Familiebedrijven zijn belangrijk voor nationale economieën en dragen flink bij aan de werkgelegenheid, zo concludeerde consultancyfirma PwC in april. De helft van de grootste familiebedrijven komt bovendien uit Europa, dus voor het bbp in ons gebied van de wereld zijn bedrijven in handen van families essentieel. Welke voorwaarden zijn er om een familiebedrijf succesvol te laten worden?
Dat onderzochten Claudio Fernández-Aráoz (Harvard) en familiebedrijvenman Sonny Iqbal in een 3 jaar durende studie. Ze interviewden vijftig leidinggevenden van 28 belangrijke familiebedrijven uit Noord- en Zuid-Amerika, Europa en Azië. Daarnaast hielden ze een enquête onder vierduizend leden van het Family Business Network International (FBNI). De resultaten publiceerden ze onlangs op Harvard Business Review.
1. Gemeenschappelijke waarden
Wil je succesvol worden als familiebedrijf, dan is een zogeheten waardensysteem essentieel. Iedereen binnen het bedrijf dient dezelfde waarden te hebben, zodat de organisatie als een “moreel centrum” vormt, waarbij de werknemers en leiders samen eenvoudiger aan moeilijke kwesties kunnen werken.
2. Toekomstvisie
Familiebedrijven dienen een duidelijke visie te hebben voor de toekomst. Zo’n gedeelde visie is belangrijk in een steeds complexer wordende wereld, waarbij kleine aanpassingen aan het bedrijfsmodel dikwijls onvoldoende zijn. Met zo’n visie, zo schrijven de onderzoekers, kunnen familiebedrijven eenvoudiger prioriteiten stellen.
3. Betrokkenheid
Wees tegen je personeel duidelijk over hoe betrokken je familie bij het bedrijf is, en op welke vlakken je de werknemers autonoom laat werken. Bedenk hoeveel informatie je hierover moet geven aan de werknemers, zodat het een “positieve kracht” voor het bedrijf zal zijn, stellen de onderzoekers.
4. Familiaire cohesie
Ondernemende families doen er goed aan een zekere mate van cohesie te hebben, dus wederzijds begrip, respect, steun en “een gezonde uitwisseling van ideeën”. Heb je deze cohesie goed voor elkaar, dan word je als familiebedrijf veerkrachtiger.
5. Goed bestuur
Als familie moet je het bedrijf – uiteraard – kundig besturen. Goed bestuur betekent volgens de onderzoekers dat de juiste beslissingen worden genomen, conflicten worden vermeden en professionaliteit en talent wordt aangetrokken en behouden. Een eitje, zul je allicht denken, maar lang niet alle (familie)bedrijven slagen hierin.
6. Duidelijke rollen
Hoe geef je je leiderschap vorm binnen zo’n bedrijf? Schrijf dat op en definieer het voor alle leiders binnen de organisatie. Binnen een persoonlijke organisatiestructuur als een familiebedrijf is het van belang een uniforme leiderschapsstijl te hanteren. Alleen zo voorkom je eventuele teleurstellingen door matig leiderschap in de organisatie, die weer kunnen leiden tot gevoeligheden; pijnlijk voor iedere familie.
