Emoties zijn – heel eenvoudig beschreven – interacties tussen chemische en elektrische energie in je brein. Emoties zijn letterlijk je eerste taal. Net na je geboorte communiceer je er al mee. Het zijn primitieve, rauwe, onverbloemde stoten neurale energie die je fysiek voelt.

Toch kun die energie van je emoties veel gerichter en krachtiger inzetten. Daarmee help je niet alleen jezelf, maar ook je leiderschap vooruit.  Neuropsycholoog Julia DiGangi zet je met haar nieuwe boek Energy Rising, dat op 26 september uitkomt, op het goede spoor.

Ze combineert hiervoor de nieuwste inzichten in neurowetenschap, haar eigen onderzoek aan onder meer Harvard en Columbia, en tientallen jaren klinische praktijkervaring. Ze heeft onder anderen getraumatiseerde soldaten, slachtoffers van seksueel en ander geweld, maar ook topmanagers en corporate teams ‘behandeld’.

Negatieve emoties

DiGangi benadrukt dat jouw emotionele leven draait op de echte, fysieke energie van je hersenen. Angst, boosheid, liefde, verdriet, irritatie, verlangen, vreugde, onzekerheid… Het zijn allemaal sensaties gecreëerd door de energie van je brein. DiGangi brengt ze onder in twee categorieën: emotionele pijn en emotionele kracht.

Emotionele pijn omvat alle gevoelens die je niet leuk vindt, zoals stress, jaloersheid, teleurstelling, frustratie, schaamte, enzovoort. ‘Ik noem dat pijn, want welk woord je er ook voor gebruikt, je brein verwerkt al deze sensaties op dezelfde manier.’

Jouw emotionele kracht hangt direct af van hoe je omgaat met je emotionele pijn. Dat is dus niet het vermijden van negatieve gevoelens, integendeel. ‘Al dat negeren, scrollen, doen alsof, verdoven en ontkennen kost een enorme hoeveelheid neuropsychologische energie’, schrijft DiGangi.

Het enige wat je daarmee bereikt, is uitputting. Blijf je negatieve gevoelens negeren, dan volgt een burnout. Emotionele pijn kun je niet eens ontlopen, stelt ze, want het is neurobiologische energie. Volgens de natuurkundige wetten kan energie niet worden vernietigd, maar wel worden getransformeerd.

Lees ook: We geven ons brein te weinig hersteltijd

Energie verdelen

Hoe je emotionele pijn omzet naar emotionele kracht, beschrijft ze in haar boek, inclusief praktische oefeningen en voorbeelden uit haar eigen werk. Ze bespreekt aan de hand van acht neurologische codes onder meer hoe je brein werkt, hoe het je wil beschermen, wat de invloed van patronen is, maar ook hoe je ouders je geprogrammeerd hebben.

Vaak heb je niet eens door wat emotionele pijn met je doet. Een collega uit het directieteam vraagt je bijvoorbeeld om mee te werken aan een project. Je wil nee zeggen, want je hebt het al druk genoeg. Toch zeg je ja. Met je gedrag ontkoppel je jezelf van je emoties, geeft DiGangi aan. Je doet het een, maar wat je voelt is het tegenovergestelde.

Je beschikbare energie moet je nu verdelen over je gedrag en je emoties. Je brein creëert bovendien negatieve emoties, zoals irritatie. Je concludeert dat je collega had moeten weten dat je dit project er niet bij kunt hebben. En voor je het weet ben je vertrokken naar nog meer frustratie of boosheid.

Belangrijke boodschappers

Vraag jezelf het volgende af: waarom heb je niet geluisterd naar je ware gevoelens en dat vervolgens aangekaart met je collega? Dat komt meestal, legt de auteur uit, omdat je niet weet hoe je om moet gaan met je negatieve gevoelens.

Je vindt dat zo moeilijk dat je liever de teugels aan iemand anders geeft. Je laat zo dus (meestal onbewust) andere mensen jouw energie activeren. Maar negatieve gevoelens zijn juist belangrijke boodschappers, ze geven je richting.

Voel je je uitgeput, dan heb je rust nodig, niet nog meer werk. Voel je je afgewezen, dan is dat eigenlijk het signaal dat je behoefte hebt aan meer verbinding. Emotionele pijn helpt je bepalen wat je echt wil, schrijft DiGangi.

Zeg dus nee, wanneer je nee voelt. Respecteer jezelf. Je eigenwaarde hangt niet af van wat je doet of van wat andere mensen van jou vinden. Je bent goed zoals je bent. Verbind die energie voortaan aan jezelf.

Zo verdeel je ook geen energie meer. Je hoeft geen kloof tussen gedrag en gevoel te overbruggen. Je voelt je compleet, je kunt meer energie gebruiken, en zo bereiken wat je echt wilt. Dat is je emotionele kracht.

Impact maken

Ja, maar… Dat is de reactie die DiGangi dan meestal krijgt. Je kunt toch geen nee zeggen tegen je ceo? Begrijp je niet hoe moeilijk mijn werk is? Dat is menselijk, maar besef dan wel dat je op dat moment zelf de veroorzaker bent van je negatieve gevoelens. Niet de anderen.

Natuurlijk is het gemakkelijker om mensen te pleasen, maar je verloochent ondertussen wel jezelf. En dat is geen leiderschap. De neuropsycholoog ziet dan ook heel wat leiders die zich intensief bezighouden met de emotionele ervaringen van andere mensen.

