Volgens leidinggevenden in Nederland was dit niet het jaar van Piet Moerland (Rabobank) en Eelco Blok (KPN), maar wel van Herna Verhagen (PostNL).
Hoe denken leidinggevenden eigenlijk over collega-leiders? Op die vraag gaven 513 leidinggevenden in ons MT-panel antwoord, met behulp van de onderzoeksapplicatie MWM2. In een veel breder onderzoek naar leiderschap, beoordeelden de respondenten eveneens de verrichtingen van Eelco Blok van KPN, Piet Moerland van Rabobank, Herna Verhagen van PostNL en premier Mark Rutte.
Rapportcijfer Eelco Blok: 5,9
Het was een roerig jaar voor KPN, met een overnamegevecht met América Móvil dat strandde in een beschermingsconstructie. De respondenten in het MT-panel waren derhalve weinig positief gestemd bij het uitdelen van hun rapportcijfer voor topman Eelco Blok. Uiteindelijk kreeg hij een gemiddeld cijfer van 5,9, wat natuurlijk niet overhoudt.
Blok mist visie
Het is natuurlijk lastig om als (relatieve) buitenstaander gefundeerd een mening te vormen over leidinggevende kwaliteiten. Toch was de algemene teneur dat het optreden van Eelco Blok in 2013 gespeend was van enige visie. 'Hij heeft niet zichtbaar de leiding genomen en dit overgelaten aan de raad van commissarissen', was de verklaring van een respondent. Ook de term 'zwalkend schip' werd gebezigd en dat Blok van KPN een prooi heeft gemaakt, waarop kennelijk vijandelijke biedingen kunnen worden gedaan.
Meer straatvechter dan bouwer
Hoewel Blok wordt gezien als straatvechter en minder als een strategisch bouwer, is een respondent duidelijk in zijn analyse: 'Naast grote financiële verliezen is KPN een groot deel van haar status en vertrouwen kwijt. Niet alleen bij de buitenwereld, maar ook bij de interne organisatie. In tijden van crisis is het belangrijk om juist ook je organisatie te beschermen en eenheid te creëren. Dit kan door het scheppen van perspectief of door het tonen van kwetsbaarheid. Beide niet gedaan!'
Rapportcijfer Piet Moerland: 5,6
Rabo-topman Piet Moerland, die eigenlijk pas in 2014 met pensioen zou gaan, vertrok echter al in 2013 bij de bank na de Libor-affaire, die volgde op een reeks andere incidenten. Het leverde Moerman geen al te hoog rapportcijfer op. Met de hakken over de sloot haalde hij nog net een voldoende: een 5,6, waarbij moet worden aangetekend dat hij zelfs 16 keer een 1 kreeg uitgedeeld.
Goede ceo is op de hoogte
Bij veel respondenten gaat het er maar moeilijk in dat de ceo van Rabobank niet op de hoogte was van een dergelijke grote fraude als de Libor-affaire. Veel mensen vinden het dan ook terecht (en sommigen ook prijzenswaardig) dat hij ontslag heeft genomen. 'Hij neemt in ieder geval zijn verantwoordelijkheid', verklaart een respondent. 'Maar dat is ook makkelijk aangezien hij toch al met pensioen zou gaan.'
Niet alleen Libor
Hoewel de Libor-affaire het meest in het oog springt in 2013, hebben de leidinggevenden in ons panel ook oog voor andere aspecten die bij Rabobank speelden onder het bewind van Moerland. 'Ik geef een laag cijfer omdat de Rabobank het coöperatieve karakter verliest', verklaart een panellid. 'Terwijl dat juist is waardoor ze groot geworden zijn. Het is maar de vraag of het centrale model waar nu op aangestuurd wordt, zoveel soelaas biedt.' Een ander schreef: 'Hoewel zijn laatste periode er niet een was om trots op te zijn, heeft Piet gedurende een lange periode in relatieve stilte gezorgd voor een stabiele en rustige organisatie, waarin medewerkers met heel erg veel trots en plezier naar hun werk gingen.'
