Sinds corona komt online presenteren vaker voor. Je deelt je scherm in een videocall en praat toehoorders door de slides heen. Toch vinden veel mensen dit lastig. Je krijgt geen feedback van het publiek. Geen lichaamstaal. Het knikje met het hoofd ter bevestiging of als teken dat iemand in slaap dreigt te vallen laat zich niet meer zo makkelijk registeren. Ook is het veel moeilijker om oogcontact te maken.
Als gevolg hiervan hebben we het gevoel dat niemand luistert, stelt Sarah Gershman, professor communicatie aan de McDonough School of Business, in een artikel op Harvard Business Review. Sterker, het maakt ons nog angstiger om te spreken. En erger nog: omdat we het gevoel hebben dat niemand luistert, spreken sommigen alsof er niemand luistert.
Gershman constateert dat we meer eentonig spreken. We dwalen af en hebben moeite om een gedachte af te maken. ‘Dit maakt het probleem alleen maar erger. Het versterkt zowel onze angst als een slechte presentatie. Hoe losser we klinken, hoe moeilijker het is voor het publiek om te luisteren.’
De oplossing voor gelikt online presenteren
Hoe kunnen we dit probleem oplossen? Hoe kunnen we onze eigen angst wegnemen dat niemand naar onze virtuele presentaties luistert? En nog belangrijker, hoe kunnen we het virtuele publiek helpen onze aanwezigheid te voelen en onze boodschap te horen?
Het antwoord is om de reacties op je oproep tot actie en antwoorden, die we ervaren tijdens offline presentaties, virtueel te simuleren, stelt Gershman. Virtuele platforms bieden effectieve manieren om dit te doen. Hoewel virtuele presentaties nooit hetzelfde zullen zijn als live persoonlijke interacties, is het mogelijk om zinvolle communicatie te creëren waardoor je je minder angstig en meer verbonden voelt met je publiek.
De hoogleraar deelt op Harvard Business Review drie manieren om een grotere respons en verbinding van en met het publiek te realiseren tijdens je virtuele presentatie.
1. Gebruik de chat, vooral als je begint
Het moeilijkste deel van een virtuele presentatie is het begin, wanneer het voelt alsof niemand luistert. ‘Uh … werkt dit?’ of ‘Kan iedereen me horen?’, verzwakt de start van je presentatie en versterkt de afstand. Begin in plaats daarvan met iets dat iedereen aan boord hijst. De chatfunctie is een goede manier om onmiddellijke reacties van het publiek te krijgen.
Je kunt beginnen met een relevante vraag en mensen vragen het antwoord in de chat te typen. Je kunt bijvoorbeeld iedereen vragen om te delen wat ze hopen te leren van de presentatie. De chat is vooral handig voor introverte mensen die misschien niet willen praten. Zorg ervoor dat je ten minste enkele antwoorden hardop voorleest (en gebruik indien mogelijk voornamen). Wanneer je het publiek onmiddellijk betrekt, heb je het gevoel dat mensen luisteren, wat je zelfvertrouwen voor de rest van de presentatie vergroot.
2. Zelfs als het publiek niet kan reageren, veins een gesprek
Webinars, met hun gebrek aan interactie, kunnen een spreker bijzonder nerveus maken. Een manier om de dynamiek van een gesprek te simuleren, is door tijdens je presentatie retorische vragen te stellen. Als je bijvoorbeeld een nieuw idee introduceert, zou je kunnen zeggen: ‘Wil je iets nieuws horen?’. Of, als je wilt dat mensen iets opmerken, zou je kunnen zeggen: ‘Zie je de verschuiving van laag naar hoog op de kaart?’.
Voor het publiek creëren retorische vragen open lussen in de hersenen die we vervolgens willen sluiten door ze in ons hoofd te beantwoorden. Dit helpt het publiek actief en verbonden te blijven met je inhoud, zelfs als ze niet met u kunnen praten. Door continu vragen te stellen, heb je meer het gevoel dat je een gesprek voert en dat neemt een deel van je angst weg.
3. Leef je in
Een van de redenen waarom het geven van een virtuele presentatie zo verontrustend kan zijn, is dat we het moeilijk vinden om emotioneel contact te maken met het publiek. Door je voor een presentatie te verplaatsten in je luisteraar, voel je je meer emotioneel met hen verbonden wanneer je spreekt. Houd er rekening mee dat het moeilijk en vermoeiend is om naar een virtuele presentatie te luisteren.
Door je in te leven in je virtuele publiek, verleg je de focus van jezelf (en wat anderen van je denken), wat de spreekangst verlicht. Empathie helpt je ook bij het ontwerpen van een presentatie die het beste aan hun behoeften voldoet.
Virtueel presteren blijft een uitdaging. Het gebrek aan ‘reactie’ van het publiek, het onvermogen om de stemming te peilen en het gebrek aan direct oogcontact vergroten onze angst. Door het simuleren van een gesprek – zelfs in een webinar – kun je je meer verbonden voelen met het publiek. Hierdoor voel je minder afstand en meer verbinding. Hoewel je virtuele publiek niet zichtbaar is, zijn ze wel aanwezig. Ze luisteren en hebben nu meer dan ooit je aandacht nodig.
Lees ook: 10 vergadertips waarmee je nooit meer in een ‘verticale coma’ belandt
