Meer dan 3.500 Nederlandse jongeren van 13 tot en met 18 jaar begonnen afgelopen jaar een onderneming. Dit heugdelijke nieuws meldde de NOS eerder deze week op basis van aangevraagde KvK-cijfers. Het was goed voor een stijging van maar liefst 31 procent ten opzichte van 2017. De KvK verklaart dit met de aanname dat deze generatie meer lef zou tonen en nieuwsgieriger is. Bovendien zouden de lessen in ondernemerschap die jongeren op school krijgen, zich uitbetalen.
Hebben we hier te maken met een leger Alexander Wijninga’s in de dop, of zijn het toch vooral verkapte werknemers, die in plaats van het krijgen van een fatsoenlijk contract worden veroordeeld tot de zogeheten gig economy? Wie naar de data van de KvK – die Sprout ook heeft aangevraagd – kijkt, kan over de gehele linie positief zijn over de ambities van de jongeren: ze begonnen vooral online modewinkeltjes, acteerbedrijfjes, zakelijke dienstverleners, filmproductie- en softwarebedrijven.
Amsterdam
Zoom je echter in op de situatie in een stad als Amsterdam, dan rijst een ander beeld op. Uit de gegevens van Amsterdam – die AT5 aanvroeg en tevens in handen zijn van Sprout – vallen naast reguliere branches drie opvallende takken van sport op. Op nummer 3 van de branches waar tieners zich voor aanmelden als zelfstandige staat het vervoer per taxi, op positie 5 staat de koeriersbranche en op 10 de interieurreiniging van gebouwen.
Het lijkt weinig aannemelijk dat jongeren in deze branches massaal auto’s hebben opgekocht om chauffeurs voor zich te laten rijden. Naar alle waarschijnlijkheid zitten zij zelf als chauffeur achter het stuur voor Uber, of werken zij al dan niet onverzekerd als zelfstandige voor Deliveroo, Uber Eats of Helpling.
Deliveroo
Platformbedrijven als Uber en Deliveroo verkrijgen pijlsnel mondiaal marktaandeel met handige appdiensten. Toch kleven er ook nadelen aan deze on demand-economie, blijkt uit het vorig jaar verschenen boek Uber voor alles.
Uber, Uber Eats en Helpling werken al vanaf het begin met zelfstandigen. Deliveroo besloot in 2017 om alle maaltijdbezorgers in loondienst vanaf februari 2018 te laten werken als zelfstandigen. Het platform is in veertien steden actief en heeft 2.000 koeriers voor zich werken. Hoeveel dat er per stad zijn, kan een woordvoerder van Deliveroo niet zeggen tegen Sprout. Wel vertelt de woordvoerder dat er in januari 2018 nog 1.800 koeriers voor Deliveroo door Nederland fietsten.
Tuurlijk, uit de door de NOS opgevraagde cijfers blijkt dat daadwerkelijk meer jongeren kiezen voor het klassieke ondernemerschap. Toch wijzen de cijfers van een doorgaans leidende stad als Amsterdam erop dat een deel van de ruim 3.500 startende jongeren eerder verkapte werknemer zou zijn. Of je moet natuurlijk de illusie koesteren dat bedrijven met als naam ‘Ahmed Deliveroo’ en ‘Deliveroo Zhong’ – uit de KvK-database – de florerende scaleups van morgen worden.
Foto: Julien Mattia/Getty.
