De hele wereld lijkt zijn bloedhonden op Ahold te hebben losgelaten. In de VS: een aantal civiele rechtszaken van gedupeerde aandeelhouders en twee zaken aangespannen door deelnemers in pensioenregelingen van Ahold. Een strafrechtelijk onderzoek in New York waaraan ook de FBI en het ministerie van Arbeid meedoen. Onderzoeken door de Amerikaanse beurswaakhond SEC, het ministerie van Arbeid, de New York Stock Exchange en de Nasdaq.
In Nederland: onderzoeken door de beurs Euronext, beurswaakhond AFM en het Openbaar Ministerie. Recent kwam daar nog bij een dubbele procedure van de Vereniging van Effectenbezitters (VEB).
Benoeming van Peter Wakkie
Nu kan iedereen zich voorstellen dat iemand ‘een uitdaging zoekt’, maar is het hierboven geschetste leger juridische demonen niet ‘een tikkeltje te wild, amigo’? Blijkbaar niet voor Peter Wakkie (55), Aholds nieuwe chief legal officer (clo). Met een dergelijke hoeveelheid tegenstanders zal het duidelijk zijn dat de clo momenteel de belangrijkste man is van het bedrijf.
In de pers werd de benoeming van Wakkie in juichende termen beschreven, net als zijn eminente kwaliteiten als jurist en zijn enorme ervaring in de advocatuur. Vier jaar lang (1997-2001) was hij bestuursvoorzitter van het beste kantoor van Nederland, De Brauw Blackstone Westbroek, ‘huisadvocaat’ van Ahold. We lazen over zijn wilskracht, zijn liefde voor patat maar ook voor het lopen van marathons.
In NRC Handelsblad stond hierover: “Hij gaat regelmatig naar New York om daar de marathon te lopen. Uit eigen zak betaalt hij voor enkele medelopers van De Brauw de kosten.” Filantropie op niveau, zullen we maar zeggen. Of eerder idealisme?
Toen hij in 1972 in de advocatuur begon, bij wat toen nog heette De Brauw en Helbach, kreeg hij een basissalaris van 800 gulden per maand. Wakkie: “Daarnaast kon je bijklussen door cliënten te bedienen buiten kantoor om. Zo trad ik op als strafadvocaat voor zigeuners uit een kamp, die stalen en bedelden. Ik kreeg er een keer een vrij; zat de dag daarop de hele wachtkamer vol zigeuners.”
Mes op de keel
Mensen in het advocatenwereldje en ‘waakhonden’ als Pieter Lakeman, Paul Frentrop en Peter-Paul de Vries fronsen de wenkbrauwen over Wakkies transfer naar Ahold. Hier en daar klinkt de suggestie dat Wakkie naast het redden van Ahold nog een belangrijke taak heeft: het beschermen van de belangen van De Brauw, waar hij 31 jaar werkte.
Over de rol van De Brauw in de Ahold-fraude is niets bekend. De Vereniging van Effectenbezitters vindt het verdacht, zo staat te lezen op haar website: “De VEB heeft de indruk dat de RvB en de RvC zich onvoldoende inspannen om een deel van de schade te verhalen op partijen en personen die verantwoordelijk of medeverantwoordelijk zijn voor de malversaties. Tot de externe partijen zouden kunnen behoren (onder andere) de accountants van Ahold en de adviseurs van Ahold ten tijde van de overname van US Foodservice.”
De meest prominente (Nederlandse) rol binnen die laatste groep wordt gespeeld door De Brauw Blackstone Westbroek.
De dreiging van een conflict of interest is de nachtmerrie van elke advocaat, omdat ze zowel diens geloofwaardigheid als onpartijdigheid aantasten. Maar Wakkie is geen advocaat meer. Zolang hij louter en alleen opkomt voor de belangen van Ahold, is er dan ook geen enkel probleem.
Maar is het dan psychologisch niet te veel gevraagd om mensen met wie je als adviseur jarenlang hebt samengewerkt, zoals Cees van der Hoeven, cfo Michiel Meurs en de accountants van Deloitte, in het belang van Ahold het mes op de keel te zetten? En wat als blijkt dat De Brauw als adviseur steken heeft laten vallen en zelf in de aansprakelijkheidszone terechtkomt?
De kernvraag is wanneer de Brauw exact op de hoogte was van de frauduleuze situatie bij Ahold en of het heeft geadviseerd deze stand van zaken lange tijd onder de pet te houden.
