Winkelmand

Geen producten in de winkelwagen.

Monitoren van sociale media

Gaat uw bedrijfsnaam rond op social media? Steeds slimmere algoritmes houden het in de gaten. ‘Goed reageren kan wonderen doen voor je merkbeleving.’


Anderhalf miljoen berichtjes komen er elke dag binnen aan de Amsterdamse Herengracht. De oogst van slimme algoritmes die het internet afspeuren naar conversaties over de opdrachtgevers van Buzzcapture, een bedrijf dat zich specialiseert in het monitoren en analyseren van sociale media. Daar is genoeg behoefte aan: in een beetje boardroom klonk de afgelopen jaren onvermijdelijk de kreet “We moeten iets met social media”. In de navolgende hype werd het internet verrijkt met duizenden corporate Facebook-, Hyves-, en LinkedIn-pagina’s.

Toonzetting

Het enig probleem was dat veel bedrijven niet goed wisten was ze met al die nieuwe marketinginstrumenten aanmoesten. “Als bedrijven echt gaan nadenken over social media, komen ze eerst bij ons”, stelt Alex van Leeuwen van Buzzcapture. “De eerste stap is namelijk niet zenden, maar luisteren. Met social media monitoring kijk je eerst hoe een merk ‘resoneert’ op net internet. Op welke social media­sites, blogs en fora wordt er over gepraat, wat wordt er gezegd, wat is de toonzetting, hoe is de merkbeleving? Op basis van die kennis kunnen we een bedrijf adviseren over de meest efficiënte strategie. Wij raden klanten vervolgens vaak aan zelf een forum op te zetten waar direct met de klant kan worden gecommuniceerd.”
Dat doet Buzzcapture onder meer voor ING, KPN, Vodafone, Procter & Gamble, Randstad, Disney en enkele grote farmaceutische bedrijven.

De eerste inventarisatie van die enorme berg online communicatie over deze ­merken en hun interessegebieden wordt verricht door wiskundige algoritmes. Alle relevante berichten worden automatisch gefilterd, samengevat en doorgestuurd naar de klant. De meest geraffineerde algoritmes zijn al in staat in te schatten of het om een boos of blij bericht gaat. Maar bij Buzzcapture, dat het afgelopen jaar van 11 naar 18 werknemers groeide, is de beslissing over welke berichten uiteindelijk worden doorgespeeld aan de opdrachtgever nog steeds mensenwerk. Van Leeuwen: “Onze analisten schatten de relevantie in voor de ­opdrachtgever. Dat luistert heel nauw. ‘Landelijke storing dekking T-Mobile’ is bijvoorbeeld een redelijk neutrale krantenkop, maar wel dodelijk voor de merkbeleving.”  

Webcareteams

Met de feedback van Buzzcapture kunnen marketingmanagers bijvoorbeeld besluiten een campagne te lanceren om de beeldvorming rond een merk bij te sturen. Webcareteams kunnen ook direct reageren. “Natuurlijk hoef je niet op elk afzonderlijk bericht te reageren”, stelt Van Leeuwen. “Ordinaire scheldpartijen kun je bijvoorbeeld het best negeren. Maar als je mensen met concrete klachten een oplossing biedt, of zelfs alleen laat weten dat ze je aandacht hebben, kan dat wonderen doen voor je merkbeleving. Als stelregel geldt dat je op zo’n 10 tot 15 procent van alle online communicatie over je merk moet reageren.”
En er is nog een interessante toepassing voor de verzamelde uitingen van internetgebruikers. Een bekende Amerikaanse journalist constateerde ooit dat internet in feite ‘een extreem omvangrijke database van menselijke intenties, voorkeuren, angsten, verlangens, wensen en behoeftes’ is.

Internet als voorkeur- en toekomstvoorspeller. Hal Varian, hoofdeconoom bij Google, verwacht ‘revolutionaire veranderingen op het gebied van economie en marketing’ dankzij de mogelijkheid om al deze ontwikkelingen scherp op de radar te krijgen. “Mensen hebben vaak ideeën en voorgevoelens over de toekomst”, stelt Varian. “Maar als je eenmaal data hebt, kun je die voorspellingen toetsen en onderbouwde toekomstbeslissingen maken.”
 


Grip

Voor de business intelligence-afdelingen van bedrijven kan zulke informatie natuurlijk goud waard zijn. Van Leeuwen: “En het is ook buitengewoon nuttig om precies te kunnen zien wat de impact van bijvoorbeeld een storing of een serviceafdeling is op het klantenbestand. De beslissing of er moet worden ingegrepen, en hoe dat moet gebeuren, kan dan met cijfers worden onderbouwd.”

Dagelijks de nieuwsbrief van Management & Leiderschap ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Experts waarschuwen regelmatig dat bedrijven die actief zijn met social media vergeten zichzelf controleerbare doelen ofwel key performance indicators, KPI’s, te stellen. Waar kunnen social media analisten als Buzzcapture op worden afgerekend? “Wij kunnen de perceptie van het serviceniveau of het imago goed in beeld brengen”, aldus Van Leeuwen. “Het belangrijkste is dat je grip krijgt op elke factor die de beeldvorming rond je merk kan beïnvloeden. Incidenten zoals een melding van een storing in je netwerk kunnen als eerste binnenkomen via de social media.”

Lees ook:

Elke week het beste van TechBusiness in de mail? Vraag de nieuwsbrief aan.