, door Jacqueline de Haas.jpg)
Rapportcijfer Herna Verhagen: 7,3
Het is niet makkelijk om de baas te zijn van een bedrijf waarvan evident is dat een van de kerntaken (namelijk: postbezorging) alleen maar zal krimpen. Topvrouw Herna Verhagen van PostNL doet het echter met verve. Ze reorganiseerde stevig, met een groeiende winst als resultaat. Deze resultaten bleven niet onopgemerkt bij haar collega's, wat resulteerde in rapportcijfer waarmee je kunt thuiskomen: een 7,3.
Typisch vrouwelijk
'Overleven met een 'dood' product is knap', vatte een respondent zijn beoordeling van Verhagen samen. En over haar persoonlijke leiderschapsstijl zei iemand: 'Ze heeft een duidelijke visie en daarmee verbinden mensen zich. Zij etaleert ook een typische vrouwelijke leiderschapsstijl: het slechte nieuws op tafel, zodat iedereen kan slikken en daarna zich kan richten op wat wel kan.' Weer een ander schreef: 'Zij neemt pittige, maar noodzakelijke beslissingen in het belang van de continuïteit van de organisatie. Ze had wel haar personeel meer mogen laten meedenken om problemen die zij ondervond bij het sluiten van depots te voorkomen.'
Genieten van haar energie
Juist door de almaar krimpende postmarkt wordt veel respect betuigd voor haar bewind bij PostNL. 'PostNL staat er beter voor dan op basis van de vooruitzichten een jaar of 2 geleden verwacht mocht worden', oordeelt een leidinggevende. 'Dat is in de huidige markt en met de huidige concurrentie een uitstekende prestatie.'
Een respondent besluit: 'Zij is een inspirerend persoon die ondanks moeilijkheden het team dat ze heeft gevormd goede resultaten kan laten behalen. Iedereen die haar ontmoet, geniet van haar energie en dat is wat ik bij Eelco en Piet miste.'
Lees ook:
- Herna Verhagen: 'De menselijke maat is terug bij PostNL'
- Vijf groeimarkten voor PostNL, volgens Herna Verhagen
Rapportcijfer Mark Rutte: 5,8
Ook premier Mark Rutte werd beoordeeld door de lezers van MT. Zijn eerste volle kalenderjaar als leider van het kabinet Rutte II werd onder meer gekenmerkt door ingewikkelde verhoudingen met coalitiepartner PvdA en ambitieuze ingrepen in het sociale stelsel. Tel daarbij op een flink pak bezuinigingen voor het komende jaar, en het lijkt logisch dat niet iedereen hoge pet op heeft van Mark Rutte, die dan ook een 6- op zijn rapport kreeg van leidinggevend Nederland.
Water bij de wijn
Wat de één als pluspunt ziet van Mark Rutte, wordt tegelijkertijd ook vaak beschouwd als minpunt. 'Hij is geen leider, omdat hij geen duidelijk standpunt inneemt en zodra het moeilijk wordt water bij de wijn doet', schrijf een respondent. Een ander schrijf juist: 'Hij kan met verschillende partijen tot zaken komen, hij verbindt mensen en is een optimist!' Of: 'Rutte is minder zichtbaar geworden, maar loodst een versnipperd kabinet toch door een zeer zware periode. Ook opstootjes, crisissen en dergelijke worden uitermate doortastend en chic opgelost.'
Manager, geen leider
Waar bij Verhagen, Blok en Moerland een substantieel deel van de ondervraagden 'geen mening' had, spraken nagenoeg alle 513 respondenten zich uit over het functioneren van Rutte. 'In dit geval durf ik wel te oordelen', schrijf een panellid. 'Meneer Rutte vertoont te veel tekenen van een manager, en te weinig van een leider. Hij geeft te weinig richting, is geen verbinder, stuurt op regels en afspraken en niet op visie, compassie of resultaat.'