Hoe objectief is Peter Wakkie?
Ten slotte nog een belangrijk punt: in hoeverre kan Wakkie het werk van zijn voormalige collega’s bij De Brauw objectief beoordelen? Zou hij in het belang van Ahold kunnen beslissen nieuwe adviseurs aan te stellen en oude de deur te wijzen? Wakkie zelf stelt dat er ‘geen enkele feitelijke grondslag’ bestaat voor conflicts omdat ‘De Brauw nooit betrokken is geweest bij US Foodservice noch bij een van de buitenlandse joint ventures’.
Wakkie: “De Brauw deed in het verleden uitsluitend arbeidsrecht en mededingingsrecht voor Ahold en af en toe een advies over Nederlands vennootschapsrecht. Het buitenland werd intern gedaan en/of met buitenlandse advocaten.”
Een aantekening bij dat ‘intern’: de hoogste bedrijfsjurist van Ahold, Ton van Tielraden, is afkomstig van De Brauw, waar hij tot in de jaren negentig werkte. Op de vraag welke binnenlandse mededinging de adviezen van De Brauw aan Ahold betreffen, antwoordt Wakkie: “De NMa-zaak over de verhouding tussen Albert Heijn en Schuitema, voor 73 procent eigendom van Ahold.”
Op de vraag wanneer De Brauw kennis kreeg van de fraude bij US Foodservice en of er naar aanleiding daarvan in Nederland is geadviseerd, gaat Wakkie niet in. Zeker is dat direct na het uitbreken van de crisis in september 2003 De Brauw een onderzoek deed naar de boekhoudkundige onregelmatigheden.
Bij dit onderzoek kunnen vraagtekens worden gezet. Wel zegt hij ‘te kunnen garanderen en ook bewijzen’ dat De Brauw inzake Ahold helemaal schoon is.
Iedereen kent elkaar in Nederland Polderland
Met zijn eerste optredens heeft Wakkie nog niet alle schijn van conflicts of interests weggenomen. Over de rol van accountant Deloitte heeft hij zich bijvoorbeeld nog niet achter de oren gekrabd. Een behoorlijke omissie.
Anderzijds worden de bonussen die de voormalige raad van bestuur – inclusief oud-ceo Van der Hoeven en cfo Meurs – opstreek in de ‘fraudejaren’ 2001 en 2002, voor een deel terugbetaald. Wat dat dan weer voor gevolgen heeft voor de arbitragezaak die Van der Hoeven en Meurs zijn begonnen om hun afkoopsommen (lees: oprotpremies) binnen te halen, is nog niet bekend. Ahold betaalt vooralsnog zelf hun advocatenkosten, die volgens bronnen in de miljoenen lopen. Op de vraag waarom Ahold dit doet, gaat Wakkie niet in.
Eind jaren negentig heeft Wakkie het Italiaanse luxebedrijf Gucci gered van een vijandige overname door LVMH. Daarbij heeft de topadvocaat nauw samengewerkt met Gucci-commissaris Karel Vuursteen, die nu weer als voorzitter van de nieuwe raad van commissarissen de nieuwe raad van bestuur – en dus Wakkie – moet controleren.
Deze gang van zaken bij Ahold is wellicht niet incorrect, maar bevestigt wel in elk opzicht al die vervelende aspecten van Nederland Polderland: iedereen kent elkaar, iedereen heeft meerdere belangen en niemand durft door te bijten of voormalige ‘vrinden’ aan te pakken.
Wij voorspellen: uiteindelijk zal niemand verantwoordelijk blijken te zijn voor het opmaken van de frauduleuze side letters, de foute jaarrekeningen, het falende overnamebeleid, het falende toezicht en de miljardenschade van de aandeelhouders. Het optreden van de VEB en diens nimmer versagende aanvoerder Peter-Paul de Vries in deze zaak dan verfrissend, al zal ook deze actie verzanden in het moeras van ons polderland.
Cv Peter Wakkie
BURGERLIJK STAAT getrouwd, twee kinderen
WOONT in Rotterdam
OPMERKELIJK houdt enorm van patat
1948 geboren in Rotterdam
1966 rechtenstudie Utrecht
1972 indiensttreding bij De Brauw & Helbach
1978 uitzending naar New York
1979 toelating tot de maatschap
1997 bestuursvoorzitter
2003 overstap naar Ahold
