Veel presentatietechnieken, taaltrucjes, communicatie- en mediatrainingen zijn gericht op uiterlijkheden en het vermijden van risico’s, stelt Mouton, oprichter van Speech Republic. De magie in communicatie – het gevoel dat een verhaal klopt, inspireert en tot actie aanzet – zit wat hem betreft niet in houding, intonatie of woordkeuze.
Het gaat erom jezelf te laten zien, écht iets te vertellen en anderen daarin mee te durven nemen, schrijft Mouton in zijn boek. “Veel mensen zijn enthousiast over hun vak, maar uiten het door er heel inhoudelijk over te praten. Maar wat fascineert ze? Ik ontmoette een keer een accountant die gemeentes binnen wilde halen als klant; die ging in de zomer op de camping staan in die gemeente, zodat hij kon zeggen ‘ik vind jullie een leuke gemeente’. Je mag de passie soms best een beetje opzoeken.”
Mouton wijst ook op een ondernemer die producten verkocht voor de zorg. “Dat was een vrij vlak verhaal, totdat hij ging delen dat zijn vader gered werd met zijn producten. Dan voeg je de ‘ik’ toe aan het verhaal. “Durf anderen mee te nemen: vraag om actie gekoppeld aan een belofte waar het publiek ‘Ja’ op wil antwoorden.”
De negen magiewetten van Mouton:
De eerste drie wetten draaien om meer ‘ik’: Durf anderen mee te nemen: vraag om actie gekoppeld aan een belofte waar het publiek ‘Ja’ op wil antwoorden:
1: Durf een actie te vragen
Geef duidelijk aan waarom jouw verhaal interessant is voor de ander; wat moet hij/zij na het horen van jouw verhaal anders gaan doen? Een oproep tot actie zorgt er voor dat een verhaal meer focus krijgt, beter aansluit bij het publiek en spannender wordt.
Voorbeeld:
Niet: “Sporten is gezond.”
Wel: “Sport minimaal drie keer per week!”
2: Belofte waarom dan?
Een belofte in een verhaal doet wonderen. Vertel je luisteraars wat er voor hen ‘te halen valt’ als zij meegaan met jouw verhaal. Zorg dat je belofte aansluit bij de belevingswereld van je publiek, dat het iets is waar het publiek enthousiast over is of dat ze interessant vinden.
Voorbeeld:
“Als je mij aanneemt voor deze baan, dan zorg ik dat organisatiedoel X wordt behaald.”
3: Neem hen mee met ‘Ja’s’
Ja is verbinding. Ja is verandering. Ja-statements vormen een leidraad in je verhaal, ze nemen obstakels weg. Ze geven jouw publiek het gevoel dat jij hetzelfde denkt als zij. Neem in je verhaal daarom stellingen / vragen op waarvan je weet dat het publiek daar alleen maar ‘ja’ op kan antwoorden.
Voorbeelden:
“Ik begrijp dat jullie je zorgen maken over de toekomst.”
“Efficiënt samenwerken vinden jullie belangrijk.”
“Bedrijf X werkt graag met de beste mensen.”
De volgende 3 wetten draaien om meer ‘iets’: Onderbouw je verhaal met bewijs, ga conflicten niet uit de weg (‘durf de wolf te benoemen’) en schets de toekomst.
4: Voeg bewijslast toe
Om je publiek te overtuigen is het belangrijk de stellingen in je verhaal te onderbouwen met bewijs en voorbeelden. Dit moet een goede mix zijn tussen feitelijk bewijs zoals statistieken en wetenschappelijke bronnen, maar ook bewijs dat de emotie aanspreekt zoals een persoonlijke anekdote, een quote van een belangrijk persoon of het laten zien van een indrukwekkend filmpje.
Voorbeelden:
“Uit onderzoek blijkt dat 85% van de mensen hier wel eens mee te maken heeft” (rationeel)
“Als kind al had ik mijn eigen ‘bedrijfjes’, zo verkocht ik limonade en maakte ik een wekelijks buurtkrantje.” (emotioneel)
5: Ga het conflict niet uit de weg
Zonder de grote boze wolf is Roodkapje een saai verhaal. Een verhaal heeft spanning nodig om te boeien. Als je ergens voor bent, of graag een punt wilt maken, dan is er ook altijd iets waar je tegen bent. Wees niet bang om dit te benoemen, het maakt dat mensen zich met je kunnen identificeren en geeft je verhaal spanning.
Voorbeelden:
“Ik heb wellicht niet de vereiste 5 jaar ervaring, maar ik compenseer dat met X en Y”
“Het is niet goedkoop om ons in te huren”
6: Laat de toekomst zien
Een blik op de toekomst inspireert, daagt uit en maakt nieuwsgierig. Door te vertellen hoe je de toekomst ziet snapt je publiek wat je doel is, waarom je hen wil overtuigen. Dit hoeft niet positief te zijn, je kunt ook vertellen wat het risico is als je publiek niet meegaat met jouw verhaal.
Voorbeelden:
“Over vijf jaar doe je niet meer mee als je niet op social media zit als bedrijf”
“Ik wil bijdragen aan groei en ontwikkeling op gebied X en Y voor deze organisatie, zodat we in de toekomst onze klanten nog beter kunnen bedienen.”
De laatste 3 wetten gaan om meer ‘ik’: Vertel waarom het voor jou belangrijk is om dit verhaal te vertellen. Wat heb je meegemaakt of geleerd waardoor je nu op dit punt bent? Door iets over jezelf te vertellen maak je echt contact met je publiek.
7: Maak het persoonlijk
Door het vertellen van een persoonlijke verhaal heeft je publiek het gevoel dat ze je een beetje leren kennen. Daar komt bij dat een persoonlijk verhaal altijd uniek is, dus nooit cliché. Kies een persoonlijk voorbeeld dat je verhaal ondersteunt.
Voorbeelden:
“Tijdens een reis door Afrika kwam ik een man tegen die me een wijze les leerde: …”
“Als kind was ik fan van X”
8: Deel je passie
Als je vertelt vanuit je passie ga je stralen zonder daar iets voor te hoeven doen. Ontdek wat je kernovertuiging is, waar jij enthousiast van wordt en voor staat en laat dit terugkomen in je verhaal.
Voorbeelden:
“Ik vind mensen helpen het mooiste dat er is’
“Ik ben hier gaan werken omdat ik vind dat onderwijs voor iedereen toegankelijk moet zijn”
9: Contact
Deze magiewet is vooral van toepassing op mondelinge communicatie en heeft alles te maken met oogcontact. Het kan tijdens een presentatie veilig voelen om over de luisteraars heen te kijken, maar dan zul je nooit echt contact maken.
Als je je woorden echt aan iemand in je publiek richt en even afwacht of het aankomt voordat je verder gaat, pas dan ga je een verbinding aan en neem je je publiek mee. Dit lijkt misschien spannend, maar je zult merken als je het probeert dat het veel prettiger is om ‘in gesprek te zijn’ met mensen (al zijn het er veel) dan tegen niemand in het bijzonder te praten.
Magie in al je communicatie (20 euro) is onder meer verkrijgbaar bij Managementboek.nl. Check ook de online magie-tool op Magieinaljecommunicatie.nl, waarmee je inspiratie op kunt doen voor het schrijven van een briljante speech, pitch of brief.
