Door Lisanne Buisman, van Clevergig
Je bent ondernemer, dus je wilt groeien. Maar je hebt het ook druk, want je bent ondernemer. En die waan van de drukke (werk)dag gaat snel met je aan de haal: voor je het weet slokken telefoontjes, afspraken en die andere honderd taken tussendoor al je tijd op.
Logisch, menselijk ook. En toch: als je echt wil groeien, richt je je beter op iets anders dan het nu en vandaag. Dan ben je met je gedachten bij de toekomst, bij je businessmodel om precies te zijn. Want hoewel de tijd en technologie constant vooruitgaan, kun je je business goed voorbereiden op de trends uit de toekomst. Alleen als je dat doet, ben je namelijk klaar voor scaleup. Is echt niet zo moeilijk als het klinkt. Hier moet je over nadenken om je bedrijfsmodel in te richten op groei:
1. Je activiteiten uitbesteden / inkopen / zelf blijven doen (streep door wat niet van toepassing is)
Of je bedrijf nu hard gaat of nog iets rustiger aan het groeien is, je komt als groei-ondernemer vroeg of laat voor deze vraag te staan: ga ik alles wat ik nu aan het doen ben in eigen beheer houden? Want met sommige activiteiten kun je je als je nog wat kleiner bent prima bezighouden, maar ze zijn simpelweg niet schaalbaar. Oftewel: zodra je echt groter bent, is het niet meer mogelijk om er je tijd efficiënt aan te besteden. We hebben het bijvoorbeeld over je personeels- en salarisadministratie, financiën, advertenties, online marketing.
Eigenlijk is de hamvraag bij elke taak die je nu nog zelf regelt ‘Will it scale?’: is het schaalbaar? Zo ja, dan is het ook haalbaar om die activiteit binnen je eigen bedrijf te blijven en laten uitvoeren. Is het antwoord nee? Dan huur je er iemand anders voor in en besteed je het uit!
2. Je processen automatiseren: wat en hoe?
Of je een taak beter kunt uitbesteden, is één vraag; hóe je die precies uitbesteedt een tweede. Want met de moderne tijd komen veel mooie tools die het ook het bedrijfsleven makkelijker maken. Vraag je dus af voor jouw onderneming: welke processen kan ik automatiseren? Dat zijn om te beginnen al zo ongeveer alle administratieve processen die je kunt bedenken: er is bijvoorbeeld een app die je complete financiële administratie bijhoudt én rekeningen voor je betaalt, je kunt je kassasysteem koppelen aan je boekhouding, voorraden laat je automatisch aanvullen, en er is software die het inroosteren van je personeel zo goed als volledig van je overneemt, of die de urenregistratie en uitbetaling van je medewerkers doet.
De vraag voor jou: wegen de kosten van de software op tegen de tijd die je ermee bespaart? Tijd die je kunt stoppen in strategisch bezig zijn met verder groeien. Ja? Dan is het tijd om te automatiseren. Een simpele online zoektocht geeft je al een heel scala aan software-aanbod.
3. Je partners
Samen sta je sterker. Natuurlijk heb je concurrenten, maar bepaal als je wilt groeien goed wie echt je concurrenten zijn en wie partners met wie je kan samenwerken. Zorg dat je weet wat de kern van jouw product is, en waar de grenzen liggen van de markt waarin jij opereert. Zodra je dat duidelijk hebt, kun je buiten die grenzen zoeken naar samenwerkingen met bedrijven die jouw product én dat van henzelf beter maken.
Misschien kun je samen een goede deal aanbieden, een combinatie van jouw product en dat van je samenwerkingspartner. En verkoop je bijvoorbeeld software, zie andere spelers net buiten jouw markt dan juist als kansen om mee te koppelen.
