De afgelopen zomer was de warmste zomer in minimaal 3 eeuwen. En hoewel we ons allemaal een ongeluk hebben genoten, stelde het warme weer ons, in ieder geval de stakkers op een werkplek zonder airconditioning, ook voor een uitdaging. Kledingkeuze bleek voor velen nog altijd een tijdrovend en belangrijk aspect van het professionele leven.
De grens tussen wat we thuis en wat we op ons werk dagen is niet meer zo strak, zoals de werk-privégrens op wel meer gebieden in de verte verdwijnt. Bovendien zijn werkprestaties volgens veel experts belangrijker geworden dan kleding.
Zabeth van Veen, imagodeskundige, betwijfelt dit. ‘De voorschriften voor kleding zijn inderdaad veranderd, op veel plaatsen zijn ze informeler geworden. Maar wat je aanhebt is non-verbale communicatie. Binnen drie seconden hebben mensen een oordeel over je klaar. Het is dus nog steeds heel erg belangrijk.’
Maatwerk
Van Veen pleit voor maatwerk. ‘Ik kan niet eenduidig zeggen wat voor kleding werkt op de werkvloer. Wat wil je uitstralen? Wil je meer autoriteit uitstralen of juist toegankelijker zijn? Wat staat je goed en wat past bij de situatie?’ De belangrijkste tip van de expert is om eerst uit te vinden wat bij je persoonlijkheid en uiterlijk past, en daarna te kiezen wat past bij je functie en de gelegenheid.
Dat kleding veel kan doen, staat volgens Van Veen buiten kijf. ‘Uit onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat een introvert persoon die kiest voor extraverte – dus bijvoorbeeld erg kleurrijke – kleding eerder wordt ingeschat als goede luisteraar. Een introvert die zich ook kleedt als een grijze muis, wordt eerder gezien als iemand die niets te melden heeft. En als men kwaliteit ziet in je kleding, dicht men je ook meer kwaliteit toe. Een ander voorbeeld: met een metalen bril denkt men dat je 20 procent meer analytisch vermogen hebt.’
Invloed op geluk
Thrive Global and The Business of Fashion namen een enquête af onder 2.700 mensen in meer dan 20 landen om uit te vinden wat de psychologie achter werkkleding is. Een greep uit de bevindingen: volgens 83 procent van de respondenten is de dresscode op het werk in de loop van de jaren versoepeld. Bijna 60 procent van de respondenten typeert zijn werkkleding als ‘informeel’, meer dan 60 procent gaat voor ‘business casual’. Ruim 44 procent draagt nooit mouwloze kleding naar kantoor.
De dresscode is dus versoepeld, dit heeft de boel niet per se meer ontspannen gemaakt. Van de respondenten die zich niet gelukkig voelen op hun werk, heeft 55 procent het gevoel dat de manier waarop ze zich kleden niet hun persoonlijkheid weergeeft. Vooral vrouwen, 49 procent van de respondenten, voelen zich onzeker over het herhalen van outfits op het werk. Kleding heeft dus een aandeel in het werkgeluk: het kan bepalen hoe je denkt dat je overkomt en keuzestress opleveren. En een informelere dresscode levert in veel gevallen juist stress op, omdat ons professionele uniform niet meer zo vastomlijnd is.
Glazen plafond
Arianna Huffington heeft om deze reden een ‘repeat movement’ opgezet, die pleit voor het herhalen van outfits. ‘Mannen hebben een concurrentievoordeel’, zegt de oprichter van de Huffington Post, verwijzend naar kledingkeuzes. ‘Zij hoeven hier niet zoveel energie in te steken als wij doen.’ Veel bekende mannen gingen haar al voor, denk maar aan de zwarte coltrui van Steve Jobs, het blauwe of grijze pak van Barack Obama, of het zwarte vest van Mark Zuckerberg. Een dergelijk herkenbaar en vast uniform kan heel bevrijdend zijn. Volgens Huffington is het voor vrouwen het nieuwe plafond om doorheen te breken. Zo heeft kleding ook in gendergelijkheid een belangrijke rol. ‘Als vrouwen hebben we gezamenlijk veel glazen plafonds gebroken, maar we lijken nog steeds te werken onder het plafond van katoen-zijde-rayon-make-up en -hakken.’
Ook Van Veen erkent dat vrouwen worden geacht meer energie in hun garderobe te steken. ‘Vrouwen krijgen van jongs af aan te horen dat het belangrijk is dat ze er goed uitzien. Ook hebben ze ten opzichte van mannen iets in te halen om serieus te worden genomen. Onbewust denkt men vaak dat de man de beslisser is, dus moet de vrouw niet voor hem onderdoen in een professionele uitstraling.’
Ook hier raadt Van Veen aan om vooral uit te vinden wat jouw formule is. ‘Blijf daarbij, dat scheelt energie. Daarnaast: hoe meer je garderobe bij je past, des te sneller accepteren buitenstaanders je inhoud.’
