Ik ben in 2015 begonnen met het maken van een overzicht van blogposts die ik dat jaar de moeite waard vond. Het gaat om blogposts over startups en venture capital die wat mij betreft iets toevoegen aan mijn leercurve — en ik denk zelfs de leercurve van iedereen in het Nederlandse startup-ecosysteem. In 2016 en 2017 heb ik dat ook weer gedaan.
En dit jaar dus weer. Ik blijf het namelijk belangrijk vinden dat kennis, analyses en inzichten over startups, scale-ups en venture capital worden gedeeld, zodat we daar allemaal wat van kunnen leren.
Respect
Het is nog niet zo makkelijk om een goed doordacht artikel te schrijven op basis van een analyse, ervaring of opinie. En het is al helemaal lastig om dat vol te blijven houden. Iedereen is druk, en het kost veel tijd om zo’n artikel te schrijven. Daarom des te meer respect voor de mensen die ook dit jaar (weer) van zich hebben laten horen!
Hieronder staan mijn favoriete blogposts en artikelen van of over de Nederlandse venture capital- en startup-scene van het afgelopen jaar (in willekeurige volgorde). (Een deel van deze blogposts kwamen al langs in mijn maandelijkse mailing — de GEC Insights).
De blockchain: een oplossing voor bijna niets (De Correspondent)
Wie: Jesse Frederik (De Correspondent)
Quote: “Tja blockchain… Je kunt een sixpackje bier ook met een vorkheftruck op het aanrecht zetten. Maar dat is gewoon niet zo handig.”
Ik maak er wel eens grappen over met een bevriende investeerder; we moeten ‘Buzzword Capital’ starten, een VC fonds dat alleen in “disruptieve” startups investeert die in hun pitchdeck tenminste één buzzword (blockchain, AI, etc.) hebben staan. Smart blockchain is helemaal een no-brainer; shut up and take my money!
Dit artikel van Jesse pelt de technologie nuchter af tot de use-cases die wél bestaansrecht hebben, en dat zijn er volgens hem niet veel.
Wij mij betreft geldt voor alle startups met (nieuwe) technologieën die zich nog ergens vooraan de hype cycle bevinden; zorg eerst dat je een product-markt fit hebt en een duurzaam business model kunt opbouwen en ga dan pas extern kapitaal ophalen. Buzzwords rechtvaardigen geen hogere waardering.
Unicorns and big exits: Outlook on Europe’s most valuable companies (Dealroom blog)
Wie: Dealroom team
Quote: “UK, Germany, Sweden, Netherlands, Spain and Switzerland are generating the biggest returns in Europe, both historically and looking ahead.”
Op basis van data heeft Dealroom gekeken naar het ontstaan van Europese unicorns (dus private bedrijven met een waardering van $1B+) en andere leading tech companies. Een interessant overzicht ontstaat.
Er zitten geen Nederlandse investeerders in de ‘leaderboard’ (zie figuur hierboven, klik voor groter), dus je kunt je afvragen of Nederlandse VCs wel goed zijn in het jagen op unicorns. Ze hebben bijv. ook bij Adyen en Elastic de boot gemist.
Ik noem het de Nederlandse venture capital paradox: kleine fondsen (in Amerika noemen ze een gemiddeld Nederlands fonds “nano-fund”) maar toch pas investeren als er redelijk wat tractie is.
What it means to work towards a major exit (Mendix acquired by Siemens) (LinkedIn)
Wie: Coen van Duiven (henQ)
Quote: “As much as you are opposing parties when you first invest, during these follow-on rounds you are better aligned with the founders than you’ll ever be.”
We hebben dit jaar een aantal mooie exits voorbij zien komen — waaronder Security Matters (o.a. KPN Ventures), CXO Software (Value Creation Capital), de eerdergenoemde Adyen en Elastic (zonder NLse VCs) en Mendix (henQ en Prime Ventures).
