Winkelmand

Geen producten in je winkelwagen.

B Corp bestaat 10 jaar, maar ligt onder vuur: ‘Kritiek geven is oké, maar samenwerken is beter’

Ook dit jaar zal Nederland weer heel wat B Corps rijker zijn. Voor het eerste kwartaal staat de teller al op dertig bedrijven, met onder meer Mr. Marvis, HAK en Brabantia. Hoe geloofwaardig is dat label nog?

b corp nederland tessa van soest
Foto: Getty Images

B Lab, de non-profit achter de certificering voor een B Corp, viert deze week zijn tienjarig bestaan in Nederland. Het label is razend populair aan het worden. Bedrijven kunnen zo namelijk bewijzen dat ze een positieve impact maken voor werknemers, milieu, klanten en gemeenschap.

Die onderbouwing met het B Corp label is bovendien geloofwaardig voor de buitenwereld. Het levert bedrijven meer trouwe klanten op, een groeiende omzet en ze worden aantrekkelijker voor jong talent en investeerders.

Stevige groeicijfers B Corps

B Lab noteert bij ons al drie jaar op rij groeicijfers tussen de 50 en 70 procent. Nederland telt inmiddels 211 B Corps. Bijna 80 procent behoort tot de kleinere bedrijven (tot 50 werknemers). De grotere mkb-bedrijven nemen bijna 20 procent van de certificaten voor hun rekening. De multinationals nog geen 1 procent.

Lees ook: Zo word je een B Corp (4 Nederlandse ondernemers delen hun lessen)

Al zijn de multinationals duidelijk in de minderheid, daar is wel het meeste gedoe over, en niet alleen internationaal. Dat begint al in 2012 bij Ben & Jerry’s, eigendom van Unilever. De co-founder van B Lab, Jay Coen Gilbert, vindt dat awesome. Andere bedrijven zijn minder happy. De zuivelindustrie is niet milieuvriendelijk genoeg.

We zijn bezorgd dat bedrijven het minimale zullen doen om zichzelf als B Corps te greenwashen

Private banken, vleesbedrijven, de farma- en beautyindustrie, ze worden allemaal gecertificeerd. Het B Corp-label voor Nespresso, in 2022, leidt tot een golf van kritiek. Nespresso is namelijk een onderdeel van Nestlé, en die voedselgigant wordt als zeer vervuilend beschouwd.

Samenwerken voor boze brief

Het levert de organisatie een aangebrande brief op van dertig andere B Corps, onder wie heel wat koffieproducenten. Ze maken zich zorgen over ‘aantasting van de integriteit van de beweging’. De lat voor certificering moet flink omhoog, anders ‘zijn we bezorgd dat bedrijven het minimale zullen doen om zichzelf als B Corps te greenwashen’.

De certificering van waterbedrijven Spadel en Evian, die er heel wat plastic flessen doorheen jagen, schiet in het verkeerde keelgat bij het Nederlandse Dopper, dat met herbruikbare flessen dat plastic juist wil uitbannen.

Een bio- of ecolabel? Dat is appels met peren vergelijken

Ceo Virginia Yanquilevich reageert ook met een boze brief naar B Lab. ‘Het is misplaatst, misleidend, en roept vragen op over de waarde en integriteit van de certificering’, voegt ze er in het FD aan toe.

Zelfs Albert Heijn heeft recent aangekondigd een B Corp te willen worden. Hoe geloofwaardig zijn die goede bedoelingen? Volgens Milieudefensie zorgt het moederbedrijf van AH, Alhold Delhaize, als het doorgaat op de huidige koers voor 110 miljard euro klimaatschade tegen 2050, zo luidt het.

Lees ook: Jan Rotmans over de noodzaak van een circulaire economie

Geloofwaardigheid aangetast

Hebben de critici gelijk? Tasten die multinationals de geloofwaardigheid van B Corp aan? Glijdt het af naar een gewoon bio- of ecolabel? ‘Dat is appels met peren vergelijken’, reageert Tessa van Soest, directeur van B Lab Benelux.

tessa van soest b lab benelux
Tessa van Soest, directeur van B Lab Benelux.

Volgens van Soest is het een B Corp geen label, maar een standaard. Een methodologie voor performancemanagement, te vergelijken met een ISO-procedure. ‘Je begint met meten, ziet wat de huidige stand van zaken is, pakt dat aan met gerichte acties en gaat zo verbeteren.’

‘Van de buitenkant lijkt het wel alsof je simpelweg met het invullen van een vragenlijst en het betalen van de factuur een B Corp wordt. Maar dat is echt niet zo. Het is een holistische standaard, waardoor het een heel zwaar proces is.’

‘We sluiten ook geen multinational uit, puur omdat ze een multinational zijn. Maar er worden wel allerlei checks gedaan, met een toelatingstoets en door risicoanalyses, voordat deze bedrijven überhaupt in aanmerking komen.’

Bedrijfsbezoeken

Krijgen ze groen licht, dan gaan ze een veel zwaardere procedure tegemoet dan kleinere bedrijven. Ze moeten honderden vragen invullen en daar ook bewijs voor leveren. ‘Wat ze in hun jaarverslag beweren, moeten ze kunnen aantonen met bijvoorbeeld rapporten van onafhankelijke partijen, notulen van vergaderingen of beleidsstukken.’

