Hoeveel zou Marius Jansen hebben betaald voor de eerste bitcoin die hij kocht? Dat was in het voorjaar van 2014 op Mt. Gox, in een jaar nadat de cryptovaluta van tientjes naar een paar honderd dollar was gegaan op de paar handelsplatforms die je toen had. Jansen ontdekte dat er behoorlijke koersverschillen bestonden tussen die online beurzen en maakte daar een tijdlang goed gebruik van.
Van de optiebeurs naar de cryptowereld
Zijn oudere broer John was eind jaren negentig in Amsterdam actief geweest op de optiebeurs, waar het toen nog schreeuwen, duwen en trekken was op de vloer. Hij zag wel wat in de combinatie van optiehandel en virtuele munten. In 2016 startten de broers uit het Groningse Stadskanaal Deribit, een platform waar beleggers in derivaten, van cryptovaluta afgeleide producten, konden handelen.
Vorige week, acht jaar later dus, bood Coinbase, een van de grootste cryptobeurzen ter wereld, 2,9 miljard dollar (omgerekend 2,6 miljard euro) voor de Nederlandse beurs. 700 miljoen dollar daarvan tikken de Amerikanen cash af, de rest betalen ze in eigen aandelen. Voor een beurs waarop 30 miljard dollar omgaat.
Zodra de overname later dit jaar is afgerond nemen de Nederlandse broers Jansen afscheid van het bedrijf. Wat een rit.
Zolderverdieping in Amsterdam, ontwikkeling in Polen
Debirit is niet groot in bitcoins, maar in derivaten, contracten met crypto als onderliggende waarde. Opties, waarmee je kunt speculeren op toekomstige koersstijgingen en -dalingen. Ook de cryptofutures zijn populair op Deribit, derivaten met een flinke hefboom maar ook enorme risico’s: met een koersbeweging van 2 procent de verkeerde kant op kun je als belegger je geld al kwijtraken.
In 2017 bouwde Deribit nog aan zijn platform op een zolderverdieping aan een Amsterdamse gracht, met een ontwikkelafdeling in Polen. Op een goede dag ging er 20 miljoen dollar over het platform.
Vanaf 2020 gaat het echt hard in de cryptohandel. Door de coronacrisis en lage rente stroomden het geld en de beleggers toe, met nieuwe pieken voor de bitcoin en andere munten. Met een handelsvolume van miljarden per dag voor Deribit.
Crashes van Deribit en bitcoin
Die rit verliep overigens niet zonder ups en downs. Haperingen in de techniek zorgden voor brokken. In 2019 betaalden de bitcoinbroers 1,3 miljoen dollar aan schadevergoeding toen door een softwarebug een foute bitcoinkoers op hun platform verscheen. In de herfst van 2020 bleek de online beurs niet bestand tegen de enorme drukte op piekmomenten.
Ondertussen haalden ze in 2021 naar verluidt rond de 100 miljoen dollar op bij investeerders tegen een waardering van 2,1 miljard dollar.
Na de cryptohype volgde in 2022 de crash, die ook Deribit in 2022 behoorlijk raakte. De beurs had geld geleend bij partijen die omvielen, en werd zelf ook nog eens gehackt waarbij voor 28 miljoen euro werd gestolen. Volgens het FD stroppen van in totaal bijna 100 miljoen euro. De beurs moest vers geld aantrekken om overeind te blijven. Bij de 40 miljoen dollar die toen werd opgehaald, was de waardering naar verluidt nog maar 400 miljoen dollar.
Bergopwaarts na rampjaar 2022
Na rampjaar 2022 ging het weer bergopwaarts met de bitcoin en andere valuta, en dus ook met Deribit. Dat groeide uit tot de grootste cryptoderivatenbeurs ter wereld. In 2024 verdubbelde het handelsvolume bijna, tot 1185 miljard dollar, goed voor ten minste honderden miljoenen dollars aan inkomsten.
Net als andere crypto-ondernemers die er vroeg bij waren, opereerden ze in een schemergebied dat banken en toezichthouders in veel landen zo snel mogelijk wilden reguleren of dichttimmeren. De handel in cryptovaluta is niet alleen extreem risicovol voor kleine beleggers, het risico dat bitcoin en ether worden gebruikt om geld wit te wassen is ook groot.
Libertariërs verhuizen naar Panama en Dubai
In Nederland moeten crypto-ondernemingen mede daarom sinds 2022 een registratie bij De Nederlandsche Bank hebben. Een verkapte vergunning volgens critici, met eisen waaraan lang niet alle beurzen en handelaars konden voldoen. Zo moesten ze klanten identificeren en verdachte transacties melden. Ook de Jansens zagen het niet zitten met het nieuwe cryptoregime.
In een podcast van Bitcoin Magazine noemde Marius zichzelf en zijn broer ‘libertariërs’ en ‘vrijheidsstrijders’: ‘Wij geloven in een kleinere overheid en minder bemoeienis.’ Deribit vertrok in 2020 met zijn dagelijkse activiteiten naar Panama. ‘Om competitief te blijven in deze markt moesten we wel verhuizen’, zei Marius, die ook naar plekken als Malta en de Seychellen had gekeken.
Zijn broer John verhuisde mee naar het Midden-Amerikaanse land, dat wel degelijk regels had rond cryptohandel, zij het minder strikt dan in Europa. In 2024 verkaste Deribit weer. Dit keer naar Dubai, dat het bitcoinbedrijven zo goed mogelijk naar de zin maakt.
SC Stadskanaal krijgt gulle gift
Toch blijven de gebroeders Jansen privé graag dichter bij huis. Daarvan kan voetbalvereniging SC Stadskanaal getuigen. In 2021 kreeg die een gift van Marius Jansen die ervoor zou zorgen dat ‘dromen in versneld tempo konden worden gerealiseerd’, aldus de voorzitter in een livestream. Een gloednieuwe kantine, een kleedkamercomplex, verduurzaming van andere gebouwen, geld was niet langer een issue.
Jansen speelde vanaf de F’jes bij de club en schopte het tot het eerste elftal, vertelde hij tijdens een livestream. Door zijn verhuizing naar Groningen en later Amsterdam moest hij zijn club achterlaten, maar het bleef kriebelen. ‘De zaken zijn de laatste tijd goed gegaan. Hoe gaaf zou het zijn om te kijken of bij SC Stadskanaal iets mogelijk is? Ik ben ook apetrots om iets terug te kunnen doen.’
Debuut in de Quote 500
Deribit is geen hoofdsponsor en de bedrijfsnaam zul je ook niet op of langs het veld zien. Marius Jansen heeft alleen een erebankje, met de namen van zijn kinderen erop. Net als zijn broer heeft hij weinig behoefte aan aandacht die niet ten goede komt aan hun business, die sinds april 2024 wordt geleid door Luuk Strijers als ceo.
Quote had de Jansens vorig jaar al op rijkenlijst Quote 500 geplaatst en hun waarde geprikt op 600 miljoen euro, goed voor plek 90. Die positie moet in de editie van 2025 dus drastisch worden herzien, aangezien de ‘Knoalster’ broers samen nu nog steeds grotendeels eigenaar zijn van Deribit. Ze ‘flirten met de miljardairsstatus’, aldus het zakenblad na de deal met Coinbase.