Hoe maak je het onmogelijke mogelijk? Leg de lat hoog genoeg en gooi alle remmen los met een ijzersterke BHAG.
De Olympische Spelen zijn voorbij evenals alle huldigingen. Nederland maakt zich op voor het volgende spektakel: de verkiezingen. Toch wil ik nog even stilstaan bij het succes van de Nederlandse ploeg. Is er een verklaring voor en kan het bedrijfsleven hier wat van opsteken?
Visie
In de Volkskrant van 11 augustus las ik dat de leiders van het Olympische team met elkaar een visie afspraken. Ze meenden vier jaar geleden dat je een lat dermate hoog moet leggen, dat die onder normale omstandigheden eigenlijk niet gehaald kan worden. De doelstelling werd Nederland in de top 10 van het medailleklassement te krijgen. Daarmee daagden ze de overheid, het bedrijfsleven, sporters en begeleiders uit het onmogelijke toch mogelijk te maken. Met de energie die daarmee loskwam schiep men de juiste voorwaarden voor de sporters. Structuur, budget, tijd en ruimte voor de sportploeg om te groeien. De sporters zorgden met hun talent en doorzettingsvermogen uiteindelijk voor de realisatie van hun Olympische droom.
Groot Harig Gedurfd Doel
In het bedrijfsleven werkt deze ‘lat’ net als in de sport. In het boek 'Visionaire Marketing' van de marketingprofessoren Rudy Moenaert en Henri Robben wordt de BHAG van Jim Collins beschreven (o.a. Good to Great en Build to Last). Een BHAG is een 'Big Hairy Audacious Goal'. Een Groot Harig Gedurfd Doel dus. Ofwel een concreet, tijdsgebonden en zeer ambitieus strategisch doel op organisatieniveau. Een doel waarvan de buitenwereld denkt dat het onmogelijk is te realiseren. Voor de mensen binnen de organisatie is dat juist een stimulans. De lat ligt hoog maar ze voelen dat het doel met een enorme gezamenlijke inspanning mogelijk is te realiseren.
Postbank Zakelijk Eagle Program
In 2003 hadden we bij Postbank Zakelijk ook zo’n 'BHAG'. In die tijd bediende Postbank Zakelijk zo’n 600.000 MKB bedrijven met simpele betaal- en spaarproducten. Mijn voorgangster had me beloofd dat ik me over de financiële situatie niet druk hoefde te maken want die was al jaren gezond en stabiel. Ze had haar hielen nog niet gelicht of het financiële resultaat kelderde met miljoenen. Het kwam door de rentestand. De verdiensten op betaal- en spaartegoeden daalden net zo hard als de rente daalde. Kortom: paniek in de tent.
Zonder organisatieadviesbureau in te schakelen zijn we, op verzoek van de directie, met zijn drieën in het managementteam een nieuwe strategie gaan bedenken die Postbank Zakelijk van betaalbank naar totaalbank voor het MKB zou maken. We bedachten bijvoorbeeld dat we kredieten best via de telefoon en internet konden leveren in plaats van adviseurs waarmee de ‘echte’ zakelijke banken werkten. Onze BHAG noemden we Postbank Zakelijk Eagle Program, met als doelstelling binnen twee jaar totaalbank voor het kleine MKB te zijn met een gezond financieel resultaat. Alle nieuwe initiatieven en bestaande projecten labelden we onder het Eagle Program. De directie reageerde na een eerste aarzeling enthousiast.
Alle remmen los
We kregen een go en gingen met sales en het callcenter aan de slag. Omdat het eigenlijk niet te doen was om binnen zo’n korte tijd een nieuwe bank te maken, maar alle betrokkenen wel voelden dat het misschien zou kunnen lukken, gingen alle remmen los. Budget was opeens geen probleem meer, de beste mensen werden vrij gemaakt, het topmanagement gaf support en vertrouwen en er werden meters gemaakt. Veel meters. Wat was het mooi en wat voelde het goed om met elkaar keihard te werken aan een gezamenlijk ambitieus doel en die ook nog te halen. Het was net een olympische finale.
Voor mij zijn de beste organisaties daarom zij die erin slagen een BHAG te formuleren die alle medewerkers intrinsiek motiveert, hen stimuleert het beste uit zichzelf te halen, waar de organisatie faciliteert en enthousiasmeert, en waarbij management en medewerkers samen dieptepunten ondergaan en hoogtepunten vieren.
Je kunt je afvragen of de ambitie de Olympische spelen in 2028 naar Nederland te halen een goede BHAG is. Ligt de lat net hoog genoeg om een enorme energie in Nederland los te maken om dit kunstje te flikken? Of is het doel te ambitieus waardoor er cynisme ontstaat met een energielek als gevolg? Wie het weet mag het zeggen.