Een hele dag in volle concentratie ergens aan werken, dat kan niemand. En wat is er dan leuker dan tussendoor even te kijken wat er op Facebook gebeurt? Nou, heel veel, zegt Cal Newport, geboren in 1982.
De Amerikaanse computerwetenschapper en auteur van het boek Diep werk kan zo drie dingen noemen die én de meeste mensen leuker vinden, én die bovendien een stuk efficiënter zijn. ‘Lees bijvoorbeeld een krant of tijdschrift, maak een ommetje en geef je hersenen vooral wat rust. Niet nóg meer prikkels dus.’
Vijf tips om de afleiding vaarwel te zeggen en meer diep werk gedaan te krijgen.
#1 Sluit jezelf af
In zijn boek pleit Newport voor een manier van werken die lijkt in te gaan tegen alle recente digitale ontwikkelingen. Diep werk staat voor werkzaamheden die je uitvoert in een staat van afleidingsloze concentratie, waarbij je al je cognitieve vaardigheden optimaal benut. In plaats van eindeloos door Twitter te scrollen, sluit je jezelf juist af om je hersenen optimaal te laten kraken.
Nieuw is deze manier van werken natuurlijk niet: Woody Allen staat erom bekend zijn scripts in totale afzondering te schrijven, net zoals schrijver Mark Twain al in 1876 deed voor zijn boek De lotgevallen van Tom Sawyer. Ook toen bestond afleiding immers al.
Newport: ‘In datzelfde jaar werd de telefoon uitgevonden. Verschil was dat de gemiddelde werknemer toen niet ieder moment van de dag de telefoon hoefde op te nemen, of iedere 7 minuten een bericht kreeg.’
Oppervlakkig werk
Social media, websites vol nieuws en de verwachting altijd bereikbaar te zijn maken het vandaag de dag een stuk moeilijker je hoofd erbij te houden. Dat diep werk het zwaar heeft in de strijd tegen ‘oppervlakkig werk’, zoals Newport het noemt, blijkt uit onderzoek van McKinsey: de gemiddelde kenniswerker spendeert meer dan 60 procent van zijn werkweek aan elektronische communicatie en internet, waarbij mail lezen en beantwoorden 30 procent behelst.
Wees de beste
Paradoxaal genoeg is met de toename van afleiding ook de urgentie van diep werk vergroot. ‘Het is een van de grootste tegenstellingen van deze eeuw’, zegt Newport. ‘Mensen die de vaardigheid bezitten om diep werk te verrichten zijn steeds zeldzamer, terwijl het werk steeds waardevoller wordt voor onze economie.’
Die waarde schuilt vooral in kennis. ‘Door je optimaal te concentreren leer je makkelijker nieuwe ontwikkelingen en innovaties aan. Ook wordt steeds meer werk geautomatiseerd en uitbesteed. Wie daaraan wil ontsnappen, moet zichzelf onmisbaar maken door de allerbeste te zijn. Dat word je niet door nutteloze meetings bij te wonen of snel mails te beantwoorden en je eigen ontwikkeling erbij in te laten schieten.’
#2 Stop met sociale media
Vooral sociale media zijn Newport een doorn in het oog. ‘Tenzij het voor je werk onvermijdelijk is, kun je beter ermee stoppen. Concentratie en sociale media gaan net zo goed samen als sporten en roken.’
De voornaamste reden? We zijn uit het oog verloren wat sociale media eigenlijk zijn, stelt Newport. ‘Het zijn door bedrijven ontwikkelde producten met als enige doel persoonlijke gegevens aan adverteerders te verkopen. Veel van de technieken die men hiervoor gebruikt zijn dezelfde als die gokkers verslaafd maken in het casino.’
Technopolie
Het is onderdeel van een grotere ontwikkeling, die de Amerikaanse futurist Neil Postman ‘Technopolie’ noemde. Als het gaat om technologie wegen we geen voor- en nadelen meer tegen elkaar af, maar omarmen we het klakkeloos, omdat het nu eenmaal hightech is. ‘We vragen ons niet meer af hoe we nieuwe technologie zo effectief mogelijk kunnen inzetten, maar gedragen ons in plaats daarvan als menselijke routers om onze mail zo snel mogelijk te beantwoorden. Niemand heeft gezegd dat dit goed is, maar het is wel heel makkelijk.’
Kluizenaarsbestaan
Daarmee draagt Newport een andere reden aan waarom we zoveel sociale media gebruiken tijdens werktijd. ‘Mensen kiezen voor het makkelijkste gedrag. En statusupdates op LinkedIn bekijken vergt minder hersenactiviteit dan een prangend vraagstuk oplossen.’ Werknemers zijn volgens Newport zo gewend geraakt aan oppervlakkig werk dat ze denken dat hun baan niet geschikt is voor diep werk. ‘Iedereen communiceert voor zijn werk, maar dat betekent niet dat je altijd bereikbaar moet zijn.’
Natuurlijk, in veel functies ben je niet gebaat bij een gedeeltelijk kluizenaarsbestaan. ‘Ceo’s zijn vaak waardevoller als ze zich laten zien op de werkvloer, informatie inwinnen en hun expertise delen met de rest van het bedrijf. Ook verkopers of andere functies die focussen op verbinding zullen niet profiteren van volle concentratie.’
Maar volgens Newport zijn zulke uitzonderingen schaars, terwijl mensen zichzelf wel snel tot deze uitzonderingen rekenen. Te snel.
Profiel Cal Newport
Cal Newport (1982) is als computerwetenschapper verbonden aan de Universiteit van Georgetown. Hij is gespecialiseerd in gedistribueerde algoritmes.
