De topman van Randstad, Jacques van den Broek, pleitte deze week in het Financieele Dagblad voor een minimumtarief voor zzp’ers. Hij richt al een week zijn pijlen op platformbedrijven zoals Uber en het Nederlandse Temper, die werknemers zonder enige vorm van verzekering of pensioenopbouw aan het werk laten gaan. Zij zouden “het sociale systeem” uithollen, volgens Van den Broek. Al ontkent de topman het zelf, het lijkt erop dat Randstad zich ook zorgen maakt over disruptie.
Disruptiemodel
Pakken we het befaamde S curve-model voor disruptie erbij, dan lijkt het erop dat de uitzendbranche zich in de tweede fase van het disruptieproces bevindt. In de eerste fase van dit model lijkt er nog geen vuiltje aan de lucht te zijn. Juist dan is het moment om als organisatie te innoveren. Facebook besloot in die fase in te zetten op virtual reality, om te voorkomen dat het bedrijf op termijn door een VR-startup zou worden gedisrupt.
Wat deed de uitzendbranche in die tijd? Blijkbaar niet voldoende om het tekort aan horecapersoneel op te lossen. Paul Eggink (30) besloot met zijn platform voor horecazelfstandigen op deze markt in te springen. Uitzender YoungCapital was ook al aan het nadenken over een zzp-platform, maar durfde het niet aan. Op zo’n moment ontstaat er ruimte voor een startup om de markt te betreden. Hoe hard Temper en Uber ook “het sociale systeem” mogen uithollen, de uitzendbranche had blijkbaar niet de oplossing om dat systeem op voorhand te redden.
Nieuwe spelers
Zoals gezegd, lijkt het erop dat de uitzendbranche nu in fase 2 van het S curve-model zit. In deze fase betreden andere spelers de markt. Uber de taximarkt, Deliveroo en UberEats de voedselbezorgmarkt en Temper de horecamarkt.
Misschien zijn dit nog niet allemaal markten waar uitzenders veel omzet maken, maar het lijkt een kwestie van tijd te zijn voordat zoiets gebeurt. Eggink liet onlangs aan Sprout weten plannen te hebben om de retailmarkt te betreden, om maar wat te noemen.
Randstad lijkt nog niet te doen wat Facebook in deze fase wel deed: inspelen op deze nieuwe markt. Facebook wist relevant te blijven in het Snapchat-tijdperk door tijdig Instagram op te kopen en te investeren in video.
Regelgeving
Hoe loopt het af? Volgens het S curve-model volgen er nog twee fasen van disruptie. Bij de derde fase is de evolutie in volle gang. Het product van de disruptor begint steeds meer de status quo te worden. Of het Temper en Uber zal lukken om in Nederland in deze derde fase te geraken, lijkt sterk af te hangen van overheidsregelgeving.
Enigszins kort door de bocht genomen, komt links op voor meer bescherming voor werknemers door middel van regels. Ter rechterzijde overheerst het meer innovatieve vrijheidsdenken, waar Uber en Deliveroo de vruchten van kunnen plukken. Het zal voor hen een voordeel zijn dat de meeste Nederlanders doorgaans op rechtse partijen stemmen.
Marketingtechnisch lijkt de oproep van Van den Broek voor meer regels dan ook niet zo’n gekke zet te zijn. Het is immers aan hem om te voorkomen dat zijn bedrijf uiteindelijk in fase 4 belandt: die van de nieuwe wereld, waarin de oude spelers de strijd hebben verloren van de disruptor.
