten, budgetten maken en het minst aan zaken die je zelf het meest interessant vindt, zoals persoonlijke ontwikkeling en opleiding, coaching van anderen of het ontwikkelen van een social media strategie. Niet zo gek dus als je de laatste tijd het gevoel hebt dat je steeds minder energie hebt en snel leegloopt.
Maak het diagram nu opnieuw en plaats zaken als deze motivaties, sterke eigenschappen en passies daartussen waar ze passen. Groepeer je activiteiten om die passies, eigenschappen en motivaties. En omschrijf een passende rol hierbij, die een kracht, motivatie en passie kan samenvatten. Bij taken als vergaderen, het schrijven van jaarverslagen en het leren gebruiken van nieuwe internettools, kan je passie bijvoorbeeld coaching zijn en je motief persoonlijke groei. Als het goed is, vindt nu een accentverschuiving plaats van je taken richting een wenselijker tijdsbesteding.
Aan de slag
Nu is het dus tijd om de handen uit de mouwen te steken. Stel, je hebt bijvoorbeeld allerlei wilde ideeen over de toepassing van social media voor je bedrijf, maar tot nu toe kom je er a) niet aan toe b) wil je niet op de tenen trappen van collega's die 'expert' zijn in social media en c) weet je eigenlijk niet hoe je het moet toepassen. Maar van vragen is nog nooit iemand dommer geworden. Bovendien vinden de meeste mensen het net als jijzelf vaak vooral leuk om anderen te helpen. Even die collega om uitleg en hulp vragen streelt hun ego en geeft jou weer de kans om wat ideetjes die je hebt en passant voor te leggen. Tip: sluit stille bondgenootschappen met medewerkers die jou genegen zijn.
Bedenk ook: in ons kleine Nederland ben je al gauw een expert. Kijk maar naar al die praatprogramma's op tv, daar zitten vrijwel altijd dezelfde gasten, sprekers en BN'ers. Dat komt enerzijds omdat journalisten soms gewoon hondslui zijn en onder tijdsdruk altijd bij de bekende poppetjes uitkomen in hun database of adressenboekje. Maar ook omdat hier maar weinig mensen hun kop boven het maaiveld durven uit te steken. Dus als je dat wel doet, val je al snel op en geld je al snel als expert. Nog nooit getwitterd of geblogd? Dat gold ook voor fashionista's die nu naast modekoningin Anna Wintour bij coutureshows zitten. Voor je het weet, ben je Twitterkoning of sta je als spreker naast Ben Tiggelaar.
Ga met jezelf in discussie
Neem jezelf voor het excuus dat je 'er niet aan toekomt' nooit meer te gebruiken. Het zijn alleen maar smoesjes om te blijven hangen in je oude gedrag. Dat lijkt namelijk ook makkelijker. Maar niets is minder waar. Om jezelf toch echt uit te dagen, gooien we er wat RET in (Rationeel-Emotieve Therapie). Stel jezelf elke keer dat je denkt dat je ergens geen tijd voor hebt de vraag: 'is dat echt zo?'. Bedenk wat de grootste ramp is die kan gebeuren, of dat wel zo erg is, en blijf die vragen om beurten herhalen. Bijvoorbeeld: je wil eigenlijk vandaag een nieuw marketingplan bedenken en daar een beetje in boeken voor neuzen, maar er ligt nog een hele berg mail, die je moet doorploegen. Begin dus een gesprek met jezelf en doe wel even de deur dicht voordat je medewerkers mochten denken dat je aan vervroegde Alzheimer lijdt. Dat leidt alleen maar tot verwarrende geruchten door vervroegde stoelpotenzagers.
Voorbeeld:
Moet ik echt al die mail lezen?
"Tja, moeten, moeten, het staat nergens in de wet als verplicht, ik verlies mijn bonus er niet mee dus nee het moet niet. Maar goed, het is wel handig want anders moet het morgen."
Wat is de grootste ramp die gebeurt als ik het niet doe?
"De wereld stort in, ik word overspoeld door een tsunami aan e-mail waarom ik nog niet geantwoord hebt. Maar, ook dat blijft relatief."
En is dat erg?
'Ja, want dan moet ik twee keer zoveel mail lezen of weggooien. En het kan zijn dat ik een belangrijke of urgente mail dus niet gelezen heb.'
Tja, zo'n gesprek met jezelf; het is nog niet makkelijk. Maar bedenk dat als iets echt urgent zou zijn, je er waarschijnlijk geen mailtje over zou krijgen, maar een telefoontje. Misschien is het sowieso een goed idee om een cultuur in je onderneming te kweken dat bij urgente zaken er weer even echt contact plaatsvindt in plaats van over een digitale snelweg. Bovendien, een goede hond blaft twee keer. In ieder geval kan een oplossing zijn om bijvoorbeeld je mail even alleen te checken op die ene afzender waar je iets van verwacht en vervolgens een autoreply in te stellen dat je een middagje in Timboektoe zit om aan een strategie te werken.
Doen, doen, doen
Heb je nou nog steeds koudwatervrees? Troost je, mensen zijn nu eenmaal gewoontedieren dus daarin ben je dan geen uitzondering. Misschien stelt het je gerust te weten dat volgens onderzoek werknemers die doen aan jobcrafting tevredener zijn met hun baan, betrokkener bij het bedrijf en beter presteren. Het goede nieuws is bovendien dat medewerkers zelf het heft in handen moeten nemen. In plaats van dat iedereen maar de hele tijd verwacht dat hun manager hun baan beter, leuker en mooier moet maken. Tegen alle werknemers die dan ook bij u aan het bureau komen zeuren, kunt u die taak dus met een gerust hart weer op hun eigen bordje leggen met de boodschap: "Zelf doen!" Kijk, dat is nog eens prachtig gedelegeerd.
Psst. Heb je al eens geprobeerd om de CTRL+ SHIFT-knop met pijltjestoets te gebruiken en alle mail in een keer weg te gooien? Dat ruimt pas op. De nieuwe mailtjes en echt belangrijke verzoeken komen vanzelf weer in je inbox. De onbelangrijke blijven weg. Werkt heel bevrijdend kan deze MT-redacteur je toevertrouwen.
Volgende maand verschijnt het boek 'Scherp in werk. 5 routes naar optimale inzetbaarheid' van auteur Jan de Jonge over jobcrafting. Het NSvP kenniscentrum voor innovatief werk houdt 3 april een seminar en symposium over het onderwerp.
Lees ook:
-
Neem zelf de regie over uw loopbaan
-
Voorkom stress door verveling
-
Herken en voorkom de burn-out
-
6 veel voorkomende kantoorziekten
