Vorig jaar juni schreven we op deze plaats dat de verzamelde graaiers van Nederland een voorbeeld moesten nemen aan Philips. Onder Gerard Kleisterlee hadden de bestuurders van het elektronicaconcern in 2003 zelfs een salarisverlaging van gemiddeld 20 procent geaccepteerd. Gepast overigens, gezien het recordverlies dat Philips het jaar daarvoor had geboekt. Dat ze bij het minste of geringste winstherstel het grootste deel van het verloren terrein onmiddellijk terug zouden pakken, hadden Kleisterlee en de zijnen er niet bij verteld. Onlangs hebben ze dat toch gedaan. Maar ja, hoe leeft zoiets in de top van een beursgenoteerd bedrijf? Het gaat slecht, nieuwe topman komt en staat voor de niet geringe taak om het schip weer los te trekken. Dat moet hij doen in een glazen huis. Hij moet een ambitieus doel stellen, aan de haaien van pers en financiële wereld laten weten hoe hij dat denkt te gaan bewerkstelligen en dan woest tekeer gaan: harde keuzes maken, duizenden mensen ontslaan, vervelende dingen zeggen, risico´s nemen, tergend lange uren maken, kortom alles geven om de mammoettaak waarvoor hij gekozen was, te volbrengen, en passant de mythe van de daadkrachtige, wilskrachtige, nooit versagende leider overeind houdend. Geen wonder dat de topman, als het dan lukt, een beloning wil zien voor zijn succes. Anders was hij er ook niet aan begonnen. Je gaat nu eenmaal niet Ahold, Philips of Hagemeyer redden voor een betere wereld. En het blijft a dirty job, met zo´n beetje het grootst mogelijke afbreukrisico. Vandaar dat Moberg domweg tien miljoen vroeg voor hij zich in het wespennest Ahold stortte, of dat de Belg Rudi de Becker (zie profiel op p. 20) bij Hagemeyer aan de slag gaat voor een salaris dat tegen alle regels in niet bekend wordt gemaakt (drie keer raden waarom). Als ze geen vorstelijk bedrag kunnen krijgen, dan doen ze het gewoon niet. Dan mag een ander het vuile werk opknappen. En als die het voor minder doet, zou hij wel eens naïef, weekhartig of – het allerergste – gewoon dom kunnen zijn. Niemand gelooft een topman aan het hoofd van een winstmachine, die zegt: “Voor mezelf neem ik wel met wat minder genoegen.” Vreemd eigenlijk. Als we dat toch allemaal niet geloven, waarom dan steeds die verontwaardiging?