De HEMA introduceerde in augustus een sterk staaltje cash management. Leveranciers moeten 5 procent van hun omzet afdragen aan HEMA's ‘marketingfund'. De leveranciers zien het uiteraard als een verkapte manier om hen het mes verder op de keel te zetten.
De actie van HEMA was bedoeld om zogenaamd collectief bij te dragen aan de reclamekosten en campagnes rond de opening van nieuwe filialen van de warenhuisketen. De introductie van het omstreden marketingfund volgde kort na de presentatie van de jaarcijfers, waarbij de HEMA zijn eerste verlies ooit moest rapporteren. HEMA's eigenaar, de Britse private equity-investeerder Lion Capital, heeft de warenhuisketen opgezadeld met een schuld van ruim een miljard euro, ofwel 91 procent van het balanstotaal. Het verlies is dan ook volledig te wijten aan de daaruit voortvloeiende financieringslast van 63 miljoen euro. Zonder die rente zou de HEMA een mooie winst gedraaid hebben.
Het is niet voor het eerst dat de leveranciers de rekening gepresenteerd krijgen voor HEMA's messcherpe financieringsstructuur. Eerder dit jaar kregen de leveranciers een kort briefje waarin het bedrijf eenzijdig aankondigde zijn betalingstermijn te verlengen van zestig naar negentig dagen. Drie jaar geleden werden rekeningen nog binnen dertig dagen betaald. Wie geen drie maanden op zijn geld kan of wil wachten, moet zijn onderbroeken, rookworsten en tompoezen maar elders zien te slijten.
Kat-en-muisspel
Met het oprekken van de betalingstermijnen, spelen afnemers en leveranciers een vervelend kat-en-muisspel. Wat de HEMA aan werkkapitaal wint, verliezen de leveranciers. Volgens een dit voorjaar door de Postbank gehouden enquête leiden te late betalingen bij een derde van de ondernemers in het midden- en kleinbedrijf tot liquiditeitsproblemen. Eén op de twintig ziet zelfs het voortbestaan van het bedrijf in gevaar komen.
Dat heeft het MKB deels aan zichzelf te wijten. Kleinere bedrijven hebben al gauw een week nodig om een factuur de deur uit te krijgen, 15 procent zelfs meer dan een maand. Een eerste aanmaning wordt gemiddeld pas vijf weken na het verstrijken van de betalingstermijn verstuurd. Als betaling uitblijft, zijn vooral de kleinste ondernemers te beschroomd om een incassobureau in de arm te nemen. Zelf zeggen de MKB'ers hun rekeningen ruim binnen de betalingstermijn te betalen.
De oplossing lijkt simpel: betaal ontvangen facturen wat later en zit debiteuren feller achter de broek. Maar helaas ontberen veel MKB'ers daarvoor de kunde en macht. Tegenover een grote speler als de HEMA begin je in je eentje niet veel. Samen een vuist maken is ook moeilijk omdat de HEMA zijn leveranciers contractueel verbiedt bekend te maken wie wat levert. Het is dus buigen of barsten. De brancheorganisaties van leveranciers beticht de HEMA dan ook van misbruik van zijn inkoopmacht.
Mogelijk krijgt het MKB binnenkort steun uit Brussel. De Europese Commissie wil in 2009 met een voorstel komen om de regels voor betalingstermijnen aan te scherpen. Als de Nederlandse overheid die richtlijn overneemt, zullen debiteuren hun nota's binnen dertig dagen moeten betalen. Het MKB juicht het voorstel toe, maar heeft er weinig vertrouwen in dat de Nederlandse overheid een vuist zal maken. Vooralsnog geldt diezelfde overheid onder toeleveranciers namelijk als een van de traagste betalers.
Misschien dat daar dankzij staatsecretaris Frank Heemskerk van Economische Zaken verandering in komt. Heemskerk heeft berekend dat het Nederlandse bedrijfsleven jaarlijks 600 miljoen euro kan besparen met elektronisch factureren. Met e-facturering bespaart de verzender 1,65 euro per factuur aan papier, envelop, postzegel en loonkosten. Voor de ontvangende partij scheelt dat maar liefst 6,60 euro per factuur, omdat de ontvangen factuur niet opnieuw ingetypt en verwerkt hoeft te worden. Behalve goedkoper, maakt e-facturering het factureringsproces ook een stuk inzichtelijker: met verzend-, ontvangst- en leesbevestigingen kan precies gevolgd worden wat er met de factuur gebeurt. Daarmee sta je als crediteur sterker als betaling uitblijft. Bovendien zorgt een snellere verwerking hopelijk tot snellere betaling.
