Rinke Zonneveld wordt per 1 september de nieuwe ceo van overheidsinvesteerder Invest-NL, voor een periode van vier jaar. Zonneveld volgt interim-ceo Jan Pieter Postma op, die tijdelijk de taken waarneemt van oud-PvdA-politicus Wouter Bos.
Transfer voor Rinke Zonneveld
Bos werkte sinds de oprichting van Invest-NL in 2020 als ceo bij de staatsinvesteerder, maar verruilde zijn functie eerder dit jaar om ceo te worden bij investeerder Menzis. De 51-jarige Zonneveld maakte eerder furore als algemeen directeur van de Zuid-Hollandse investeringsmaatschappij InnovationQuarter, een functie die hij sinds 2014 uitoefent.
De aanstaande Invest-NL-ceo werd in 1971 geboren in Hilversum en studeerde economie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. In 1997 ging hij aan de slag bij het ministerie van Economische Zaken, waar hij na een variëteit aan functies in 2010 directeur Ondernemerschap werd.
‘A-typische ambtenaar’
Serie-ondernemer Arko van Brakel kent Zonneveld nog uit die tijd. ‘Ik hield in die tijd veel lezingen en Rinke en ik stonden samen op het podium om ondernemerschap te stimuleren. We gingen vrijwel alle congressen in het land af. Ik gaf ondernemerstips en Rinke gaf uitleg over subsidieregelingen.’
Rinke Zonneveld weet haarfijn de brug te slaan tussen ondernemer en overheid
Van Brakel leerde Zonneveld kennen als een ‘a-typische ambtenaar’: ‘Je zou niet denken dat hij voor de overheid werkt, omdat hij ondernemers zo goed weet aan te spreken. In zijn taal weet hij haarfijn de brug te slaan tussen ondernemer en overheid. Hij denkt in kansen, maar weet ook dat hij ondernemers niet te veel kan beloven. Hij begrijpt dus heel goed zijn rol vanuit de overheid.’
Zuid-Holland beter op de kaart zetten
Het was dan ook niet verwonderlijk dat uitgerekend Zonneveld in 2014 aan de wieg stond van InnovationQuarter, de kersverse investeringsmaatschappij van Zuid-Holland. Hij werd er algemeen directeur en kreeg de taak de provincie economisch beter op de kaart te zetten. Dit moest hij doen door slim te investeren in techbedrijven.
En dat deed hij. Rotterdam en Den Haag groeiden uit tot gewilde startup-steden en InnovationQuarter heeft inmiddels 300 miljoen euro verzameld over vier fondsen. Zonneveld begon alleen, maar verlaat nu een honderdtwintig man tellende organisatie.
‘Ons succes wordt voor een groot deel bepaald doordat we van begin af aan heel professioneel georganiseerd zijn geweest’, blikte Zonneveld in 2017 terug. ‘Daar hebben we heel veel aandacht aan besteed; dat alle processen op orde waren en dat we helder en aanspreekbaar waren. Verder is voor ons essentieel dat wij niet doen aan borstklopperij, maar dat wij echt faciliterend optreden.’
Honderdtwintig startups
Door de jaren heen investeerde Zonnevelds investeringsmaatschappij via vier fondsen in meer dan honderdtwintig techbedrijven, van beginnende startups tot scaleups. Zijn fonds stak geld in startups zoals Equalture, Hardt en Shypple.
Al vanaf een bedrag van 300.000 euro konden zij bij InnovationQuarter terecht. De grootste investering ging naar composietbedrijf Airborne, dat in verschillende rondes liefst 6,8 miljoen euro ophaalde bij het fonds.
‘Natuurlijk zijn er ook thema’s die we niet oppakken, zoals fotonica of nano-electronics’, zei Zonneveld in 2020. ‘Maar het liefst zet ik overal mijn tanden in. Ik zeg wel eens: geef ons twee keer zoveel middelen en je krijgt twee keer zoveel resultaat.’