Voor hercertificatie moet je weer door de hoepels springen die wij je voorhouden

‘Bovendien organiseren we bedrijfsbezoeken, waar we spreken met de mensen op het terrein. Horen we ook daar terug wat we op de papieren bewijsvoering hebben gezien? Een B Corp is bovendien maar voor drie jaar geldig, en voor hercertificatie moet je weer door de hoepels springen die wij je voorhouden.’

Die hoepels gaan ook de hoogte in. De kritiek dat het te makkelijk is om een B Corp te worden, zal daardoor wel verstommen. ‘We hebben nu vijf dimensies waarop we bedrijven scoren, we gaan toe naar elf dimensies.’

Kritiek getackeld

Een aantal thema’s krijgen een hogere waarde in de scores, zoals mensenrechten en circulariteit. Ook het continu verbeteren wordt verplicht. Bedrijven moeten op al die elf elementen een minimumscore gaan halen. ‘Ze kunnen niet meer, zoals nu op één dimensie goed scoren en op de andere niet.’

Van Soest verwacht niet dat veel bedrijven die vandaag een B Corp zijn uit de boot gaan vallen. Maar bedrijven die nog geen certificaat hebben, zullen wel twee keer gaan nadenken. Waardoor ook de kritiek dat het label alleen wordt gebruikt voor marketingdoeleinden of het aantrekken van talent wordt getackeld.

De nieuwe standaard maakt dat bedrijven nog harder hun huiswerk moeten gaan doen

‘Je kan wel een hele ambitieuze duurzaamheidsmanager zijn, of marketing- of hr-manager. Nou, daarmee kom je dit proces niet door. Om een B Corp te worden, moet je ook je statuten aanpassen. Daar is echt de directie voor nodig. Die nieuwe standaard maakt dat bedrijven mogelijk een langere aanloop nodig hebben. Dat ze nog harder hun huiswerk moeten gaan doen.’

Meer slagkracht

Het behalen van het certificaat is geen einddoel, benadrukt ze. Het is juist het begin van de verandering. En om systemen te veranderen, is meer slagkracht nodig. ‘Als we per sector een aantal van de meest duurzame grote bedrijven aan boord kunnen halen, dan gaan zij de standaard in de sector veranderen. En dat is wat we willen.’

De meerderheid in Nederland ziet de meerwaarde wel van die grote spelers

Nu is de community klein in Nederland, zegt ze. B Lab staat met al die bedrijven in contact. De meerderheid snapt het ook. Ze kennen het proces waar bedrijven door moeten. Ze zien de meerwaarde wel van die grote spelers.

‘Dat wil dus niet zeggen, dat iedereen het daarover honderd procent met elkaar eens is. We zijn allemaal mensen, met een eigen koers en een verhaal. Maar wij zijn er wel heel erg consistent in. Het is niet ons uitgangspunt om te straffen. Wij willen juist de positieve kant benadrukken.’

Lees ook: Bas van Abel (Fairphone) gaat tegen de economische wetten in

Grote uitdagingen

‘Ons doel is ook niet om de hele wereld een B Corp-status te laten krijgen. Het perfecte bedrijf dat op alles honderd procent scoort, bestaat ook niet. B Lab wil bedrijven en organisaties laten nadenken over hoe ze een positievere impact kunnen maken.’

Een leuk logo op de website is prima, maar voor mij is de agenda echt groter

‘Voor sommige kan de B Corp-certificering dat helpen versnellen of verstevigen. Dat het gevolg daarvan een leuk logo is voor op de website of een aantal talenten dat zich aanmeldt, helemaal prima, maar voor mij is de agenda echt groter.’

‘Het heeft dus ook niet zoveel zin om elkaar de hele tijd met de vinger te gaan wijzen. De uitdagingen waar we wereldwijd voor staan zijn te groot. We moeten juist naast elkaar gaan staan. En samen aan die complexe uitdagingen het hoofd gaan bieden.’

‘We kunnen de oplossingen niet allemaal in ons eentje bedenken. Voor alle sectoren, inclusief de overheid, moeten we veel meer de samenwerking gaan opzoeken. Daar wordt ook in Nederland de plank soms nog behoorlijk misgeslagen. Dat baart mij persoonlijk heel veel zorgen.’

Transparantie

‘Het is altijd oké om kritiek te geven, maar het is een gemiste kans als je dat publiekelijk of op sociale media doet. Daarmee gaan bedrijven in de verdedigingsmodus en daar schieten we helemaal niks mee op. Er zijn zoveel andere manieren om op een constructieve manier samen te werken.’

De B Corp-bedrijven laten dat ook zien, besluit Van Soest, ze zijn heel transparant over hun impact en ze wisselen heel veel uit. ‘Ondernemers gaan vaak met elkaar in gesprek. Ze zoeken elkaar op om over dilemma’s en uitdagingen te praten. Daarbij gaat het wel degelijk over samenwerkingen.’

Lees ook: Zo maakt Eelco Keune van zijn vaders bedrijf een B Corp