Diep werk ontdekte hij in zijn eigen zoektocht naar een werkvorm, waarmee hij avonden en weekenden kon vrijhouden voor zijn gezin. In 2011, het eerste jaar waarin hij zijn zelfbedachte methode beproefde, verdubbelde hij het aantal wetenschappelijke artikelen dat hij schreef. Ook schreef hij dat jaar meerdere boeken met opvallende adviezen.
Newport gebruikt geen sociale media, maar schrijft wel een blog over zijn kijk op het huidige kantoorleven. Op zijn site staat een waarschuwing: ‘Door mijn toewijding aan diep werk ben ik moeilijk te bereiken. Mocht je een idee hebben: mail me, maar ik reageer enkel op voorstellen die in mijn schema en interesse passen.’
#3 Stop het open kantoor
Ook het huidige kantoorleven, waarbij een open kantoor bijna de norm vormt, is volgens Newport een stap in de verkeerde richting. ‘Veel organisaties overschatten het belang van flexibiliteit en bereikbaarheid. Een kantoor waar iedereen de hele tijd aanspreekbaar is, is handig op de korte termijn, maar desastreus voor de kwantiteit én kwaliteit van de productie op de lange termijn.’
Hij ziet de open office-cultuur dan ook liever vandaag dan morgen verdwijnen. ‘Deze werkwijze begrijpt niets van hoe creativiteit ontstaat. Natuurlijk is het belangrijk dat je met mensen in contact komt en ideeën uitwisselt, maar alleen als je daarna ongestoord deze nieuwe ideeën kunt uitwerken. Dit vermindert in open kantoorruimtes radicaal, terwijl het juist vaak het belangrijkste werk is.’
Zijn samenvatting van de huidige kantoorcultuur? ‘Objectief gezien is de manier waarop we nu veelal werken belachelijk.’
Lees ook: Dit is wat er misgaat in de kantoortuin
#4 Plan en ritualiseer
Wie de werkmethodes wil veranderen, moet volgens Newport beginnen bij zijn eigen houding. ‘Jezelf tot diep werk zetten vereist meer dan goede bedoelingen. Concentratie is net zoiets als flossen: je weet dat het moet, maar door gebrek aan motivatie gebeurt het vaak niet.’
Rituelen kunnen een handvat bieden om je hersenen te trainen. ‘Je wilskracht is net een spier: die kan niet eindeloos gespannen blijven.’ Bepaal dus eerst wat voor diep werk het best bij jou past, adviseert de auteur. ‘Niet iedereen kan zichzelf de hele dag opsluiten in een hutje op de hei. Bovendien is dat menselijk niet haalbaar: zo’n 4 uur per dag geconcentreerd werken is waarnaar je zou moeten streven.’
Verveling
Maak daarom bijvoorbeeld een verdeling in je tijd, of zorg dat je als eerste op kantoor bent om ongestoord te kunnen werken. Ook hierbij draait het vooral om ritualiseren. ‘Stel vast hoe lang je gaat werken, waar en wat je in je pauzes gaat doen.’
Durf daarbij ook verveling toe te laten, zegt Newport: een van de grootste hordes naar diep werk. ‘Net als in de industriële revolutie meten we productiviteit nog steeds af aan de hand van hoe druk je bent. Als resultaat daarvan denken veel mensen dat het verboden is niks te doen. Toch is juist nietsdoen noodzakelijk om dingen gedaan te krijgen.’
Vrije momenten leiden namelijk niet alleen tot nieuwe inzichten en geven je energie, het werk dat je doet in plaats van die pauze is zelden belangrijk. ‘Rondhangen op sociale media valt bijvoorbeeld ook hieronder.’
Lees ook: Hoe je productiever wordt door actief niets te doen
#5 Reflecteer elke dag
Ook reflectie speelt een belangrijke rol. ‘Maak voor jezelf meetbaar wat diep werk jou oplevert. Hou een scorebord bij en reflecteer iedere dag kort.’
Een leidinggevende kan juist hierin een belangrijke rol spelen bij zijn medewerkers. ‘Oppervlakkig werk uitbannen is een illusie, maar vaak valt er veel te reduceren. Ga ervan uit dat je 30 tot 50 procent van je tijd kwijt bent aan mail, vergaderingen en ander oppervlakkig werk en ga vervolgens in gesprek hoe dit te bereiken is.’
Niet spioneren
Dat managers steeds meer meekijken op de schermen van hun werknemers noemt Newport geen vooruitgang. ‘Je hoeft mensen niet te bespioneren. De enige stimulans die je als manager kunt geven is in een open gesprek de voordelen te benadrukken.’
Wie deze voordelen niet inziet, ziet zichzelf volgens Newport snel zonder baan. ‘De automatisering gaat momenteel sneller dan de ontwikkeling van de meeste werknemers. Laten zien dat je onmisbaar bent doe je niet door snel mails te beantwoorden, maar dat doe je door optimaal je hersenen te gebruiken. Daar kan geen computer tegenop.’
Drie praktische tips
En tenslotte, drie praktische tips naar diep werk:
- Hou het op 1 uur per avond
Onderzoek van Harvard toont aan dat de gemiddelde professional zo’n 20 uur per week buiten zijn werk bezig is met mail, omdat hij het belangrijk vindt binnen een uur te antwoorden. Newports advies: gebruik je telefoon of tablet maximaal 1 uur per avond voor entertainment. Daarbuiten dus niet, ook niet voor Whatsapp. Hiermee leer je je hersenen afkicken van constante stimulatie.
- Maak een weekplanning
Maak voor elke week een planning waarop je duidelijke tijd inplant voor diep werk en bescherm deze tijd alsof het een belangrijke afspraak is.
- Maak het bespreekbaar
Praat met je werkgever over de rol van diep werk in jouw kantoorbestaan. Ben je een freelancer, voer dit gesprek dan met jezelf.