Ze hebben niet door dat het juist hun eigen emotionele ervaringen zijn waarmee ze impact maken op zichzelf en andere mensen. Als leider zet je de emotionele toon van je team. ‘Je kunt geen directe controle uitoefenen op de emotionele toestand van een ander, maar mensen worden wel beïnvloed door jouw emotionele energie.’

Tegenstrijdige signalen

Ben jij in een rothumeur, gefrustreerd of afstandelijk dan draag je die energie ook over naar je team. En, zo benadrukt DiGangi, vooral naar jezelf. Dat betekent ook dat je om een betere leider te worden eerst op je eigen emotionele pijn moet focussen.

Hoe kun je empathie voelen voor de emotionele pijn van andere mensen, wanneer je die van jezelf negeert? Hoe kun je mensen op een zinvolle manier betrekken als je zelf niets eens het gevoel hebt dat je erbij hoort?

Hoe kun je goede feedback geven als je jezelf alleen maar intern om de oren kletst met kritiek? Hoe kun je enthousiast zijn, wanneer je je uitgeput voelt? Hoe kun je je mensen zich veilig laten voelen, terwijl je jezelf constant bedreigd voelt? Dat dus.

Daardoor geef je als leider tegenstrijdige signalen af, wat uitermate verwarrend is voor je mensen. Je klaagt bijvoorbeeld dat je te weinig ondernemende mensen in je team hebt. Ze zijn niet autonoom genoeg. Je wil meer zelfstarters.

Tegelijkertijd stel je veel vragen, je geeft veel advies, je checkt constant even in en organiseert veel vergaderingen. Zo zeg je eigenlijk tegen je mensen ‘ga je gang, zolang je er maar voor zorgt dat ik eerst alles goed kan keuren’.

Controleren is een zwaktebod

Jouw teamleden willen juist het tegenovergestelde: echte autonomie. Hun gang gaan zonder al te veel bemoeienis van jouw kant. DiGangi vergelijkt het met een touwtrekwedstrijd. Het probleem is dat iedereen daarbij enorm veel energie gebruikt, maar geen meter vooruitkomt.

Vooral bij managers die in beslag worden genomen door hun eigen emotionele pijn, ziet DiGangi die controledrift. Command & control vindt ze een zwaktebod. Wat je als leider op dat moment eigenlijk communiceert, is dat je je emotionele kracht bent verloren.

Je bent onzeker over wat je gelooft, denkt, en doet. Alleen als je je mensen aan jouw kant krijgt, en precies doen wat je zegt, dan voel je je gerustgesteld. Maar leiderschap gaat niet over gelijk krijgen.

Lees ook: Veranderen? Zo geef je je brein een mentale schop onder de kont

Vertrouwen in jezelf

Mensen houden er niet van dat er energetisch constant aan ze getrokken wordt. De snelste manier om zo’n vermoeiende touwtrekwedstrijd te eindigen is dat touw te laten vallen. Jij, als leider, niet zij. Dat is geen teken van zwakte, maar juist een hele sterke move.

Dat loslaten, betekent niet dat je voortdurend toegeeft aan van de mensen om je heen. Dat je niet langer de goedkeuring van anderen nodig hebt. Wat je al weet, hoeft niet meer constant bevestigd te worden.

‘Je denkt misschien dat je andere mensen commandeert, omdat je ze niet vertrouwt. Maar de waarheid is dat je jezelf niet vertrouwt.’ De enige die je echt kunt controleren, ben je zelf.

Het is niet jouw taak om anderen te motiveren en te inspireren. Je moet zelf gemotiveerd en geïnspireerd zijn en erop vertrouwen dat anderen jou motiverend en inspirerend zullen vinden.

Magnetische kracht

Het hiërarchische systeem, commanderen en controleren, is altijd al een verkeerde aanpak geweest, schrijft DiGangi. ‘Met wat we nu weten over het menselijk brein is dit niet houdbaar. Al je energie besteden aan leidinggeven op een manier die de hersenen niet ondersteunen, is eigenlijk een idiote opdracht.’

‘Mensen hebben een diepe drang naar vrijheid. De vrijheid om anders te denken, anders te werken, zich anders te voelen en anders met elkaar om te gaan. Of je het nu onafhankelijkheid, voorkeur of autonomie noemt, de semantiek doet er niet toe. De onderliggende neurologie gaat over de drang van een individu om een leven te kiezen dat voor hem of haar het meest zinvol is.’

Bevrijd jezelf dus van de uitputtende energie van het bevelen, controleren, overtuigen, eisen, betrekken of motiveren van anderen. Laat je wat je doet en zegt voortkomen uit de juiste energie. Dat maakt leidinggeven zoveel gemakkelijker.

Wekelijks de nieuwsbrief van Management & Leiderschap ontvangen?

E-mail *

Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Verstuur

Mensen zullen je volgen, omdat ze aangetrokken zijn door je magnetische kracht als leider. Niet omdat het moet, maar omdat ze ervoor kiezen.

Lees ook: Waarom werken voor een baas onnatuurlijk is

Dit artikel is geschreven door

Karin Swiers

Karin Swiers is een ervaren redacteur met een specialisme in business, management en leiderschap. Karin noemt zichzelf een expert in storytelling. Ze weet wat de C-level-doelgroep bezig houdt en streeft altijd naar de hoogste kwaliteit.

Volg Karin op LinkedIn