Gezonder eten en vaker sporten is prima, maar om overgewicht als maatschappelijk probleem te bestrijden is méér nodig.
Ongeveer de helft van de Nederlanders is te dik. En alle overheidscampagnes, voedingsadviezen en diëten ten spijt, we worden alleen maar dikker. Gezien onze levensomstandigheden is dat eigenlijk alleen maar logisch zegt arts, hoogleraar en publicist Ivan Wolffers, die dagelijks over de laatste voedings-, levenstijl- en gezondheidsonderzoeken twittert. Volgens Wolffers moeten we overgewicht en de bijbehorende chronische aandoeningen niet behandelen als individuele problemen. “Je moet naar het totaalplaatje kijken.”
Genetisch pakket
“Onze leefomstandigheden zijn veranderd maar ons genetisch pakket is hetzelfde gebleven. We houden van vet en suiker omdat we het in vroeger tijden hard nodig hadden. We bewegen alleen als het nodig is, omdat we in de oertijd onze energie moesten sparen. In een samenleving van overvloed leiden die oerneigingen tot overgewicht. Dat pak je niet aan door mensen aan te sporen gezonder te gaan leven. Natuurlijk, het is leuk te weten dat je afvalt als je de verwarming iets lager zet, dat je dik wordt van slaaptekort of dat een ei bij het ontbijt ervoor zorgt dat je later op de dag minder eet, maar die informatie beslaat slechts een deel van het probleem.”
Altijd en overal eten
Op MT.nl vind je elke week een bijdrage over gezond leven.
10 eenvoudige regels die maken dat uw brein optimaal functioneert“Overgewicht ontstaat door een combinatie van factoren. We proberen tijd en energie te besparen door werk en vervoer zo effectief mogelijk te organiseren. Daardoor doen we steeds minder zelf. We hebben altijd licht en altijd een laptop of tablet om ons mee te vermaken, dus we slapen minder. De voedingsmiddelenindustrie weet maar al te goed dat we van vet en suiker houden, dus richt daar haar promotie op. We kunnen wel doen alsof mensen meer zelfbeheersing moeten tonen, maar het is verdraaid moeilijk om je eigen impulsen te beheersen, zeker als er altijd en overal eten beschikbaar is.”
Voedingsmiddelenindustrie
Wolffers kan zich zo nu en dan kwaad maken over de voedingsmiddelenindustrie. “Kindersnacks die in de supermarkt op de onderste schappen staan of snoepreclames rond kinderprogramma’s maken zodat ouders voortdurend moeten concurreren met wat ze zelf denken dat goede voeding is. Kijk alleen al hoeveel frisdrank kinderen drinken, dat zijn allemaal loze calorieën. Maar ik realiseer me heel goed dat bedrijven hun aandeelhouders tevreden moeten stellen.”
Overheid
Het is vooral kwalijk dat de overheid de andere kant opkijkt, zegt Wolffers. “De politiek laat echt steken vallen. Kijk alleen al naar de groeiende kosten door diabetes. Zorgkosten stijgen jaarlijks met 3,5 procent, diabetes kost jaarlijks ongeveer 5 miljard euro. Het gaat voor een deel om een aandoening die te voorkomen is, maar die alleen maar meer toeneemt. Als we op deze manier doorgaan is de zorg binnen 10 jaar niet meer betaalbaar. De problematiek van ongezond leven en overgewicht is vergelijkbaar met het milieu. Op beleidsniveau weten we wel dat het anders moet, maar de praktijk is moeilijk aan te pakken. De voedingsmiddelenindustrie is rijk en machtig, die schrijf je niet zomaar de wet voor. En met een belasting op ongezonde snacks trek je ook geen stemmen bij de volgende verkiezingen.”
Persoonlijke missie
Wolffers, auteur van onder meer 'Het Dikke Afvalboek' en 'Het Gezonde Afvalboek', ziet het als een persoonlijke missie om mensen kritisch te laten nadenken over gezondheid en gezonder leven te stimuleren. “Zolang de samenleving niet verandert is zelf gezond leven het enige wat je kan doen. Toen ik een aantal jaar geleden kanker kreeg, raakte ik geïnteresseerd in gezonde voeding en ontdekte ik dat ik als arts zelfs weinig wist.” Zijn kritische tweets worden niet altijd met enthousiasme ontvangen. “Als ik schrijf dat we met z’n allen een vetberg aan het creëren zijn, vatten sommige mensen dat persoonlijk op.”
Wie geïnteresseerd is in gezondheid en meer wil weten dan de laatste afvaltips of het zoveelste spectaculaire dieet kan Ivan Wolffers volgen op Twitter via @IvanWolffers. Recente tweets en links:
- Eten van ´slecht´ vet (verzadigd en meestal in dierlijke producten) beschadigt op den duur hersenen en geheugen.
- Bierbuikje hangt samen met grotere kans op acute hartdood.
- Is er wel een toekomst als de farmaceutische sector niet radicaal hervormt
- Pleidooi voor een tax op ongezonde producten
- Gezonde voeding verstandig, maar geldt dat ook voor voedingssupplementen?
-
Risicohartinfarct bij hoog goed cholesterol toch niet kleiner volgens onderzoek in de Lancet. Dag dieetmargarine?
Lees ook:
- Gezond oud door te eten als de oermens
- Haal het beste uit uw brein
- Een gezond lijf door meer slaap en minder informatie
-
Werken tot je 70ste kan makkelijk!