De ondernemer die met een goed idee een doorbraak beleeft, dat is het romantische beeld. De werkelijkheid is vaak wat rauwer.
Rond duurzaam innoveren hangt een zweem van idealisme. Het beeld van de gedreven idealisten die het met een technologisch revolutionair idee opnemen tegen de gevestigde, vervuilende orde, is sterk. Maar duurzaam ondernemen is ook gewoon zakendoen. Vijf praktische manieren waarop duurzame challengers innovatie bij de kop hebben gepakt.
1. Herken een kans als die voorbij komt
Een goede ondernemer herkent kansen en grijpt ze als ze voorbij komen. Een voorbeeld hiervan is Paul van Camp van Twinoxide. Deze serie-ondernemer stuitte min of meer bij toeval op een idee van een Duitse hoogleraar voor een minder milieubelastende manier van waterzuivering. Van Camp kocht de patenten en exporteert zijn waterzuiveringsmiddel inmiddels over de hele wereld.
Ton Letwory van Optimair ging op min of meer dezelfde manier van start. In 2005 werd de bedrijfsadviseur benaderd door iemand met een idee om koelinstallaties veel zuiniger te maken. Letwory greep zijn kans en bracht het product naar de markt. Een markt die tussen 2012 en 2018 bijna zal verdubbelen en schreeuwt om energiezuiniger koeling.
2. Zoek naar een vervuilend product
Een andere aanpak is om de zoektocht aan de andere kant te beginnen: bij een vervuilend product. Een bedrijf dat dit gedaan heeft is Biogolf. Biogolf-oprichter Robert de Waal zocht een product om te vergroenen en kwam uit bij de golfbal. In traditionele golfballen zitten zware metalen die, als de bal zoekraakt, in de natuur terechtkomen. Na vier jaar ontwikkelen heeft Biogolf een duurzame bal op de markt gebracht en gaat hij de strijd aan met grote namen als Nike en Bridgestone.
Ook Hyuk Brands van BambooTeq begon aan de achterkant. Hij wilde een duurzaam bouwmateriaal op de markt brengen en kwam uit bij bamboe als alternatief voor hardhout, een product dat iedereen die een terras wil aanleggen nodig heeft, maar dat een slechte naam heeft op milieugebied.
3. Speel in op een trend
Slimme bedrijven en ondernemers weten wanneer ze op een trend kunnen inspelen. Duurzaam ondernemer Ruud Koornstra is hier een voorbeeld van. Met een elektrische Lotus wist hij in 2009 verschillende Haagse kopstukken voor de elektrische auto te winnen. Koornstra speelde daarmee perfect in op een golf van aandacht van media en politiek voor de elektrische auto na de redding van GM en de verkiezing van Barack Obama in 2008.
Een Nederlands bedrijf dat slim inspeelt op een soortgelijke trend is Snappcar. Snappcar is een van de vele aanbieders van nieuwe vormen van autoverhuur. Een van de grootste concurrenten is Greenwheels, bijna 20 jaar geleden begonnen. Wat Snappcar onderscheidt is dat het bovenop de golf van de deeleconomie zit, een concept dat sinds ruim een jaar een hoge vlucht heeft genomen in het publieke bewustzijn.
4. Kom tot de wasdom onder de vleugels van een moeder
Duurzame productontwikkeling is, net als elke vorm van productontwikkeling, vaak duur. Bedrijven die voortkomen uit grote en dus kapitaalkrachtige moeders hebben daarom een voorsprong. Avantium, bekend van de nieuwe bioplasticfles van Coca-Cola, is zo'n bedrijf dat zich gesteund wist door een sterke moeder. Het kwam in 2000 voort uit olieproducent Shell. Na jaren van ontwikkeling van verschillende producten, waaronder biobrandstoffen, heeft het nu de heilige graal gevonden in de verpakkingsmaterialen.
Een ander voorbeeld van zo'n bedrijf is Corbion, de erfopvolger van voedingsmiddelenproducent CSM. Melkzuurdivisie Purac, die grondstoffen voor bioplastic levert, kreeg binnen CSM alle tijd om tot wasdom te komen. Inmiddels zijn de meeste andere activiteiten verkocht en moet Purac de belofte gaan waarmaken.
5. Vind iets briljants uit
Natuurlijk zijn er ook genoeg echte ondernemersverhalen op het gebied van duurzaam ondernemen. Een voorbeeld hiervan is Perfotec, dat verpakkingsmateriaal heeft ontwikkeld dat de houdbaarheid van groente en fruit sterk kan verlengen. Oprichter Bas Groeneweg kwam op het idee met een laser gaatjes te maken in verpakkingsmateriaal en om de doorlaatbaarheid van het materiaal te optimaliseren. Het bedrijf streeft nu naar het marktleiderschap in de markt voor verpakking van groente en fruit.
