Een artikel schrijven. Schrijven kan erg leuk zijn, als je een succesvol auteur bent die wanneer het hem uitkomt op zijn afgelegen boerderijtje in Frankrijk onder het genot van een glaasje wijn aan zijn nieuwe roman werkt. Maar voor managers komt een artikel schrijven meestal neer op een extra klus, die er ’s avonds of in het weekend nog even bij moet worden gedaan.
Toch ontkom je er niet aan zo nu en dan een artikel over je werk, bedrijf of ontwikkelingen in je vakgebied te schrijven. Wie mensen wil informeren of wie zijn mening wil ventileren schrijft. En als je het handig aanpakt, hoeft een boeiend artikel schrijven helemaal niet veel tijd te kosten.
Tips voor een goed artikel schrijven
De waardering voor goede schrijfvaardigheden neemt bovendien toe. Jason Fried, ceo van de Amerikaanse projectmanagement-tool Basecamp, zoekt in nieuwe werknemers bijvoorbeeld nadrukkelijk naar sterke schrijfskills.
Wie een pakkende, intelligente zin weet te formuleren, kan immers effectiever communiceren, is zijn overtuiging. “Schrijven is een heel goede manier om diep na te denken, om je ideeën in één geheel naar buiten te brengen én een mooie manier om doordacht te reageren. Langere stukken schrijven gaat een comeback maken, denk ik. Het is een heel waardevolle tool.”
In algemene zin is het aan te raden zelf veel te lezen, of het nu om kranten, boeken of webartikelen gaat. Zoals de Huffington Post het formuleert: kun jij je een grote muzikant voorstellen die zelf nooit naar muziek luistert? Als je echt wilt leren schrijven, is lezen een must.
Deze tips voor het schrijven van een goed artikel helpen je in elk geval een eind op weg als jij je schrijfvaardigheden wilt verbeteren.
Schrijftip 1: Bedenk wát je wilt schrijven in je artikel
Natuurlijk heb je wel ongeveer een idee waarover je stuk moet gaan, maar dat is niet voldoende. Bepaal voordat je begint met het schrijven van je artikel het doel dat je voor ogen hebt.
Wil je informatie verstrekken? Je werknemers iets leren? Je medebestuurders overtuigen van een nieuwe strategie? Reclame maken? Als je je gedurende het schrijfproces blijft focussen op het doel, is het gemakkelijker het verhaal helder te structureren.
Bedenk ook voordat je begint voor wie het artikel is bedoeld:
- Zijn dat interne of externe partijen?
- Welke voorkennis hebben de lezers?
- Op welke plek en op welk moment komen ze jouw artikel tegen?
- Aan het begin van een drukke werkdag in een online nieuwsbrief, of op een rustige zondagmiddag in een maandelijks vakblad?
Schrijftip 2: Begin met de titel van je artikel
Het is verleidelijk om te starten met een inleiding voor je artikel en ergens aan het einde van het proces te bepalen wat de titel wordt. Toch is dat niet verstandig. De titel is de kernboodschap van het verhaal, die je tijdens het schrijven van je stuk steeds in gedachten moet houden. De titel houd je samen met het doel op het juiste pad, en voorkomt dat je afdwaalt of verzandt in details.
Als je het lastig vind om je titel mooi te verwoorden, kun je ervoor kiezen een werktitel te gebruiken. De werktitel geeft de boodschap goed weer, maar is misschien wat minder flitsend dan je zou willen. Als je verhaal klaar is, kun je de werktitel (eventueel met hulp van een collega of tekstschrijver) bijschaven tot een echte titel.
Houd die overigens kort en krachtig. Dat is aantrekkelijker voor lezers en maakt je artikel (als het op internet verschijnt) beter vindbaar voor zoekmachines.
Extra tip: als het artikel niet meteen klaar hoeft te zijn, is het handig om op dit punt een pauze in te bouwen. De eerste twee stappen kosten waarschijnlijk niet meer dan een kwartier tijd. Laat de titel (kernboodschap) vervolgens een paar dagen ‘sudderen’ in je achterhoofd. Je zult merken dat het verhaal zich daar onbewust al gaat vormen.
Schrijftip 3: Maak een raamwerk
Je weet nu wát je wilt zeggen, aan wíe je het wilt zeggen en wat de titel van je stuk wordt. Inmiddels jeuken je vingers om te starten met het schrijven van je artikel.
Maar er is nog één belangrijke stap te gaan: het raamwerk. Om te zorgen dat er structuur in je verhaal komt, zet je eerst in grote lijnen de opbouw neer. Dat kan in steekwoorden, bij wijze van spreken op de achterkant van een bierviltje.
Begin met de inleiding (waar gaat dit stuk over en waarom), kern (de boodschap die je wil overbrengen), diepere laag (toelichting, uitleg, voor- en nadelen, je argumenten, praktijkvoorbeelden), en tot slot je conclusie. Oftewel: denk in een kop-romp-staartmodel.