Voortrekkersrol
Omdat e-facturering in Nederland maar moeizaam van de grond komt, wil Heemskerk met de overheid een voortrekkersrol spelen. In 2010 moeten 3,6 miljoen aan de overheid gerichte facturen, ofwel 10 procent van het totaal, elektronisch zijn. Marktkenners vinden het weinig ambitieus. In België en Zweden worden nu al tientallen procenten van de facturen elektronisch verwerkt, het Europese gemiddelde ligt op 15 procent. Dat de percentages in België en Zweden zo hoog liggen, is te danken aan hun overheden, die een uniforme standaard hebben gedicteerd en nog uitsluitend elektronische facturen accepteren. Heemskerk gaat nu onderzoeken of er draagvlak is voor de open standaard UBL 2.0, die zich in Scandinavië al heeft bewezen. Daarnaast start hij een voorlichtingscampagne omtrent voorwaarden en spelregels van e-facturering.
Een ander heet hangijzer is de Single Euro Payments Area (Sepa), de geïntegreerde Europese betalingsstandaard. Bij de introductie begin dit jaar juichte de Europese Commissie dat burgers en bedrijven de komende zes jaar 123 miljard euro gaan besparen op internationale overboekingen en geldopnames in het buitenland. De besparingen kunnen volgens Charlie McCreevy, de eurocommissaris voor interne markt, mogelijk zelfs twee keer zo hoog uitvallen, als bedrijven en instanties Sepa ook als platform gaan gebruiken voor elektronische rekeningen.
Toch wil het niet zo vlotten met Sepa. Begin augustus schatte een bestuurslid van de Duitse centrale bank dat amper 1 procent van de internationale betalingstransacties via Sepa verloopt. Veel banken houden nog vast aan de bestaande, landelijke systemen. De vereiste investeringen voor Sepa zijn enorm en zeker voor kleinere banken vaak niet te behappen.
Grotere spelers als ING profiteren daar juist van. Sepa zal op de markt voor betalingsverkeer tot een moordende concurrentie en consolidatie leiden. Dankzij zijn grote internationale netwerk profiteert ING van schaalgrootte. Daarbij kent Nederland een van de efficiëntste en goedkoopste betalingssystemen van Europa. Een Nederlandse particulier is voor bankdiensten, inclusief betalingsverkeer, zeven keer goedkoper uit dan een Italiaan. Dat geeft ING een mooie voorsprong op zijn Zuid-Europese concurrenten.
In mei ging ING een alliantie aan met ict-bedrijf Atos Origin. ING wil zijn dienstenpakket uitbreiden, zodat het andere banken kan helpen die nog niet Sepa-proof zijn. Binnenkort moeten alle banken er namelijk echt aan geloven. Sepa beperkt zich nu nog tot het girale betalingsverkeer, maar moet in 2009 ook geschikt zijn voor incasso's. In 2011 moet het hele Sepa-proces zijn afgerond en zullen de bestaande binnenlandse betalingssystemen verleden tijd zijn.
POSTBANK ***
Directie: Henk Renkema (directeur Postbank Zakelijk)
Haarlemmerweg 506, 1014 BL Amsterdam
T 020-565 50 10 E via de site
www.postbank.nl/zakelijk
Profiel: Postbank N.V. is met 7,5 miljoen particuliere en zakelijke rekeninghouders een van de grootste aanbieders van financiële producten in Nederland. Klanten kunnen bij de Postbank terecht voor financiële producten op het vlak van betalen, sparen, lenen, hypotheken, verzekeren, beleggen en pensioenen. De Postbank is onderdeel van de ING Groep. In 2009 zal het merk Postbank definitief verdwijnen. De nieuwe naam wordt ING.
