ING heeft een megaschikking gesloten met de Amerikaanse overheid. Wat is dat toch met Nederlandse banken en schikkingen in de VS?
ING betaalt de Amerikaanse autoriteiten 619 miljoen dollar om af te zijn van een zaak over de schending van door de VS ingestelde sancties tegen onder anderen Cuba. Volgens het Amerikaanse ministerie van Financiën is dit de grootste schikking voor een dergelijk vergrijp ooit.
Volgens de Amerikanen sluisde ING 1,6 miljard dollar illegaal door het Amerikaanse financiële systeem. Het ging overigens niet alleen om sancties tegen Cuba, waarvan de rechtmatigheid en zin nog wel kan worden bediscussieerd, maar ook om sancties die waren ingesteld tegen Iran, Myanmar, Sudan en Libie.
ING schuwde daarbij misleiding niet. Volgens de Amerikaanse autoriteiten werd informatie over klanten bewust gemanipuleerd of gewist met als doel te voorkomen dat Amerikaanse financiële instellingen bepaalde transacties zouden tegenhouden. Hiervoor is in eenvoudig Nederlands een term: fraude.
Two makes a crowd
Dat is allemaal op zichzelf al erg genoeg, ware het niet dat het in een patroon past. Een andere Nederlandse grootbank ging ING namelijk voor. ABN Amro schikte in 2010 precies zo'n zaak met de Amerikaanse autoriteiten. Het was RBS dat als nieuwe eigenaar uiteindelijk de deal met justitie sloot, maar het was ABN dat zich aan het onoorbare gedrag schuldig had gemaakt. In 2005 betaalde de bank al een eerste boete van 80 miljoen dollar, in 2010 schikte RBS voor een half miljard dollar.
De vraag is waaarom die Nederlandse banken het nodig vonden strafbare feiten te plegen? Nota bene in de VS, toch niet een land dat bekend staat om zijn coulance ten aanzien van witteboordencriminaliteit.
'ING nu een heel ander bedrijf'
ING hamert erop dat het zijn leven heeft gebeterd en dit niet snel meer kan voorkomen. Wereldwijd zijn er nu 400 medewerkers aan het werk om te zorgen dat ING voldoet aan relevante wet- en regelgeving. "De overtredingen die tot 2007 hebben plaatsgevonden zijn ernstig en onacceptabel. De feiten in de verklaring van het Department of Justice beschrijven een heel ander ING dan het bedrijf waarvoor we nu allemaal zo hard ons best doen”, aldus ING-topman Jan Hommen.
Maar is dat wel zo? Fraude is toch gewoon fraude? Je hebt toch geen compliance officer nodig om te weten dat je iets onoorbaars doet als je documenten manipuleert met het kennelijke doel te misleiden? Wat zegt dat over de cultuur in de financiele sector?
"De compliance officer is altijd iemand die ingrijpt is als het te laat is", zegt organisatiepsycholoog en voormalig senior personeelsmanager bij ABN Kilian Wawoe. Volgens hem zit het probleem dan ook dieper. "Mensen in de financiele sector zijn nog steeds geprogrammeerd om zoveel mogelijk winst te maken en de randen van het toelaatbare op te zoeken."
Hij pleit er daarom voor dat de samenleving zich afvraagt wat het wil van de bank. "Heeft die een nutsfunctie of is het een instelling die zoveel mogelijk winst moet genereren?" Zolang de mindset in de financiële sector gericht is op het laatste zullen dergelijke dubieuze praktijken en fraudegevallen volgens Wawoe aan het licht blijven komen.
