Steeds meer organisaties proberen te sturen op werkgeluk. Maar bedrijven maken mensen niet gelukkig, mensen maken bedrijven gelukkig.
Geluk is een modewoord. We willen onze passie vinden, blij werken en altijd in de flow zijn. Trainers, coaches en bestsellerauteurs verdienen een goede boterham aan die zoektocht naar geluk. En ook steeds meer organisaties streven naar gelukkige medewerkers. Een nobel streven, maar lastig uitvoerbaar. Want wat is geluk eigenlijk? Kun je een medewerker gelukkig maken of kan hij of zij het geluk alleen maar zelf vinden? En is dit wel het moment om aan geluk in organisaties te werken? Moeten we niet keihard aan de slag om de economie uit het slop te trekken?
Anders kijken naar economie en ondernemen
Managementadviseur en boeddhist Kees Klomp ziet een verband tussen wat hij noemt de happiness hype en de economische crises. Volgens Klomp kampen we met een collectieve identiteitscrisis. We zijn massaal gaan geloven in de illusie dat geld hetzelfde is als geluk en welvaart hetzelfde als welzijn. Die illusie veroorzaakt lijden. In plaats van dat lijden uit de weg te gaan, kunnen we het beter onder ogen zien en er ons voordeel mee doen. Want lijden is de ultieme leraar, zegt Klomp. Dit is hét moment om op een andere manier te kijken naar economie, management en ondernemen.
There’s no way to happiness, happiness is the way
BOEKRECENSIE
Bloei – Werken aan geluk in organisaties
Samenstelling en redactie: Kees Klomp
Uitgever: Asoka
Pagina's: 287
In zijn boek Karmanomics liet Klomp al zien wat bedrijven op dit vlak kunnen leren van het boeddhisme. In zijn nieuwe boek Bloei laat hij juist anderen (voornamelijk niet-boeddhisten) aan het woord over maatschappelijk meedogend ondernemen. Meer dan 40 ondernemers, organisatieadviseurs, psychologen en trainers geven in het boek hun visie op geluk in organisaties. De auteurs hebben met elkaar gemeen dat ze geloven dat een eerlijker en gelukkiger maatschappij geen idealistische toekomstmuziek is, maar een realiteit die in het hier en nu bestaat. Bedrijven maken mensen niet gelukkiger, mensen maken bedrijven gelukkiger. Of, zoals Boeddha duizenden jaren geleden zei: “There’s no way to happiness, happiness is the way”.
Marketing, klantgerichtheid en zingeving
Voormalig universitair docent consumentenpsychologie Kaj Morel geeft in Bloei een nieuwe visie op marketing. Volgens Morel bestaat elk bedrijf bij de gratie van zijn betekenis voor de maatschappij. Dat is de identiteit van de onderneming, en dat is dus ook de basis voor je marketing. Morel laat in heldere stappen zien hoe je die identiteitsmarketing in de praktijk brengt.
Tom Kniesmijer (‘toekomstpsycholoog’) pleit voor zingevingsfitness: een simpele training die ervoor zorgt dat je organisatie zich bewust blijft van haar betekenis en tijdig kan ingrijpen als haar gedrag daarvan afwijkt.
Minstens even belangrijk als het geluk van de organisatie is het geluk van de klant. Merkstrateeg en organisatieadviseur Adriaan Wagenaar laat ons kennismaken met de tao van klantgerichtheid. Als je de klant centraal wil stellen, moet je niet alleen je eigen acties onderzoeken, maar vooral de overtuigingen, processen en aannames die onder die actie liggen. Dáár ligt de sleutel voor een eenvoudige en natuurlijke focus op de klant.
Natuurlijk leiderschap
Landbouwkundige en Corporate Compassion-columnist Oscar Jansen laat managers en ondernemers natuurlijk leiderschap ervaren, door organisaties te vergelijken met een (ecologische) boerderij. Het gras groeit niet harder door er aan te trekken, en medewerkers groeien ook niet sneller als je ze voortdurend langs de meetlat van doelstellingen legt. Of: je boekt pas resultaten als je bereid bent je handen vuil te maken.
Paul van Toledo, senior trainer bij Van Harte en Lingsma, kiest voor een heel persoonlijk verhaal. Hij neemt ons mee langs de inspiratiebronnen die in zijn eigen leiderschapsreis belangrijk zijn geweest: shambhalaboeddhisme, generatief leiderschap en leven en werken vanuit waarden. Die brachten hem tot de vier V’s van mindful leiderschap:
- Vertragen (tijd maken voor zelfreflectie en afstand nemen van je ego)
- Vertrouwen (focus op controle loslaten en medewerkers ruimte geven)
- Verbinden (werken vanuit je belangrijkste waarden en die verbinden met de waarden van je medewerkers)
- Vieren (ruimte maken om tevreden te zijn en successen te vieren)
Andere auteurs die bijdragen aan Bloei zijn onder meer Lenette Schuijt (managementcoach), Sander Tideman (assistent Professor Nyenrode Business Universiteit) en Lidewij Niezink (gepromoveerd op altruïsme).
Niet dromen maar wakker worden
Met meer dan 40 artikelen (waarvan 19 als e-book) is het onvermijdelijk dat het ene essay meer aanspreekt dan het andere. Sommige auteurs kiezen een zakelijke benadering met tabellen, grafiekjes en uitgebreide literatuurverwijzingen, andere gebruiken persoonlijke ervaringen om hun boodschap over te brengen. Voor mensen die weinig hebben met spiritualiteit zullen de (enkele) boeddhistische bijdragen misschien wat ver gaan. Even doorbladeren dan maar, want de meeste essays zijn zeer de moeite waard.
Bloei is een aanrader voor iedereen die op een realistische manier wil bijdragen aan een gelukkige organisatie en duurzame samenleving. Geen idealistische vergezichten, geen zweverige toekomstdromen, geen snelle recepten voor instant geluk. Wel een bron van inspiratie en praktische adviezen om vorm te geven aan nieuw leiderschap. Want, zo zegt Klomp: we hoeven niet te dromen, we moeten juist wakker worden.
Lees ook:
- Grensverleggend leidinggeven
- Breng flow in uw MVO
- Zo word je een compassionate leader
- Boeddha helpt ons wel uit de crisis
