“Echt zo’n dertigerskeuze.” Zo omschrijft De Vries met gevoel voor humor zijn keuze om in 2006 zijn bankiersleven in te ruilen voor een bestaan als duurzaamheidsgoeroe. De Vries werkte voor Fortis, maar toen hij kinderen kreeg besloot hij het roer om te willen gooien. “Ik was te veel bezig met geld stapelen en wilde een maatschappelijke bijdrage leveren”, zegt De Vries, inmiddels 46 jaar.
Hij begon daarop te fundraisen en kreeg onder meer Triodos aan boord als aandeelhouder, dat hem in contact bracht met Laura Rooseboom, een vrouw die al enkele fondsen gemanaged had. Samen begonnen ze te werken aan Startgreen Capital, dat in 2006 het licht zag.
Startgreen Capital
We willen maatschappelijk relevante oplossingen
Ondernemers die bij Startgreen Capital aankloppen, moeten een businessplan hebben dat duurzaamheid bevordert, het liefst door middel van een innovatief ondernemersplan. “We willen met oplossingen komen die maatschappelijk relevant zijn”, zegt De Vries. “Uiteindelijk hopen we dat de ondernemers niet alleen maatschappelijk, maar ook financieel groot worden.”
Startgreen Capital heeft vier fondsen onder haar hoede, maar ook een crowdfunding-tak. Het concern van De Vries was een van de eerste Europese venture capital-partijen die fondsen en crowdfunding combineerde. “Vijf jaar geleden kwamen de eerste initiatieven rond crowdfunding naar Nederland”, herinnert De Vries zich. “We dachten toen: dat is een mooi instrument om duurzame initiatieven te financieren.” Inmiddels maakt crowdfunding volgens De Vries al de helft van hun activiteiten uit. 175 projecten en bedrijven zijn sindsdien gefinancierd.
Maar goed, wat levert het allemaal op? Even een rondje harde cijfers: Startgreen Capital heeft 148 miljoen euro onder management staan en 40 miljoen euro uitstaan aan verbintenissen. De Vries managet in totaal 37 bedrijven. Zo stond de investeerder aan de voet van het succes van vegamerk Ojah en deed het een succesvolle crowdfundcampagne voor oud-Challenger Snappcar, waarbij 1.3 miljoen euro werd opgehaald. En jawel: onder de bedrijven die gebruik hebben gemaakt van de fondsentak vonden tot nu toe elf exits plaats.
Afijn, voor de draad ermee. Hoe kijkt De Vries aan tegen groene investeringen? Wat waren zijn hoogste pieken en diepste dalen? Sprout voelt de oud-bankier en investeerder aan de tand.
Wanneer moet je als ondernemer wel, en wanneer vooral niet bij jullie aankloppen?
Smart capital? Geld kan niet slim zijn
“Voor ondernemers is er niet zoiets als smart capital. Geld kan niet slim zijn, maar wel zijn er investeerders die bij je passen of niet. Als je zelf naar geld zoekt, moet je dus goed nadenken met wie je je bedrijf de komende jaren uitbouwt. Wij zitten heel erg in de duurzaamheid en impact. Als je daar dus mee bezig bent, kun je bij ons aankloppen. Zo niet, dan zijn wij waarschijnlijk niet de geschikte investeerder voor je.”
“We hebben veel kennis en kunnen ondernemers helpen aan geld, businessmodellen en een netwerk. Een ander onderscheidend vermogen voor ons is dat we ook een crowdfunding-afdeling hebben. Samen met de ondernemer zoeken we uit wat de beste financieringsvorm is. Soms is dat een fonds, maar een andere keer wil je misschien graag honderd fans erbij via crowdfunding. Als je een B2C-toepassing hebt of een lokaal energieproject, kan crowdfunding bovendien interessanter zijn dan een fonds. Je kunt de twee financieringsmodellen overigens ook combineren.”
Wat verandert er in een bedrijf op het moment dat jullie instappen?
“Dit hangt van de financieringsvorm af. Bij een fondsconstructie zijn wij aandeelhouder en zullen we meebouwen aan het bedrijf. We kijken naar wat er de eerste honderd dagen na onze instap moet gebeuren. Vaak structureren we gezamenlijk de financiën. Dit is doorgaans een van de eerste uitdagingen van een snel groeiend bedrijf.”
Als je tegenvallers hebt, kan de crowd je helpen
“Daarna proberen we een duidelijke richting aan te geven aan de verkoopstrategie. Dit klinkt wellicht vaag, maar je hebt het nodig om te groeien. Vaak kun je in het begin nog alle kanten uit met een nieuw product. De ondernemer kan in het begin vaak ook niet anders, want elke klant is welkom voor de inkomsten. Met groeifinanciering erbij krijg je de tijd om een keuze te maken voor je markt.”