Als Rinke een podium op moet, staat hij trots naast de ondernemers
Van Brakel is onder de indruk van Zonnevelds prestaties bij InnovationQuarter. ‘Het is eigenlijk een overheidsfonds, maar Rinke lijkt wel een venture capitalist. Hij investeert in innovatieve bedrijven, gaat grote risico’s aan en doet zelfs investeringen waar vc-bedrijven niet meteen in zouden stappen. Als hij een podium op moet, staat hij trots naast de ondernemers. Rinke viert zijn successen en schrijft er uitvoerig over op LinkedIn. Dat is niet typisch voor overheidsland. Ik hoop dat hij daarmee doorgaat, want het is heel bijzonder.’
‘Daadkrachtig’ bestuurder
Picnic-ondernemer Michiel Muller zit in het investeringscomité van InnovationQuarter. Hij heeft Zonneveld leren kennen als ‘behoorlijk daadkrachtig’ bestuurder. ‘Rinke is zelf iets nieuws gestart en wist daadkracht, lef en durf te laten zien. Hij is in staat om successen te delen, maar ook om ze te krijgen. Die houding leidde ertoe dat zijn fonds is uitgebreid en dat de aandeelhouders meer hebben geïnvesteerd. Dat heeft hij mooi voor elkaar gekregen.’
Rinke vond niet alleen goede mensen, hij wist ze ook te behouden
Zonneveld werd in 2013 uitgeroepen tot ambtenaar van het jaar. Een terechte overwinning, denkt Muller. ‘Hij weet hoe de hazen lopen in die wereld. Rinke wist bij InnovationQuarter dan ook een sterk team om zich heen te verzamelen, vol professionals met een diepe kennis over allerlei focusgebieden. Goede mensen vinden, is niet vanzelfsprekend. Rinke wist ze niet alleen te vinden, maar ook te behouden.’
Zijn ‘kindje’ verlaten
Dat hij zijn investeringsmaatschappij nog eens zou verlaten, had Zonneveld twee jaar geleden niet zien aankomen. Zo zei hij in een interview: ‘Zo gauw het hier voorspelbaar wordt, ben ik niet meer de geschikte directeur. Maar de kans daarop is nihil. Dit is mijn kindje, ik was hier letterlijk de eerste medewerker.’
Toch verlaat hij nu zijn ‘kindje’ om de kar te trekken bij het financieel gezien veel grotere Invest-NL. Dit overheidsfonds heeft niet 300 miljoen, maar 1,2 miljard euro in kas. Invest-NL heeft als doel te investeren in groene, innovatieve techbedrijven, waar commerciële investeerders niet in durven te stappen. ‘Wij kunnen vaker een kras oplopen dan traditionele investeerders’, zei Bos er in 2020 over tegen – toen nog – Sprout.
Bos kreeg de afgelopen jaren echter meermaals kritiek te verwerken van ondernemers en politici. Zo betreurden critici het feit dat het fonds in twee jaar in slechts twintig bedrijven investeerde. Sommige deelnemingen deden bovendien de wenkbrauwen fronsen. Was het bijvoorbeeld écht nodig dat een overheidsinvesteerder 9 miljoen euro stak in e-stepbedrijf Dott? En waarom investeerde Invest-NL het gros van zijn uitgegeven kapitaal in andere fondsen?
‘Behoorlijke uitdaging’ voor Invest-NL
‘Oud-politici kunnen zoiets als Invest-NL beter niet leiden’, denkt ook Van Brakel, die meent dat je er beter een ondernemend figuur zoals Zonneveld neer kunt zetten. ‘Ik ben echt blij dat zo iemand als Rinke naar Invest-NL gaat.’
Ook Muller ziet in Rinke Zonneveld een geschikte kandidaat om Bos op te volgen. ‘Invest-NL heeft een behoorlijke uitdaging liggen, die me Rinke toevertrouwd lijkt. Hij heeft InnovationQuarter in acht jaar tijd opgebouwd en heeft dus laten zien wat hij kan. Invest-NL is een vrij jong initiatief. Hier gaat Rinke zeker zijn tanden in zetten.’
Het is nu aan Rinke Zonneveld om óók bij Invest-NL, in de woorden van Van Brakel, de ‘brug te slaan tussen ondernemer en overheid’. Een uitdaging die hem op het lijf geschreven lijkt te zijn.
