Geen producten in de winkelwagen.
Vliegen heeft de toekomst. Hoewel de economische crisis nog voelbaar is, neemt het verkeer van mensen door het luchtruim de komende decennia flink toe. De groei komt vooral uit Azië.
Graag nemen we u mee terug naar het jaar 1989. Of eigenlijk beter gezegd: back to the future. In dat jaar kwam het tweede deel van deze succesvolle filmreeks uit en zagen we hoe het autoverkeer er anno 2015 uit zou gaan zien. ‘Where we’re going, we don’t need roads’, zo luidt de beroemde filmzin van Dr. Emmet Brown aan het begin van deze blockbuster. Snelwegen boven het wolkendek met vliegende auto’s die de afslag naar beneden nemen. Weliswaar ligt die toekomstvisie nog zeven jaar van ons verwijderd, we kunnen al vaststellen dat een vliegende Delorean in de echte wereld voorlopig op zich laat wachten. Wel is duidelijk dat het de komende twintig jaar flink drukker gaat worden met het transport van mensen door de wolken. Dat kan zelfs een crisis of aswolk niet tegenhouden.
Luchtvaartsector groeit weer
Vorige week werd bekend dat de luchtvaartsector de opwaartse lijn weer gevonden heeft. Uit cijfers van koepelorganisatie International Air Transport Association bleek dat de mondiale vervoerscijfers voor het vrachtvervoer maar liefst 26,5 procent hoger lagen dan dezelfde periode een jaar eerder. De stijging in het passagiersvervoer lag op 11,9 procent. Daarmee lijkt de industrie definitief af te rekenen met de zware impact van de economische crisis die 2009 tot een dramatisch luchtvaartjaar markeerde. Enige dip dit jaar was de aswolk in IJsland, die in april het luchtvervoer boven grote delen van Europa dagenlang platlegde.
Het word druk in de wolken
Sinds 1980 groeide het mondiale luchtvaartverkeer gemiddeld met 5 procent per jaar. Enkele dips als de twee Golfdoorlogen, een SARS-epedimie en 11 september buiten beschouwing gelaten dan. ’s Werelds grootste vliegtuigbouwers, het Amerikaanse Boeing en de Europese collega Airbus, voorzien dat die stijgende lijn tot zeker 2026 aanhoudt. In dat jaar verwelkomen alle vliegtuigmaatschappijen in de wereld dan samen maar liefst 6,8 miljard mensen aan boord. Dat zijn ongeveer net zoveel mensen als er vandaag de dag leven. Meer passagiers betekent natuurlijk ook een flinke groei in de vraag naar toestellen. Wat heet! Momenteel doen in de wereld ruim 18.000 verkeersvliegtuigen dienst en Boeing gaat er van uit dat dit aantal in 2026 verdubbeld is tot bijna 36.500.
Aziaten halen Amerika in
Azië neemt als verwacht de grootste groei voor haar rekening. Dat blijkt nu al. Het passagiersvervoer in Europa groeit dit jaar met 7,8 procent, terwijl de Aziatische markt een stijging van maar liefst 15,5 procent laat zien. Die ontwikkeling zet zich de komende jaren door. Verwacht wordt dat in het toekomstjaar 2026 bijna 40 procent van al het vliegverkeer naar, van of binnen het Aziatische continent reist. Dé grote stijger in dit plaatje is natuurlijk China. De verschillende vliegtuigmaatschappijen van deze groeireus hebben hun vloot de afgelopen jaren zien verdubbelen, van 560 toestellen in 2003 tot 1150 in 2009. Analisten geloven zelfs dat dit laatste aantal binnen twintig jaar is vervijfvoudigd.
Als de huidige ontwikkelingen zich doorzetten, dan hebben de Chinezen in 2026 meer passagierstoestellen dan de Verenigde Staten. Maar ook de Arabieren zitten niet stil. In Dubai wordt hard gewerkt aan de voltooiing van Al Maktoum International Airport, dat op termijn de grootste luchthaven ter wereld moet worden. Over zes jaar moet de capaciteit van het vliegveld zijn opgekrikt naar 120 miljoen passagiers.
Moeilijk eerste decennium
Ondanks al die positieve groeiverwachtingen hebben vliegtuigmaatschappijen er een zwaar eerste decennium van deze eeuw opzitten. Ze werden geconfronteerd met twee grote problemen: de veiligheid en kosten van brandstof. Na 11 september zijn miljarden geïnvesteerd om vliegtuigen en luchthavens beter te beschermen tegen terreuraanslagen. Die klap zijn de meeste maatschappijen wel weer te boven. Wat blijft zijn de alsmaar stijgende olieprijzen die als gevolg hebben dat de kosten van kerosine de pan uit rijzen. Nam brandstof in 2003 nog 15 procent van het kostenplaatje voor zijn rekening, inmiddels is dat gestegen naar ruim 25 procent. Tel daarbij op het herboren milieubesef in de wereld en het laat zich raden dat inmiddels hard gezocht wordt naar alternatieven voor het zwarte goud.
Nederland blijft achter
Nederland zal de groei van gemiddeld 5 procent per jaar overigens zeer waarschijnlijk niet halen, zo stelt Henk van Leeuwen, onderzoeker van het Nederlands Instituut voor Vliegtuigontwikkeling en Ruimtevaart (NIVR) in Delft. “We wonen hier al in het drukste luchtvaartverkeersgebied ter wereld. Nergens vliegen er zoveel toestellen over als in de driehoek Londen, Frankfurt en Parijs”, aldus Van Leeuwen. Met een wereldwijde toename van het aantal vliegbewegingen neemt ook de kans op ongelukken de komende jaren flink toe. “Op het gebied van veiligheid is met name buiten de regio’s Europa en Noord-Amerika nog veel terreinwinst te boeken. Ruim 95 procent van alle vliegtuigenongelukken met dodelijke afloop gebeuren in Zuid-Amerika, Afrika en Azië. Als het luchtverkeer in met name Azië zo hard blijft doorgroeien, dan moet daar op veiligheidsniveau nog veel gebeuren.”
Schiphol groeit wel
Schiphol zelf hoopt de komende jaren in ieder geval wel flink te kunnen meeprofiteren van de groei in de passagiersluchtvaart. Doelstelling is om te groeien naar de verwerking van 60 miljoen en in de verre toekomst mogelijks zelfs 80 miljoen passagiers per jaar. Dat eerste aantal komt neer op ongeveer 600.000 vliegbewegingen, de keren dat een vliegtuig landt of opstijgt. Sinds de ingebruikname van de Polderbaan kan onze nationale luchthaven dat aan. Een ingewikkeld banenstelsel, de verraderlijke windrichtingen en allerlei geluidsvoorschriften beletten die ambitie vooralsnog. Ter vergelijking: Europa’s drukste luchthaven – het Londense Heathrow – verwerkt met slechts twee start- en landingsbanen meer vliegtuigen dan Schiphol met zijn vijf asfaltstroken.
Een interessant boek over de strategieën van KLM: 'KLM – Waarheen vliegt gij?'