“Kies je voor crowdfunding, dan weet je dat je een crowd erbij krijgt. Dit zullen we vanuit ons platform goed voor je managen. Wat er verandert, is dat je met je stakeholders de crowd betrokken houdt bij groei van je onderneming. Ook als je tegenvallers hebt, kan zo’n crowd je helpen. Je kunt dan zeggen: ‘Ik heb hier en hier een probleem mee. Hebben jullie een oplossing?’”
Wat vind je leukste – en minst leuke – aan dit vak?
“Wat ik nog steeds leuk vind, is dat je in aanraking komt met mensen die door ondernemerschap iets aan de wereld willen veranderen. Ze willen een duurzame draai ergens aan geven. Ik vind het superleuk om daar een financiële oplossing bij te zoeken. Om te zoeken naar financiering en het bedrijf de volgende stap te laten maken. Een ondernemersdroom verwezenlijken met geld blijft mooi.”
“Toch moet je ook vaak in stappen afscheid nemen. Dat vind ik weleens minder aan dit vak. Je gaat ergens in, ziet de groei en gaat er uiteindelijk weer uit. In het begin ben je echt de initiator vanuit de financieringskant, maar op een gegeven moment komen er financiers bij en neem je een stapje terug. Dat vind ik soms jammer, want vaak werk je dan al zo’n vijf jaar samen met een bedrijf. Je bouwt dus een band op. Maar ik ben dan ook wel weer trots op hun succes. Op een gegeven moment ga je nou eenmaal meer op de achterbank zitten. Het onoverkoombaar.”
Wat was je grootste succes tot nu toe?
Ojah was een technologische game changer
“Dat vind ik het bedrijf Ojah. Deze onderneming maakt vlees van soja. De ondernemers begonnen vanuit hun lab met het ontwikkelen van de technologie. Ze hebben een positie in de markt weten te verwerven en hebben er financieel een succes van gemaakt. Het voldeed perfect aan onze criteria van bedrijven die met innovaties de wereld willen verbeteren. Hoeveel we erin gestopt hebben, zeggen we niet, maar het waren forse investeringen. Maar goed, ze hebben dan ook een geweldige uitvinding gedaan. Een technologische game changer.”
En wat waren je grootste missers?
“In dit vak mis je weleens The Beatles. Zo diende zich eens een bedrijf aan dat zonnefolie maakte. Wij dachten: gaat dit wel werken? Uiteindelijk gingen we er niet mee in zee, maar het bedrijf is een groot succes gebleken. Hoe goed je dus ook analyseert, je mist weleens wat.”
“Ook het tegenovergestelde gebeurt weleens. Dan heb je ook investeringen gedaan die niet goed gaan. Dat is onwijs balen. Dan neem je afscheid en denk je: het gaat toch niet goed samen. Zo hebben we ooit in Donkey geïnvesteerd, een bedrijf voor kleine windmolens. Dit liep uiteindelijk niet uit op een succes, omdat de techniek niet bleek te werken. Je zult dan eens moeten stoppen, wat pijn doet. Voor ondernemers komt het dan meestal niet als een verrassing. Vaak zijn de cijfers al wel duidelijk en maak je van te voren afspraken over hoe ver je nog gaat. Tot het eind koester je als investeerder echter de hoop dat het wel lukt.”
Heb je advies voor ondernemers?
Je moet een reële businesscase kunnen uitleggen
“Denk goed na over met wie je in zee gaat. Als je een investeerder tegenkomt, moet je denken: past zo iemand bij mij? Daarnaast denk ik dat je een reële businesscase moet kunnen uitleggen. De meeste investeerders hebben het snel door als je dingen belooft die je niet waar kunt maken. Je denkt dan: jouw verhaal is zo sterk, je probeert met gewoon te overtuigen.”
“Ik denk dan altijd aan een uitspraak van Gary Hamell: think big, start small and scale up quickly. Sommige ondernemers denken onrealistisch groot. Dan zeggen ze: in drie jaar willen we een omzet van 100 miljoen. Wij denken dan: hoe ga je dat doen? Mensen aannemen? Veel kantoren openen? Anderen denken weer juist niet groot genoeg en schalen daardoor nooit op. Als investeerder zoek je juist naar ondernemers die hier in het midden zitten.”
Wat is het gekste dat je ooit hebt meegemaakt als investeerder?
“Een jaar of vijf geleden hadden we te maken met een meneer die zei dat hij een briljante uitvinding had. Hij wilde alleen per se dat we met een notaris op zijn kantoor verschenen. De man wilde niets van tevoren opsturen. We hebben daarop gezegd: kom dan maar hier met de notaris. Dan gaan we het aanhoren. De ochtend dat hij zou komen, belde zijn vrouw dat hij overleden was. Erg naar, natuurlijk. We weten bovendien nog steeds niet wat we nu gemist hebben. We hebben er nooit meer iets van gehoord.”
