Hoe kunnen bedrijven succesvol samenwerken met maatschappelijke organisaties? Een nieuw boek geeft 7 tips.
In het boek ‘Een bedrijf is geen doel’ beschrijft Wilma Roozenboom haar ervaring als programmamanager die corporate partnerships tussen bedrijfsleven en NGO's in goede banen leidde. 'Er zijn tal van voordelen van een dergelijke samenwerking', zegt ze: 'een betere reputatie, een efficiënter inkoop – of toeleveringsproces of het aanboren van nieuwe markten of aantrekken van nieuw personeel. De redenen voor samenwerking zijn er volop, maar in de uitvoering gaat vaak veel fout. Er zijn valse verwachtingen of er wordt niet goed met elkaar gecommuniceerd.'
7 tips voor een betere samenwerking
Hoe moet het dan wel, zo'n succesvolle samenwerking? Roozenboom geeft 7 tips.
#1. Maak het niet moeilijker dan het is
'Samenwerking komt in allerlei varianten. Is het een eenmalige gezamenlijke marketingactie of grijpt het echt in op het verdienmodel? Bij een zeer intensieve samenwerking waarin je in elkaars kernactiviteiten zit, moet je veel investeren in een samenwerking. Een voorbeeld is de samenwerking tussen WNF, de Rabobank en FrieslandCampina, die gezamenlijk werken aan een nieuw verdienmodel voor biodiversiteit. Maar bij een eenmalige campagne hoef je aanzienlijk minder tijd en energie te investeren in de samenwerking.'
#2. Begin gewoon en vier succes
'Praten, praten en praten helpt niet altijd. Soms moet je gewoon beginnen en gaandeweg het wiel samen uitvinden. Een goed voorbeeld is reisorganisatie TUI en Plan Nederland. Ze hebben een intensieve, inhoudelijke samenwerking opgezet in Noordoost Brazilië. Het doel is om kinderprostitutie tegen te gaan in en rondom hotels. Ze wisten dat ze wilden samenwerken maar nog niet precies hoe – maar zijn gewoon begonnen en hebben de samenwerking gaandeweg vormgegeven. En deze samenwerking is zeker succesvol te noemen.'
#3. Leg je vast maar blijf bewegen
'Ga uit van een langetermijnvisie en maak duidelijke afspraken over taakverdeling en ambities. Maar timmer deze afspraken niet geheel dicht; hou het flexibel. Een voorbeeld is Vluchtelingenwerk en Manpower. Ze trekken samen op om vluchtelingen eerder aan een baan te helpen. Dat zijn best moeizame trajecten waarbij je van tevoren niet precies weet wat je tegenkomt. Dus moet je ruimte houde voor het experiment.'
#4. Bereid je voor op het einde
'De meeste energie zit vaak aan het begin van een project. Maar een tijdig goed voorbereide afronding (of doorstart) kan een hoop gedoe en gesteggel verderop in de samenwerking voorkomen. Bespreek het mogelijke einde dus al in de beginfase. Spreek gewoon af: Wanneer is het succes? Wanneer stoppen we of wanneer gaan we door? En als we doorgaan, waarmee dan? Met hetzelfde? Met dezelfde partners maar een andere inhoud, of met dezelfde inhoud maar andere partners? TUI en Plan zijn in goed overleg gestopt met hun project in Brazilië, omdat TUI er niet meer op vliegt. Maar nu gaan ze wel iets soortgelijks ondernemen in de Dominicaanse Republiek.'
#5. Zorg voor de goede mensen
'Je kunt een perfecte structuur optuigen en alle afspraken keurig op papier zetten. Maar uiteindelijk heeft het succes van een samenwerking vooral te maken met de drijfveren en capaciteiten van mensen. Zij zijn degenen die een project niet laten sudderen of doodbloeden. Dit werk is 'food' voor politieke pitbulls. Je hebt creatieve denkers nodig, die oplossingsgericht zijn, bruggen kunnen bouwen, diplomatiek gevoel hebben en diverse partijen kunnen meekrijgen. Het zijn dus project- en peoplemanagers in één. Je hebt mensen nodig die de roze olifanten kunnen benoemen als dat nodig is.’
#6. Stel veel vragen
'Samenwerking tussen bedrijven en maatschappelijke organisaties leent zich goed voor Babylonische spraakverwarring. Ga niet voor een ander denken, maar stel juist veel vragen. Waarom gaan we deze samenwerking aan en waarom vinden we het belangrijk? Wat versta jij onder succes, evaluatie, impact, partnerschap? Communiceren is te leren en door regelmatig de eigen en elkaars aannames te checken worden valse verwachtingen de kop ingedrukt.’
#7. Denk driedimensionaal
‘Bij een samenwerking tussen bedrijven en denkt iedereen altijd aan de gezamenlijke doelen. Dat is waarom je samenwerkt. Maar de organisatie en de mensen die in de samenwerking actief zijn, zijn minsten zo belangrijk. Zonder eigenbelang geen goede samenwerking: je moet dus in de gaten houden wat het belang is van de samenwerkende organisaties. En zonder goede mensen gaat het ook niet werken. Hou dus in alle fasen van de samenwerking steeds oog voor het gezamenlijke, de afzonderlijke organisaties en de betrokken mensen.’
Wilma Roozenboom is zelfstandig ondernemer en is gespecialiseerd in de begeleiding van partnerschappen voor duurzame ontwikkeling. Beeld boven: felixx.nl