Coen blikt terug op het proces sinds hij met henQ in Mendix heeft geïnvesteerd, al in 2006. Deze zomer, na bijna 12 jaar dus, is Mendix verkocht aan Siemens voor een leuk bedrag ($730 miljoen). Het is natuurlijk een beetje humblebrag om zo’n artikel alleen te schrijven over succesvolle exits, maar het is natuurlijk ook wel iets om trots om te zijn!
Why early stage B2B companies should not use churn as a leading metric (Medium)
Wie: Florian Chilla (Randstad Innovation Fund)
Quote: “Based on these numbers, the actual churn (using 95% confidence interval), can fall anywhere between 1% and 38%”
Tegenwoordig zweren veel startups bij Lean Startup en Growth Hacking; leren en groeien door experimenten te doen. Denk aan A/B-testen en klantinterviews. Wat daarbij vaak misgaat, is dat ze te weinig data hebben om significante conclusies te kunnen trekken, en dus op basis van schijnzekerheid keuzes maken (op zich niks mis met een beetje intuïtie maar noem het dan ook zo).
Churn — gebruikers en klanten die je product vaarwel zeggen — kan een goede indicator zijn van je product-markt fit; hoe lager hoe beter. Maar zoals Florian betoogt kan het bij een klein aantal klanten (wat veel bij B2B gebeurt) een misleidend beeld geven. De sample size is zo klein dat toeval een grote rol speelt. Wees je dus bewust van de beperkingen en kijk ook naar andere metrics.
Into Venture Capital: liquidatiepreferenties, investeerders zijn er dol op (Sprout)
Wie: Sjoerd Mol (Benvalor)
Quote: “Kortom, maak het niet te gek, daar ben je — ook als investeerder — niet bij gebaat.”
Sjoerd is een van de meest productieve schrijvers in 2018; hij schreef tot nu toe een reeks van 10 artikelen voor Sprout waarin hij venture capital term sheets ontleedt.
Ik heb nu dit artikel gekozen, maar ook zijn andere artikelen zijn de moeite waard. Simpel uitgelegd en soms ook met rekenvoorbeeld. Dit artikel gaat over liq prefs, een bepaling die investeerders graag introduceren als ze de waardering aan de hoge kant vinden (a.k.a. bijna altijd). Het is bedoeld om de down-side risk van investeerders te beperken, en is ook wel te begrijpen, maar veroorzaakt wel ongelijkwaardigheid onder aandeelhouders (founders vs. investeerders).
Understanding market demographics (VEECEE)
Wie: Mathijs de Wit (Newion Investments)
Quote: Get a better understanding of why a certain company does direct sales or free-trials.
Een grote, groeiende markt is een belangrijk criterium voor investeerders. Maar in plaats van “volgens Gartner zitten we in een $5B markt” kun je als ondernemer beter je doelmarkt wat scherper definiëren.
Mathijs stelt een simpel model voor waarbij een visualisatie gemaakt wordt tussen aantal klanten in een segment, acquisitiekosten en contractwaarde. Hiermee kun je je als startup de keuze voor een marktsegment beter onderbouwen.
Jammer alleen dat er geen nieuwe content meer verschijnt op VEECEE.
Investeringsfondsen stappen zelden in start-ups van vrouwen (FD)
Wie: Jan Fred van Wijnen (FD)
Quote: “Dit onderzoek wijst op een enorme onderbenutting van heel goede ondernemers”
Onderzoeker Eva de Mol en angel investor Janneke Niessen hebben onderzoek gedaan onder 40 Nederlandse venture capital investeerders en gekeken naar het geslacht van de founders waarin ze hebben geïnvesteerd. Wat resultaten:
– Slechts 1,6% van de start-ups stond onder leiding van een vrouw
– Bij 6,8% stond een gemengd team aan het roer
– Dus (100%-1,6%-6,8%=) 91% van de teams bestond alleen uit mannelijke founders
Ik vind de bevindingen uit het onderzoek interessant, maar we moeten ze niet groter maken dan ze zijn. Op basis van deze data kun je niet zeggen of dat bijvoorbeeld komt omdat VCs liever in mannen investeren, omdat er minder vrouwelijke founders zijn of omdat investeerders seksistisch zijn. Het is een nulmeting, er wordt alleen aangetoond dat het zo is. Ik merkte wel dat dit onderzoek wat los maakte. Meer onderzoek kan richting geven over waarom vrouwelijke founders minder vaak geld ophalen.