Kernactiviteit: Postbank Zakelijk biedt diverse producten waarmee ondernemers hun betalingen makkelijk kunnen afhandelen. Voorbeelden daarvan zijn batchbetalingen (waarmee ondernemers in één opdracht betalingen aan meerdere crediteuren kunnen doen), bankgaranties en bankverklaringen en expresgiro voor spoedoverboekingen. Daarnaast heeft de zakelijke divisie van de Postbank een aantal diensten die gericht zijn op het ontvangen van geld met een minimum aan administratieve rompslomp, zoals een pin-pakket, iDEAL en incasso. Specialiteit: Postbank Zakelijk biedt een aantal mogelijkheden voor ondernemers die hun internationale betalingen snel en gemakkelijk willen afhandelen. Zo kunnen ondernemers met Worldgiro en Eurogiro snel geld sturen naar rekeningen binnen en buiten Europa.
Doelgroep: MKB-ondernemingen, verenigingen en stichtingen.
VAN LANSCHOT ***
Voorzitter Raad van Bestuur: F.G.H. Deckers
Hooge Steenweg 29, 5211 JN Den Bosch
T 073-548 3548 E [email protected]
www.vanlanschot.com
Profiel: Van Lanschot is 's lands oudste onafhankelijke bank met een geschiedenis die teruggaat tot 1737. De bank verdeelt haar activiteiten over vijf bedrijfssegmenten: private banking, asset management, business banking, corporate finance & security en overig (activiteiten op het gebied van rente-, markt- en liquiditeitsrisicomanagement).
Kernactiviteit: Van Lanschot biedt diverse diensten voor binnen- en buitenlands zakelijk verkeer, zoals advies over het gebruik van IBAN en BIC en advies over elektronisch betalingsverkeer. Voor importerende en exporterende bedrijven biedt Van Lanschot gespecialiseerde diensten aan op het gebied van documentair betalingsverkeer. Desgewenst organiseert Van Lanschot praktische trainingen of workshops op dit gebied. Daarnaast zijn er diverse producten zoals zakelijk internetbankieren, incasso en acceptgiro, wereldpas en creditcard.
Specialiteit: Van Lanschot voert voor de klant een onderzoek uit naar verbeterings- en besparingsmogelijkheden op het gebied van cashmanagement en betalingsverkeer. De bank beschikt over een gespecialiseerd team van consultants om de klant bij te staan in internationale procedures, het kostenefficiënt inrichten van betalingsverkeer en het afdekken van risico's.
Doelgroep: Middelgrote bedrijven, familiebedrijven en instituten (van pensioenfondsen tot religieuze instellingen)en welgestelde particulieren.
RABOBANK **
Voorzitter Raad van Bestuur: Bert Heemskerk
Croeselaan 18, 3521 CB Utrecht
T 030-216 0000 E via de site
http://www.rabobank.nl/ en www.rabobank.com/content/corporates
Profiel: De Rabobank is een financiële dienstverlener met een breed aanbod van financiële diensten en producten. De bank komt voort uit lokale kredietcoöperaties die ruim 100 jaar geleden in Nederland werden opgericht. Vandaag de dag is de Rabobank Groep actief op het gebied van retailbanking, wholesalebanking, vermogensbeheer, leasing en vastgoed. In Nederland ligt de nadruk op all-finance dienstverlening; internationaal ligt de focus op food&agri. De organisatie heeft ruim 60.000 medewerkers in 43 landen in dienst.
Kernactiviteit: Cash Management activiteiten vallen bij de Rabobank onder de businessline Financiële Logistiek. Financiële Logistiek helpt klanten bij het efficiënt inrichten van (internationale) betalingen en ontvangsten (die via Internetbankieren online en realtime te volgen zijn). Onder de noemer cashflowmanagement heeft de klant overal ter wereld inzicht in geldstromen per valuta en worden kasstromen beheerd. Daarnaast biedt de bank liquiditeitsmanagement
(verborgen liquiditeiten vrijmaken, optimale posities garanderen, cashpool-resultaten managen of valutaposities afdekken)en risicomanagement.
Specialiteit: Het zo efficiënt mogelijk regelen van betalingsverkeer en liquiditeit beheersbaar maken. De klant brengt samen met de Rabobank alle financieel-logistieke risico's en kansen in kaart.