4. Je mensen: vast of flex? Of een beetje van allebei?
Vroeg of laat heb je, om je bedrijf groter te maken, werknemers nodig. Maar je hoeft niet al je mensen in vaste dienst te nemen: er is een hele reeks aan mogelijkheden om je personeelsbestand flexibeler in te richten. Het loont in dit geval echt om goed na te denken voor welke activiteiten en hoeveel uur je vast personeel aanneemt, en voor welke taken de uren die ervoor nodig zijn niet vaststaan (maar fluctueren).
Stel jezelf de vraag wanneer je precies hoeveel personeel nodig hebt. Heb je een winkel, natuurlijk staan er dan altijd mensen op de vloer en achter de kassa, misschien ook in je magazijn. Maar wisselen van collectie doe je maar een aantal keer per jaar: je kunt tijdelijk uitzendkrachten inhuren om je pand opnieuw in te richten. Heb je een nieuwe online actie gepland? Neem een freelancer in de hand die de marketing voor je opzet en je campagne beheert. Of misschien ben je horeca-ondernemer. In dat geval heb je helemaal veel keuze in flexibel personeel: zet je eigen pooltje op van flexibel inzetbare bar-, terras- of keukenmedewerkers, die bijspringen bij mooi weer of als er opeens veel reserveringen zijn.
Maar je kunt ook gebruik maken van de poule van een uitzendbureau. En dan is er nog de laatste trend in flexibel personeel, de online marktplaats: daar huur je personeel als freelancer of zzp’er in zonder bemiddeling van een uitzender.
Lees ook: Nulurencontract: dit zijn je rechten en plichten als ondernemer
5. Je verdienmodel: alles on-demand
Om gezond te groeien, kun je niet zonder een solide structuur voor je kosten-baten. En in deze tijd van alles on-demand is het goed om je huidige verdienmodel eens goed onder de loep te nemen. Want de wereld wordt langzaam 100% flex: we kopen niet standaard meer een afgewerkt goed maar huren liever een flexibele dienst in. Misschien kun jij (een deel van) jouw product ook in abonnementsvorm aan de man brengen. Denk aan de maaltijdboxen, series en films, bloemen, boodschappen, bier- en wijnpakketten en put er inspiratie uit voor je eigen bedrijfsmodel.
6. En last but not least: je klant, wat wil die eigenlijk, nu en straks?
Bij het vormgeven van je businessmodel moet je het belangrijkste element niet vergeten: je klant en zijn wensen. Je klanten zijn er immers niet voor jou; jouw product is er om te voldoen aan een behoefte van je klant. En er is niets veranderlijker dan de vraag vanuit de markt. Blijf dus kritisch op het product dat jij aanbiedt. Stel jezelf regelmatig deze vraag: sluit mijn product nog aan op wat mijn klant nodig heeft? Wie is die klant van me eigenlijk? Waar houdt hij zich mee bezig, in zijn werk en vrije tijd, waar beweegt hij zich on- en offline?
Lees ook: Een killer marketingplan maken in 9 stappen
Ga het gesprek aan met je klanten: stuur korte vragen om feedback uit per e-mail, via een pop-up op je website of vraag op de man af of je klant tevreden is met jouw product of service. En het allerbelangrijkste: blijf denken vanuit je klant. Het lijkt zo logisch maar blijkt best lastig. Want je kunt nog zo’n sterk bedrijfsmodel hebben op dit moment: zodra je je klant uit het oog verliest, zeg je gedag tegen verdere groei.
Aan de slag met opschalen
De moraal van dit verhaal: reserveer eens een paar uur in je drukke agenda om kritisch stil te staan bij elk onderdeel van je businessmodel. Want hoe goed je het ook doet, het kan altijd beter. Zeker als je bedrijf opereert in een markt met veel concurrentie en snelle ontwikkelingen. Bepaal hoe je dat deel van je bedrijfsmodel hebt ingericht en stel jezelf telkens de ultieme vraag: is mijn aanpak schaalbaar? Kan ik dit proces precies zo doen en even efficiënt als ik twee keer groter ben, of tien keer? Ja, zeker? Mooi, dan ben je ready for scale-up.
Photo by Alternate Skate on Unsplash