5 takeaways for the Netherlands: Atomico State of European Tech Report (Medium)
Wie: George Fisher-Wilson (StartupDelta)
Quote: “The report offers a great opportunity to take a deep dive into the Dutch Startup Ecosystem.”
Voor de vierde keer heeft Atomico een overzicht gemaakt van het Europese tech-landschap. George heeft namens StartupDelta de belangrijkste conclusies over Nederland hieruit gedistilleerd, waaronder:
– Er is minder kapitaal in startups geïnvesteerd dan in 2017.
– Nederland is in de meeste lijstjes een middenmoter, maar per inwoner staat Nederland wel bovenaan qua venture capital beschikbaarheid en hoeveelheid gefunde bedrijven.
Het eerste punt weet ik zelf nog niet zo zeker — ik vermoed dat de investeringen dit jaar ongeveer vergelijkbaar zijn als vorig jaar op basis van mijn eigen data. Binnenkort maak ik mijn analyse hierover af. Hoe dan ook was de €100M in Picnic vorig jaar natuurlijk wel echt een uitzondering.
Voor de liefhebbers; Tech.eu maakte ook een rapport over ‘early-stage tech startup activity’ in Europa.
Sta me toe om af te sluiten met twee andere blogposts van mij en mijn team:
Ruim helft Seed Capital-fondsen loopt achter op investeringsdoelstelling (Medium)
Wie: Thomas Mensink (Golden Egg Check)
Quote: “99% of all ‘seed’ investors are actually crop investors”
Dit artikel van mij heeft dit jaar tot de meeste reacties geleid (met name van verontwaardigde/ afgewezen ondernemers).
Het zit zo. De overheid heeft de Seed Capital-regeling in het leven geroepen om voor investeerders aantrekkelijk te maken om al wat vroeger te investeren, zodat de ‘funding gap’ verminderd wordt en startups door de valley of death heenkomen.
Maar wat blijkt uit m’n analyse: Ruim de helft van de Seed Capital fondsen lopen achter op hun eigen doelstelling (of hebben een behoorlijke eindsprint in gedachten).
Het door mij verwachte verweer van die fondsen was: kwaliteit boven kwantiteit. En dat klopte inderdaad. Patrick Polak (Newion Investments) bracht op persoonlijke titel en uit eigen ervaring enkele waardevolle nuances aan op mijn analyse.
Hoe innoveren Nederlandse bedrijven met startups? (Medium)
Wie: Golden Egg Check Team
Quote: “Het valt ook op dat meer corporates liever zelf investeren in startups dan dat ze investeren in venture capital fondsen die op hun beurt investeren in startups.”
Beursgenoteerde bedrijven en startups zijn zowat elkaar tegenpolen. Innoveren ze een beetje samen?
Het was een behoorlijke klus maar we hebben alle (bijna 100) jaarverslagen van Nederlandse beursgenoteerde bedrijven uitgeplozen om te zien welke startup-activiteiten ze ondernemen.
Dit zijn onze conclusies op hoofdlijnen:
– Slechts helft corporates doet ‘iets’ met startups
– Belangrijkste activiteiten: open innovatie en in-house programma’s
– Financiële sector loopt voor, vastgoed en industrie lopen achter
Nog wat gemist?
De blogposts die ik hierboven noem, vind ik zelf de moeite waard. Heb ik nog pareltjes gemist? Laat het me weten: stuur me een mail (of laat een reactie achter op Medium)
Ik hoop dat ik komend jaar nog meer interessante blogposts kan lezen. En dan vooral: meer van of over eigen bodem. Ik wil dit stuk dan ook graag opnieuw eindigen met een oproep aan Nederlandse ondernemers, investeerders en overige enthousiastelingen; deel in 2019 je kennis, inzichten en ervaringen!