Doelgroep: Rabobank Financiële Logistiek richt zich op grote ondernemingen met een omzet vanaf EUR 500.000,-
ING BANK **
Voorzitter Raad van Bestuur: Michel Tilmant
Amstelveenseweg 500, 1081 KL Amsterdam
T 020-541 5411 E via de site
http://www.ing.nl/ en ingpcm.com/paymentsandcashmanagement
Profiel: ING is een wereldwijde financiële instelling die diensten levert op het gebied van bankieren, beleggen, levensverzekeringen en pensioenen. Gemeten naar beurswaarde is ING een van de 20 grootste financiële instellingen ter wereld.
Kernactiviteit: ING PCM is onder meer gespecialiseerd in cash management, binnen- en buitenlandse betalingen, electronic banking services en treasury. Diensten zijn onder meer Payables & Receivebles (het uitvoeren van transacties op een uniforme manier), Liquidity Management Services (met producten als cash balacing en notional pooling)en Global Liquidity Management Services (via Bank Mendes Gans).
Specialiteit: ING biedt een pakket aan producten en diensten die de klant helpen geldstromen binnen het bedrijf en het betalingsverkeer zo doelmatig mogelijk in te richten.
Doelgroep: Financiële instellingen en grootzakelijke cliënten over de hele wereld.
FORTIS **
Plaatsvervangend CEO: Herman Verwilst
Archimedeslaan 6, 3584 BA Utrecht
T 030-226 6222 E via de site
http://www.fortisbusiness.com/
Profiel: Fortis is een internationale financiële dienstverlener in bankieren en verzekeren. Met een marktkapitalisatie van EUR 40 miljard eind 2007 behoorde Fortis tot de twintig grootste financiële instellingen van Europa. Een sterke positie, totdat topman Votron in juli 2008 bekend moest maken dat hij met spoed 8,3 miljard euro nodig had om de balans te versterken en de kredietcrisis het hoofd te kunnen bieden. Votron heeft zich verslikt in de dure overname van onderdelen van ABN Amro en slechte marktomstandigheden. Op 11 juli legde hij zijn functie neer.
Kernactiviteit: Fortis biedt cash management diensten zijn erop gericht de klant controle op zijn liquiditeitspositie op alle (internationale) rekeningen te bieden. Zo kan de klant transacties en de saldi van rekeningen beheren, betalingen van debiteuren volgen, saldo-overschotten repatriëren en op afstand opdrachten geven voor lokale of internationale betalingen.
Specialiteit: Klanten worden begeleid door een gespecialiseerde relationship manager, die diepgaande kennis over de branche van de klant heeft.
Doelgroep: Middelgrote en grote bedrijven, banken en financiële instellingen.
ABN AMRO **
Directie: Mark Fisher (Chairman ABN AMRO Managing Board)
Gustav Mahlerlaan 10, 1082 PP Amsterdam
T 0900-0024 E via de site
www.abnamro.nl
Profiel: Ondanks het feit dat Royal Bank of Schotland (RBS), Banco Santander en Fortis de grootste bank van Nederland hebben overgenomen, scoort ABN Amro nog steeds onder de lezers van Management Team. De spannende overnamestrijd rond ABN Amro is nog niet ten einde: Mark Fisher van RBS is aangesteld om de ontmanteling van het Nederlandse icoon te leiden. Dat zal ongeveer drie jaar in beslag nemen. Alle informatie over de overname is te vinden op de website www.abnamro.com/future.
Kernactiviteit: ABN Amro biedt diverse cash management services, waaronder rekeningen in binnen- en buitenland voor payments en ontvangsten, electronic banking systemen, liquidity management, netting services, etc. De bank biedt daarnaast specifieke services voor import/export zoals documentair krediet (zekerheid over het ontvangen van geld of goederen), exportincasso (afnemer betaalt voordat hij goederen in handen krijgt).
Specialiteit: ABN AMRO is gespecialiseerd in maatwerkoplossingen voor betalingsverkeer en cashmanagement. Via access online kunnen ondernemers hun nationale en internationale geldstromen beheren.
Doelgroep: MKB en grootzakelijke ondernemingen.
