"In theorie ontslaan we iemand met een vals diploma,"zegt Georges Raessens, directeur P&O bij Heijmans. "Maar de praktijk is vaak weerbarstiger." Frank Lommers, directeur van een ROC, is het daarmee eens. Lommers: "De vraag is of je principieel of pragmatisch reageert op een werknemer die betrapt is met een spookdiploma."
De directeuren reageren op een bericht van de NOS en van Metro. Volgens NOS en Metro rijst de handel in valse diploma's via internet de pan uit. "Als manager heb je een serieus probleem als iemand een vals diploma heeft, " zegt Lommers. Hij nuanceert: "Als de leugen niet uitkomt, is er waarschijnlijk ook geen probleem. Dan functioneerde die persoon kennelijk goed. Als het wel uitkomt, heb je dus te maken met iemand die onbetrouwbaar is. De eerste reactie is ontslaan."
Ondermijning van het systeem
Raessens is in principe ook voor ontslag. "Maar,"voegt hij eraan toe, "het is niet zo simpel. Stel dat je een werkvoorbereider hebt die absoluut het beste is, maar hij heeft gelogen over zijn HTS-diploma. Wat dan?" Lommers maakt een onderscheid in de grootte van fraude.
"Liegen over een cursus presenteren of over een NIMA-A-diploma, vind ik nogal een verschil. Het wordt ook ernstig als het gaat om erkende diploma's. Van onderwijzend personeel of van medisch personeel, bijvoorbeeld. Mensen die liegen over basale diploma's als het VWO, dat vind ik erg. Als je daarmee fraudeert, ondermijn je het systeem."
HBO-opleiding
Volgens Lommers is de beveiliging van documenten een "maatschappelijk probleem." Lommers: "Diplomafraude is makkelijk. Ook MBO-diploma's zijn niet goed beveiligd. Diploma's zijn geen geldbriefjes. Je maakt ze zo na. Als je vervolgens naar een HBO-opleiding gaat, moet je je diploma overleggen. Zo iemand ziet natuurlijk duizenden diploma's door zijn handen gaan, dus je moet wel heel goed vervalsen. Maar er wordt niet nagetrokken of zo'n diploma echt is of niet."
Diploma on line
Kan een bedrijf van tevoren anticiperen op fraude van diploma's? Raessens: "Iedereen moet bij Heijmans originele diploma's overleggen als hij bij ons komt werken. Bij twijfel trekken we na hoe origineel ze zijn. Die toetsing besteden we uit aan een extern bureau." Bij een overheidsbedrijf als een ROC wordt er niet veel nagetrokken. "Je moet je bewijs van goed gedrag bij de gemeente ophalen, je diploma overleggen en dan heb je het wel gehad, "zegt Lommers. De oplossing van de Erasmusuniversiteit om gediplomeerde afgestudeerden on line te zetten, vindt Lommers een goede oplossing om diplomafraude te tegen te gaan. "Hoewel, een beetje hacker zet gewoon zijn naam daar weer tussen."
Ontslag kán
Madelon Kaspers, woordvoerster van Cap Gemini, maakt zich, in tegenstelling tot Raessens en Lommers, nergens zorgen over. Het bedrijf vertrouwt op haar eigen screenings. Kaspers:"Bij ons werken allemaal hoger opgeleiden. Ze worden van tevoren gescreend via een assessment. Daarna krijgen ze soms nog een diepscreening, zeker als ze een functie krijgen waarbij ze om moeten gaan met gevoelige informatie. Het natrekken van een diploma is een onderdeel van die diepscreening." Een andere reden waardoor falsificatie van diploma's bij Cap Gemini volgens Kaspers naar verwachting niet voorkomt is de methode om nieuw personeel via bestaand personeel te werven. "Dan heb je sociale referenties, en die zijn betrouwbaar."Maar wat als iemand toch door al die assessments heenglipt met een vals VWO-diploma? Kaspers: "Dan kan bij Cap Gemini ontslag een gevolg zijn."
