Wat is RavenFeed?
Een Haarlemse startup die insecten – in het bijzonder larven van de Zwarte Soldaatvlieg – op circulaire manier wil inzetten als diervoeder. Circulair betekent dat de vliegen en hun nageslacht zich voeden met reststromen van groente en fruit, en dat ook wat ze achterlaten wordt toegepast als mest.
En nu komt het: die productie van het alternatief voor soja, vismeel en ander gebruikelijk eiwitrijk voedsel komt niet uit een grote fabriek. RavenFeed ontwikkelt een nieuw type opkweekmodule, de Raven SmartHatch, die het middelpunt moet vormen van lokale ketens van reststromen, met als eindgebruiker bijvoorbeeld de pluimveehouder die de container op zijn erf zet. Een container als insectenfabriek, dus.
Die grote fabriek, die kennen we al van Protix, het Nederlandse scaleupsucces in insecten. ‘Dat beschouwen we niet als concurrent, maar als partij die insecten op de kaart heeft gezet als eiwitvervanger in diervoeder.’
Iedere week lichten we een veelbelovende startup uit. De Startup van de Week dingt ook mee naar de titel Startup van het Jaar. Benieuwd wie er kans maken? Lees eerdere Startups van de Week terug »
Wie zitten erachter?
Dat is verrassend: twee piloten, collega’s van elkaar bij een grote Nederlandse luchtvaartmaatschappij. Koen Volkers (37) en Tom van Ravensberg (39) werkten jarenlang samen, zaten ook in de Ondernemingsraad, waar ze steeds meer kriebels kregen om zelf te gaan ondernemen – en dan specifiek om ‘impact’ te maken.
Van Ravensberg: ‘De buitenwereld ziet het niet altijd, maar in de luchtvaart wordt heel hard gewerkt aan efficiency maar ook aan verduurzaming van de keten. Soms stuit dat op barrières als wetgeving, maar wij bedachten op een gegeven moment: als we zelf iets willen beginnen, waar maken we dan de meeste impact mee? Dan kom je al snel uit bij de voedselketen. Aan het begin kappen we regenwouden voor de soja waarmee we dieren voeren, aan het eind gooien we dan ook nog eens eenderde van ons eten weg. Dan is insectenkweek met behulp van reststromen een oplossing.’
Ergens in november 2020 zijn de twee begonnen met hun startup. En denk niet dat ze vanwege corona op de bank hebben gezeten omdat hun vliegtuigen aan de grond bleven. Volkers: ‘Nee, we hadden het na de eerste zes weken eigenlijk drukker dan ooit. Maar we kunnen dit bedrijf voorlopig parttime draaien. Dat is ook wel nodig, want het kost veel tijd en geld.’
Wie zitten erop te wachten?
Om te beginnen pluimveehouders. Maar eigenlijk alle ondernemingen die op dit moment werken met eitwitrijke dierenvoeding: viskwekerijen zijn op termijn net zo goed een afzetmarkt. Volkers: ‘In dit stadium is het ook voor onze zichtbaarheid goed: iedereen in Nederland weet hoe een kop eruitziet, koopt zijn eitjes in de supermarkt en snapt dat hier veel kippen rondlopen. Dat de aquacultuur ook in Nederland groot is, is wat minder bekend.’
Bovendien produceren de vliegen niet alleen eitwitrijke larven, de beestjes zijn ook rijk aan vet en aan chitine, een stofje waar in de cosmetica-industrie veel belangstelling voor is. Van Ravensberg: ‘Uiteindelijk is iedereen die de larven wil afnemen een potentiële klant. Maar de eerste ingang die we hebben, is de pluimveesector. Als je het groot wil zien: de insectenindustrie wordt een miljardenindustrie. Alleen komt die heel moeizaam op gang. Door ons model willen we dat versnellen.’
Hoever is RavenFeed?
De door RavenFeed ontworpen kweekbakken worden inmiddels in redelijke aantallen geproduceerd. Het doel is om een hele batterij in de Raven SmartHatch te plaatsen. Een zeecontainer waarin de luchtvochtigheid en temperatuur optimaal zijn. Op dit moment is een metaalbedrijf bezig met de bouw van de eerste container. Als piloten, zeggen de oprichters, zijn ze gewend vooruit te denken en goed na te denken over wat in de vervolgstappen allemaal nodig is.
Van Ravensberg: ‘We werken in drie fases. De eerste is die van de technische validatie van de container. Zodra die af is, zullen we laten zien dat we de keten kunnen sluiten, dus dat we op lokaal niveau de container kunnen neerzetten en contracten sluiten met de partijen die de reststromen leveren en voor transport kunnen zorgen. Zodra we dat hebben ontwikkeld tot een blauwdruk, wordt het tijd om op te schalen, de containers uit te rollen en meerdere ketens te sluiten.’
RavenFeed heeft al toezeggingen op papier van alle partijen die een rol spelen in de keten. Volkers: ‘Belangstelling is er genoeg, de wereld zit hier echt op te wachten. We leggen een verbinding tussen veel sectoren die intrinsiek gemotiveerd zijn. Soms is er maar een kleine aanpassing op hun bestaande businessmodel nodig om een enorme impact te maken. Ze hebben ons nodig om die stap te zetten.’
Wat is het verdienmodel?
Volkers en Van Ravensberg zetten de containers neer op leasebasis. Ze maken een marge op de leasesom, maar houden wel de productie van larven in eigen beheer. ‘Dat is een voorwaarde voor de vergunning die we van de Voedsel – en Warenautoriteit en RVO Nederland hebben gekregen: als enige partij in Nederland mogen we op verschillende locaties insecten kweken met gebruikmaking van reststoffen. De aanvraag van die vergunning was een heel karwei, maar we kregen complimenten voor de grondigheid waarmee we alle risico’s hadden afgedekt.’
RavenFeed koopt dus de insecten en het voer in, en levert die door tegen kostprijs aan de pluimveehouder. ‘We willen er niet op verdienen, omdat het doel moet zijn dit zo goedkoop mogelijk te doen. Het moet kunnen concurreren met gangbaar diervoer.’
Nog geld nodig?
Ravenfeed heeft zojuist 3 ton geleend van Innovatiefonds Noord-Holland en ook bij de Rabobank hebben de oprichters getekend voor een innovatielening.
Geen seedkapitaal dus? ‘Allereerst bleek dat dat voor ons soort kapitaalsintensieve bedrijven heel moeilijk, zo niet onmogelijk te krijgen is. Daarnaast lijkt het ons beter om zo laat mogelijk met investeerders te gaan praten: dan is er meer duidelijkheid over de waardering. Ze zullen het ook als voordeel zien dat er nog geen andere aandeelhouders aan boord zijn dan wijzelf.’
