Veranderexpert Inge Oosterhuis gaf in 2012 veranderles op MT.nl. Een bloemlezing in 6 termen.
#1. De Commitment Curve
Communicatie is het meest onderschatte vakgebied binnen grote bedrijven. Het staat in de rangorde ver onder IT en duidelijk lager dan HR. Om na te gaan wat je wil bereiken met je communicatieplan, is de Commitment Curve een goede theorie. De horizontale lijn drukt daarbij de tijd uit en de verticale lijn de welwillendheid om te veranderen (van bewustwording, begrip en ‘eens zijn’ naar commitment). Naarmate de tijd vordert, kruipt de curve sneller en steiler omhoog. Het model is zo simpel dat je moet oppassen om de belangrijke implicaties niet over het hoofd te zien.
#2. De Impact Assessment
Vaak wordt al in de eerste weken van een transformatietraject om een veranderplanning gevraagd. Lastig, want er is in dit stadium niet altijd genoeg informatie om een gedetailleerd veranderplan op te zetten. Daarvoor moet eerst een ‘onderzoek’ plaatsvinden, op basis waarvan je de veranderdiagnose stelt. Dit is de Impact Assessment. Het doel van de Impact Assessment is boven tafel te krijgen hoe erg de te verwachten pijn is en waar die gaat optreden. Dit doe je door de nieuwe manier van werken zo precies mogelijk te presenteren aan vertegenwoordigers van de verschillende afdelingen, en hen te vragen in hoeverre dit afwijkt van de huidige manier van werken.
#3. Stakeholder-management
Bij elke verandering die je doorvoert, raak je groepen mensen binnen het bedrijf: stakeholders. Voor de realisatie van deze veranderingen heb je hun medewerking nodig. Zij moeten jouw boodschap dragen, waardoor de rest snel(ler) volgt. Het meest voor de hand liggende is om het organigram van je bedrijf erbij te pakken en de bazen van alle afdelingen wiens medewerking je nodig hebt als stakeholders aan te merken. In veel gevallen bevinden zich in de organisatielagen eronder ook erg belangrijke mensen. Hoe moet je al deze stakeholders managen? In het kort: stel een frequentie van contactmomenten vast, zorg voor duidelijke relaties, luister en communiceer samen en bespreek uitkomsten regelmatig.
#4. De theorie van Belbin
Een niet goed functionerend team kan een projectsucces in de waagschaal stellen. De rollentheorie van Meredith Belbin biedt hulp om dit risico te voorkomen. Door de succesvolle teams te analyseren kwam Belbin tot de conclusie dat een succesvol team uit negen verschillende teamrollen bestaat, waaronder een brononderzoeker, een monitor, een afronder en een coördinator. Mijn advies is om het zekere voor het onzekere te nemen en na twee maanden samenwerken een teamsessie in te plannen. Daar kan je de teamsamenstelling onder de loep te nemen. Onafhankelijk van welke theorie je daarvoor gebruikt, brengt dit altijd voordelen met zich mee. Vooraf het resultaat voorspellen zoals Belbin deed, kan ik helaas niet. Maar de sessies zijn wel een perfecte podium om mijn proefballonnetjes te testen.
#5. Sociale media
Social media kun je heel goed inzetten bij verandertrajecten in je bedrijf. Hoe? Bijvoorbeeld door te gaan bloggen ten behoeven van de teamspirit, door een Wiki te ontwikkelen zodat er door iedereen wordt meegedacht (en niet alleen maar negatief commentaar wordt gegeven) of door een collectieve chat te organiseren waarbij direct vragen kunnen worden gesteld aan de baas. Natuurlijk moet je altijd in de gaten houden wie je doelgroep is. Yammer is inderdaad op dit moment totaal ongeschikt om bijvoorbeeld een groep offshore boorplatformmedewerkers te informeren, maar er is meer mogelijk dan je denkt.
#6. De werkdrukanalyse
Hoe weet je of de huidige bemensing voldoet om al die veranderingen te absorberen? De meest gebruikte methode om deze vraag te beantwoorden: afwachten en hopen dat het goed komt. Maar in de praktijk is de kans natuurlijk erg klein dat na een omvangrijke verandering de blokjes die je in de lucht gooit, exact weer in dezelfde verdeling terugvallen. Maak dus een werkdrukanalyse: verbind elke processtap aan een rol, vraag je af of processtappen meer of minder tijd kosten, maak een overzicht van de plussen en minnen en schat in of er kwalitatieve veranderingen plaatsvinden.