Extra tip: als je nog aanvullend onderzoek wilt doen over wat je gaat schrijven (mening van collega’s, cijfers op een rijtje, advies van expert op ander vakgebied) is dit het juiste moment. Je hebt nu precies in je hoofd wat je wilt vertellen en wat je daarvoor moet weten. Als je informatie gaat verzamelen vóór dat je het raamwerk hebt, loop je het risico daar véél meer tijd in te steken dan achteraf nodig blijkt.
Schrijftip 4. Het artikel schrijven
Als je het raamwerk klaar hebt, is het daadwerkelijke schrijven bijna niet meer dan een invuloefening. Je weet precies wat je wilt zeggen, hoe, met welke argumenten en voorbeelden en op basis van welke cijfers.
Nu is het zaak je verhaal op de juiste manier te verwoorden. je hebt bij schrijftip 1 al vastgesteld met welk doel je schrijft. Bedenk nu wat hierbij de juiste toon is. Luchtig of zakelijk? Is er ruimte voor een kwinkslag, wil je je zorg over een bepaalde kwestie uitdrukken of vooral objectieve informatie geven?
Houd bij het schrijven van je artikel ook je doelgroep in gedachten. Denk bijvoorbeeld aan iemand die je kent die binnen die doelgroep valt. Stel je voor dat je je verhaal aan díe persoon vertelt. Welke woorden kies je dan?
Goed artikel schrijven: algemene tips
- Minder is meer: houd het kort en bondig, en maak je artikel niet langer dan nodig. Hoe langer het verhaal, hoe hoger de drempel om het te gaan lezen.
- Praat in plaats van schrijf: vermijd woorden die je niet gebruikt als je met iemand praat (zoals ‘echter’, ‘tevens’ of ‘middels’).
- Maak het persoonlijk: gebruik geen ‘men’ maar spreek de lezer aan met ‘u’ of ‘jij’. Verwijs naar jezelf of je bedrijf met ‘ik’ of ‘wij’ (nooit: ‘de auteur vindt’, of ‘ondergetekende is van mening’).
- Gebruik korte zinnen en vermijd tangconstructies (dat zijn bijzinnen gevangen tussen komma’s).
- Pas op met vakjargon en Engelse termen waar een goede Nederlandse vertaling voor is.
Schrijftip 5. Vraag om feedback op je artikel
Tot slot: laat je stuk voordat je het publiceert altijd lezen door een kritische collega of vakgenoot. Iemand die je niet alleen wijst op dat ene tikfoutje (je hebt uiteraard de spelling zelf al grondig gecheckt!) maar ook op eventuele inhoudelijke onvolkomenheden.
Je ziet je fouten namelijk minder. Dat komt doordat je al schrijvend meer bezig bent met inhoud, met betekenis, zo legt Tom Stafford, psycholoog, ‘typo-expert’ en co-auteur van onder meer Mind Hacks: Tips and Tools for Using Your Brain, uit in Wired.
Je brein heeft minder aandacht voor waar een lettertje of tekentje exact zou moeten staan. ‘Je eigen typefouten zie je niet, omdat de versie op je beeldscherm op dat moment concurreert met de versie in je hoofd.’ Lees jij de tekst van iemand anders, dan hebben je hersenen als het ware meer capaciteit beschikbaar om zowel naar de inhoud als de details te kijken.
Als je over een bepaald gedeelte onzeker bent, vraag dan je ‘redacteur’ juist daar goed naar te kijken. Je hoeft het natuurlijk niet altijd met de kritiek eens te zijn, maar je moet hem dan wel kunnen weerleggen. Twijfel je over spelling of grammatica? Die heb je zo gecheckt op woordenlijst.org of onzetaal.nl.
Een goed artikel schrijven? Zo doe je dat
1. Wat zijn de voordelen van een werktitel van een artikel?
De werktitel voor je artikel geeft de boodschap ervan goed weer. De titel en het doel van het stuk houden je artikel op het juiste pad, zodat je niet afdwaalt of verzandt in details. Als je stuk klaar is, kun je de werktitel bijschaven tot een echte titel.
2. Hoe breng ik structuur aan in mijn artikel?
Om structuur te creëren in de tekst is het slim eerst een raamwerk te maken. Zet dus in grote lijnen de opbouw van je tekst neer, bijvoorbeeld in steekwoorden. Denk in een kop-romp-staartmodel.
3. Waarom is het belangrijk om iemand te laten meelezen vóór publicatie?
Als je schrijft is je brein je vooral bezig met de inhoud van je artikel, niet met waar een letter of leesteken exact moet staan. De versie op je beeldscherm concurreert als het ware met de versie in je hoofd. Het brein van een ander heeft dat niet. Is er niemand die je tekst kan controleren? Neem dan even afstand van je artikel of presentatie, al is het maar een half uurtje. Je geeft je brein dan het idee dat je de tekst voor het eerst leest.
