Het aantal slachtoffers van wraakporno groeit met de dag en het bestrijden ervan is een helse klus.
Het devies ligt voor de hand: neem zo min mogelijk gevoelige beelden op. Mocht het dan toch misgaan dan kun je bij het Nederlandse bedrijf Leakserv aankloppen. Of ‘bedrijf’ – eigenlijk is het een coöperatie: als er geld overblijft wordt het geïnvesteerd in nieuwe opsporingssoftware zoals speciale zoekmachines. zegt initiatiefnemer Nick Steeland (foto links).
Hulp
Steenland en zijn zakenpartner Bart van Leeuwen zijn eigenaar van Onsist, een b2b-bedrijf voor de bestrijding van online piraterij. Vorig jaar merkte het tweetal dat steeds meer slachtoffers van wraakporno hen om hulp vroegen.
Zij besloten hiervoor een aparte tak op te richten en startten afgelopen september met hun digitale recherchewerk. Het is voorzover bekend de eerste dienst wereldwijd die zich specifiek richt op het bestrijden van wraakporno. Tot nu ruim 200 mensen – veelal meisjes en vrouwen tussen de 14 en 22 jaar klant. De meeste klanten komen tot nu toe uit de VS.
Zij betalen 59 euro voor een eerste inventarisatie. Als een afbeelding alleen op Instagram is beland dan is die eerste betaling voldoende, mede omdat Instagram-eigenaar Facebook goed meewerkt aan een takedown-verzoek.
Winst
Maar als gevoelige beelden wijd verspreid zijn kunnen er meerdere maanden nodig zijn. Veel geld verdient Leakserv hier niet mee, zegt Steenland. Leakserv onderzoekt voor die 59 euro 5 items (foto’s of video’s) op een onbeperkt aantal websites. “Als dat beeld op 100 website wordt gedeeld, en dat is niet ondenkbaar, dan moeten we die allemaal aanschrijven”, zegt Steenland. Je kan je voorstellen dat we daar geen hele dikke cijfers op draaien.”
Om de gewraakte afbeeldingen te kunnen verwijderen stuurt Leakserv een takedown-verzoek naar bijvoorbeeld Facebook of Twitter. Die werken volgens Steenland goed mee. Maar er zijn websites die zich puur richten op het uitbuiten van wraakporno. In dat geval gaat de brief naar het hostingbedrijf, die de website meestal een ultimatum geeft. “Als het hostingbedrijf het niet doet, dan nemen wij stappen tegen hen”, zegt Steenland. “Die hebben meestal geen zin in geen gedoe met websites waar ze maar paar euro per jaar aan verdienen.”
Politie
In samenspraak met de klant, Steenland noemt ze liever ‘slachtoffer’, wordt de bewijslast bewaard en eventueel gedeeld met de politie. Al hoef je daar als slachtoffer niet zo veel van te verwachten. De politie neemt aangiftes soms niet eens in behandeling, zegt Steenland, of het duurt maanden voordat het wordt opgepakt.
Na het verwijderen van de wraakporno houdt Leakserv wekelijks contact met de slachtoffers en stuurt hen een rapportage. “Het moet wel inzichtelijk zijn wat wij doen.”
Onderschatting
Slachtoffers zijn vaak aangeslagen als ze zich bij Leakserv aanmelden, zegt Steenland, en erger nog: ze onderschatten vaak het aantal sites waar hun afbeelding of video is beland. Wat de aanpak ook bemoeilijkt: er rust een taboe op en jongeren stappen niet zo snel naar hun ouders. Daarom is Leakserv van plan om – gratis – voorlichting te gaan geven op scholen. “Ook wat ons betreft is voorkomen beter dan genezen”, zegt Steenland.
Uiteindelijk is het een utopie om wraakporno uit de wereld te helpen, zegt Steenland. “Ik zou het graag willen, maar dat is helaas niet mogelijk. Ik gok dat dit probleem voorlopig alleen maar groter zal worden.”
