1. Begin op tijd
Voordat je daadwerkelijk het benodigde geldbedrag van een participatiemaatschappij op je zakelijke bankrekening ziet verschijnen, kunnen er al vele maanden verstreken zijn. Het zoeken naar een participatiemaatschappij is volgens de Nederlandse Vereniging van Participatiemaatschappijen (NVP) een intensief traject dat minimaal drie maanden duurt. Begin dus op tijd met je zoektocht naar private equity. Je wilt niet pas op zoek gaan naar een participatiemaatschappij wanneer de bodem van je spaarpot in zicht komt.
2. Bemoeial of betrokken?
Je zoekt kapitaal om je ambitieuze plannen te financieren. Toch haal je met een participatiemaatschappij niet alleen een zak met geld in huis. Realiseer je goed dat een participatiemaatschappij met haar kapitaalinjectie in jou een aanzienlijk risico neemt. Dan is het goed te begrijpen dat een investeerder enigszins grip op zijn investering willen hebben. Zoek een participatiemaatschappij die bij je profiel past qua betrokkenheid.
3. Staar je niet blind op een meerderheidsbelang
De gedachte dat je met 51 procent van de aandelen (dus een meerderheidsbelang) kunt doen wat je wilt, getuigt van weinig realiteitszin. Participatiemaatschappijen stellen vaak als voorwaarde dat voor zwaarwegende beslissingen een gekwalificeerde meerderheid nodig is. De investeerder heeft bijvoorbeeld 35 procent van de aandelen in handen en eist dat voor bepaalde beslissingen een meerderheid nodig is van tweederde van de aandelen, wat hem feitelijk een vetorecht verschaft. Het gaat daarbij om zaken als het aangaan van leningen, het benoemen van directieleden of het doen van zware investeringen. Staar je dus niet blind op een meerderheidsbelang, want die halsstarrigheid kan een goede deal in de weg staan.
4. Functie in raad van commissarissen
Om enige controle op de investering te houden, eist een participatiemaatschappij vaak een rol in de raad van commissarissen of raad van advies. Daarbij schuift een participatiemaatschappij veelal één persoon naar voren die het best gekwalificeerd is voor je bedrijf. Dat kan te maken hebben met zijn kennis van je branche, ervaring met je ondernemingsfase, etc. Dat heeft voor jou ook een voordeel, want je hebt dan één aanspreekpunt. Mocht je nog geen raad van commissarissen of raad van advies hebben opgericht, dan zal een participatiemaatschappij dit adviseren en mee helpen opzetten.
5. Onderzoek de participatiemaatschappij
Een participatiemaatschappij die je na de eerste kennismaking meteen geld geeft, zul je niet tegenkomen. Eerst zal de participatiemaatschappij jou en jouw bedrijf tegen het licht houden om ervoor te zorgen dat ze geen blauwtje loopt. Waarom doe jij niet hetzelfde? Kijk of de participatiemaatschappij bij jouw (financierings-)behoefte past. Heeft de investeerder eerder investeringen gedaan in je branche? Wat is het gemiddeld investeringsbedrag van de participatiemaatschappij? In welke fase van een bedrijf investeert ze? Na deze selectie heb je een shortlist van participatiemaatschappijen die je kunt benaderen met uw propositie.
6. Ontslag bij aantoonbaar mismanagement
Het meest gevoelige punt voor veel ondernemers is dat investeerders soms de mogelijkheid willen hebben om de bestuurder (lees: de ondernemer) te ontslaan bij aantoonbaar mismanagement. Bij een individuele minderheidsaandeelhouder zal dat niet zo snel voorkomen. Maar als het een participatiemaatschappij betreft, wordt deze clausule meestal wel opgenomen in de participatieovereenkomst. Wees niet bang, want een investeerder weet heel goed dat jij de drijvende kracht achter de start of (door-)groei van je bedrijf bent. Ontslag zal pas de laatste strohalm zijn voor een participatiemaatschappij. Vat het ook niet op als blijk van wantrouwen. Immers, de participatiemaatschappij heeft het vertrouwen al in jou uitgesproken door in jou en jouw onderneming te investeren.
7. Stap op tijd uit
De gemiddelde investeringshorizon van een participatiemaatschappij ligt tussen de drie en zeven jaar. Daarna hoopt deze tijdelijke aandeelhouder zijn belang in jouw bedrijf met een bovengemiddeld rendement te verkopen. Een veelgehoorde constatering van participatiemaatschappijen is dat ondernemers vaak te lang doorgaan met het leiden van hun bedrijf, waardoor ze de onderneming eigenlijk weer te gronde richten. Denk dus goed na of je tijd is gekomen om jouw onderneming te verkopen. Bovendien levert het jou en jouw investeerder de beste prijs op wanneer je beide tegelijk het aandelenpakket verkoopt aan een ander bedrijf of participatiemaatschappij.
