Bijna drie jaar na de afschaffing van de Nederlandse vliegtaks hangt de Nederlandse luchtvaartsector een nieuw zwaard van Damocles boven het hoofd: het Europese emissiehandelssysteem. Net als toen wordt ook nu weer gesproken van economische schade.
Vanaf dit jaar moeten luchtvaartmaatschappijen gaan deelnemen een de Europese emissiehandel. Dit betekent dat ze voor elke ton CO2 die ze uitstoten rechten moeten hebben. Een deel van de rechten krijgen ze, de rest moeten ze kopen. Dit kost geld en is daarmee een soort belasting.
Staatssecretaris Joop Atsma van Infrastructuur en Milieu heeft de gevolgen van de invoering laten onderzoeken. Conclusie: het kan Schiphol 400.000 passagiers per jaar en 400 arbeidsplaatsen kosten.
Dit hebben we eerder gehoord
Dit soort cijfers hebben we eerder gehoord. Na de invoering van de Nederlandse vliegtaks in 2008 schreeuwden Schiphol en KLM om het hardst dat een daling van het aantal passagiers het gevolg was van de invoering van de belasting. Passagiers zouden massaal uitwijken naar andere luchthavens. Dat de passagiersaantallen elders in Europa net zo hard daalden omdat het recessie was, werd even achterwege gelaten. Hoogleraar economie Eric Bartelsman formuleerde het toen als volgt: “Het is crisis, mensen vliegen niet”.
Volgens Bartelsman is het hoog tijd dat de luchtvaart gaat betalen voor zijn uitstoot. Over kerosine wordt, in tegenstelling tot over andere brandstoffen, geen accijns geheven. "Het is totaal idioot is dat we over spoor en weg wel belasting betalen maar door de lucht niet." Volgens hem is Europa met de emissiehandel op de goede weg. “Je wilt eigenlijk dat bedrijven die het efficiëntst zijn de minste lasten hebben. Dit plan zorgt daarvoor.”
Atsma is er echter van overtuigd dat de belasting een risico vormt voor de concurrentiepositie van de Nederlandse luchtvaartsector. Hij streeft daarom naar de invoering van een wereldwijde heffing. Maar bij de lancering van de Nederlandse vliegtaks werd ongeveer hetzelfde beweerd. Dit was een grensoverschrijdend onderwerp en moest dus op Europees niveau geregeld worden. Nu het eindelijk zover is, is het blijkbaar weer niet goed. Dit doet de vraag rijzen of er wel een vliegtaks bestaat die de Nederlandse luchtvaartsector, daar rekenen we het ministerie dan ook maar even onder, wel wil slikken?
Late to the party
Atsma is sowieso late to the party. Dat de luchtvaart deel zou gaan nemen aan de emissiehandel is al jaren bekend. Het plan heeft tot flinke spanningen geleid tussen de Europese Unie en andere landen. In de VS begroeven Republikeinen en Democraten in het Huis van Afgevaardigden eind vorig jaar even de strijdbijl om in een moment van eensgezindheid de “EU ETS Prohibition Act” aan te nemen. Als deze wet van kracht wordt is het Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen verboden deel te nemen aan de emissiehandel. China vaardigde vorige maand een vergelijkbaar verbod voor zijn luchtvaartmaatschappijen uit.
De Europese Commissie houdt ondanks al het retorisch geweld uit Washington en Beijing vooralsnog zijn poot stijf. Er komt nu internationaal overleg. Van de cijfertjes van Atsma zal men in Brussel in ieder geval niet onder de indruk zijn.
Lees ook:
- Schiphol investeert miljarden
- 49,8 miljoen passagiers in 2011
- Goed presterend Schiphol ziet negatieve trend
- Schiphol zoekt samenwerking met Zuid-Koreanen