Snellere duurzaamheidstransitie? ‘Dan moeten leiders eerst hun blik verruimen’

In samenwerking met Nyenrode Business Universiteit - De overgang naar een duurzamere toekomst vraagt om een nieuw soort leiderschap met andere skills, zien ze bij Nyenrode Business Universiteit. 'Nu wordt nog te vaak alleen naar de eigen organisatie gekeken. Om echt te veranderen, moeten leiders uitzoomen en naar het hele plaatje kijken.'

systeemdenken bij Nyenrode
Nicolas Chevrollier en Marjolein Baghuis van Nyenrode Business Universiteit. Foto: Nyenrode

Organisaties spelen een cruciale rol in de duurzame transitie. Maar alleen samen met anderen kan er een echte verandering op gang worden gebracht. Daarentegen zijn veel managers en directeuren nu vooral bezig met de eigen bedrijfsvoering, constateert Nicolas Chevrollier, hoofddocent en wetenschapper bij Nyenrode. ‘Het is een soort tunnelvisie, dat is jammer. Voor echte veranderingen moeten leiders hun blik verruimen.’

Systeemdenken als skill

Systeemdenken biedt volgens Chevrollier de oplossing. ‘Het is een skill die we veel meer nodig hebben. Voor leiders is dat niet makkelijk. Zij werken graag met concrete plannen die ze liever vandaag dan morgen uitvoeren. Systeemdenken vraagt om uitzoomen naar de hele sector of de hele keten. De focus verschuift van één organisatie naar veel meer partijen.’

Ook zijn collega Marjolein Baghuis benadrukt het belang van systeemdenken. ‘Als je het hele systeem overziet, wordt de omvang van een bepaalde opdracht duidelijk. En komt ook het inzicht dat samenwerken met concullega’s, ngo’s en kennisinstellingen noodzakelijk is. Binnen organisaties vereist dat een bepaalde mate van kwetsbaarheid en bescheidenheid. Het is een andere houding dan uitstralen dat je het allemaal wel weet en niemand nodig hebt.’

Competitiedrang

Veel leiders zijn gewend om te concurreren. Chevrollier wijst erop dat bedrijven soms beter af zouden zijn als ze hun krachten bundelen. Een voorbeeld: de meeste benodigde materialen voor de energietransitie komen uit China. Voor kleine en grote bedrijven zou het slim kunnen zijn een coöperatie op te zetten om deze grondstoffen gezamenlijk in te kopen. Om mogelijk betere prijzen te bedingen. ‘Het is nu ieder voor zich. De competitiedrang wint het van de wens om samen te werken. Prima, maar in sommige situaties is het verstandiger om de samenwerking op te zoeken.’

Tony’s Open Chain

Een andere aanpak heeft Tony’s Chocolonely, een bedrijf waar Baghuis veel mee heeft samengewerkt en dat al jaren werk maakt van chocolade zonder uitbuiting. In plaats van concurreren delen ze hun werkwijze met andere chocolademakers, in de hoop zo de chocoladesector te verbeteren. De vooruitgang gaat langzaam, maar het begin is er. ‘Albert Heijn bijvoorbeeld gebruikt inmiddels Tony’s Open Chain voor al zijn huismerk chocoladelabels.’

Persoonlijke drive telt

Hoe komt het dat de ene organisatie veel sneller verduurzaamt dan de ander? Het heeft te maken met de leider, menen de docenten van Nyenrode. Chevrollier: ‘De persoonlijke drive wordt vaak onderschat. Bij opleidingen voor managers staan businessmodellen en strategieën centraal. Maar echte verandering gebeurt vaak op basis van gevoel.’

Baghuis beaamt dat. ‘De persoonlijke ontwikkeling wordt nogal eens vergeten, terwijl het zo’n belangrijke drijfveer kan zijn. Ik heb het gezien bij een technisch mkb-bedrijf. Daar werd de directeur en grootaandeelhouder geraakt door het boek Doughnut Economics van Kate Raworth. Na het lezen kon hij nooit meer op een andere manier naar zijn bedrijf kijken. Hij wilde het voortaan anders doen en het managementteam daarin meekrijgen. Als leiders geraakt worden, kan dat een motor zijn voor verandering.’

Bij urgentie ontstaan ineens samenwerkingen

Langdurige afspraken kunnen verduurzaming vertragen, zegt Chevrollier. ‘Bedrijven zijn dan niet flexibel en zitten vast in een systeem. Grote organisaties veranderen vaak langzaam. Dat komt vaak niet door angst, maar uit gewoonte.’

‘Tot het vastloopt’, meent Baghuis. ‘Dat zie je nu met de elektrificatie in het bedrijfsleven. Op veel plekken is het lastig om nog een aansluiting te krijgen. Ineens zie je samenwerkingen ontstaan. Overigens is dat vaak tussen buren en niet tussen directe concurrenten. In havengebieden en bedrijventerreinen wordt gekeken hoe de stroomvoorziening beter kan worden ingericht, waardoor aansluitingen ineens wel mogelijk zijn. De urgentie is groter dan de angst.’

Chevrollier beaamt dat: ‘In die zin is een crisis een goede katalysator. Het kan verandering in een versnelling brengen.’

Combineer systeemdenken met persoonlijke missie

De twee docenten zijn het erover eens dat systeemdenken leiders kan helpen om duurzame verandering teweeg te brengen. Hetzelfde geldt voor het persoonlijke aspect. ‘Verandering is zowel zeer systeemgericht als enorm persoonlijk. Eigenlijk moeten managers omhoog naar het systeem en naar binnen voor hun eigen, persoonlijke drijfveren’, vat Baghuis samen. ‘Die twee moeten worden toegevoegd aan het klassieke leiderschap dat zich richt op de organisatie.’

Bij Nyenrode Business Universiteit leren leiders via opleidingen en ontwikkelprogramma’s hoe ze systeemdenken kunnen inzetten om duurzame verandering te versnellen. Samenwerkingen aangaan, complexe ketens overzien en tegelijkertijd werken vanuit een persoonlijke missie, om zo echt impact te maken.