Winkelmand

Geen producten in de winkelwagen.

AI stond op SXSW 2023 volop in de spotlights, ook de duistere kanten

Op het jaarlijkse SXSW-festival was er vorige week veel aandacht voor artificial intelligence. Voor de exponentieel groeiende mogelijkheden, maar ook voor de meer duistere kanten van AI.

sxsw 2023 amy webb
Foto: Getty Images

Het zal – gezien de enorme ontwikkelingen op dit vlak – geen verbazing wekken dat AI hét buzzword was tijdens het jaarlijkse techfestival in Austin, Texas. In tientallen sessies werd ingegaan op de exponentieel groeiende mogelijkheden en de impact van AI op het gebied van onder meer gezondheidszorg, media/journalistiek, kunst en klimaatwetenschap.

GPT-4

Zo demonstreerde een team van onderzoekslab OpenAI tijdens het festival de nieuwste loot aan zijn GPT-stam: GPT-4. Deze opvolger van GPT-3 kent duizelingwekkende mogelijkheden om onder meer tekst en code te genereren.

Zo wist ontwikkelaar Pietro Schirano binnen een minuut het bekende computerspelletje Pong te creëren aan de hand van ChatGPT-4.

Ook kan GPT-4 in no time een werkende website genereren op basis van slechts een ruwe schets.

Van script naar film

Ook het door AI laten genereren van beelden ontwikkelt zich razendsnel, zo werd duidelijk tijdens de presentatie ‘10 Breakthrough Technologies of 2023’ van Elizabeth Bramson-Boudreau, ceo en uitgever van MIT Technology Review (het onafhankelijke mediabedrijf van het Massachusetts Institute of Technology).

Vorig jaar zagen we al de introductie van tekst-naar-beeld-modellen als DALL-E 2 en Stable Diffusion, die op basis van slechts tekstuele input beelden kunnen genereren. Inmiddels zijn er ook al tekst-naar-video-modellen beschikbaar. Die produceren nu nog voornamelijk korte clipjes.

MIT voorziet in zijn meest recente Technology Review dat het een kwestie van tijd is voordat AI hele films kan produceren op basis van slechts een script.

Doordrongen van AI

Tegen deze achtergrond van voortdurende AI-innovaties schetste futuroloog Amy Webb, hoofd van het Future Today Institute en hoogleraar bedrijfskunde aan New York University, tijdens SXSW een toekomstige wereld die volledig is doordrongen van AI; van virtuele assistenten die ons helpen met onze dagelijkse taken tot zelfrijdende auto’s die ons naar onze bestemmingen vervoeren.

Op de korte termijn, in de komende 18 tot 24 maanden, zullen generatieve AI-toepassingen steeds vaker worden geïntegreerd in consumententoepassingen. Nu al integreerde grafisch ontwerpplatform Canva de AI-oplossing van Stable Diffusion in zijn tool, en bouwde Microsoft DALL-E 2 in in zijn Designer- en Image Creator-toepassingen.

Ook zal AI zijn opmars maken in de gezondheidszorg en life sciences, zo verwacht het Future Today Institute in zijn Tech Trends Report. Nu al wordt AI succesvol ingezet in de medische wereld, onder meer door Oxipit. De ontwikkelaars van dit Litouwse bedrijf bouwden een AI-tool die volledig autonoom thoraxfoto’s kan analyseren en medische diagnoses kan stellen en evalueren.

Duistere kant van AI

Tegelijkertijd besteedde Webb in haar presentatie ook de nodige aandacht aan de meer duistere kanten van AI. Volgens haar zijn we als maatschappij waarschijnlijk niet goed voorbereid op de enorme snelheid waarmee de nieuwe AI-modellen evolueren.

Zo zullen in de komende tien jaar steeds meer online data over ons gedrag en onze voorkeuren worden verzameld en aan AI-modellen worden gevoed. In het meest optimistische scenario is de ontwikkeling van AI transparant en gericht op het algemeen belang. In het ideale geval krijgen individuen de mogelijkheid om ervoor te kiezen of de persoonlijke informatie die er online van hen te vinden is, wordt gebruikt voor het trainen en voeden van AI-modellen.

Veel waarschijnlijker echter is het volgens Webb dat er veel macht komt te liggen bij een handvol bigtechbedrijven, zonder voldoende wettelijke vangrails om de exponentieel groeiende technologische ontwikkelingen op het gebied van AI te begeleiden en misbruik ervan te voorkomen. Andere zorgen zijn er onder meer over de mate waarin AI-modellen de biases uit de door hen gebruikte trainingsdata overnemen en versterken.

Meer impact dan smartphone

Rahul Roy-Chowdhury, Global Head of Product bij grammaticachecker Grammarly, ten slotte voorspelde tijdens een paneldiscussie over de toekomst van AI dat tools als ChatGPT – met hun grote vermogen om ons werk drastisch te versnellen – meer impact zullen hebben dan de smartphone.

Tegelijkertijd groeien ook de risico’s: verslaving aan al die nieuwe mogelijkheden, het gevaar van versterkte vooroordelen, en de toenemende druk die er komt te staan op de voor mensen zo essentiële creatieve expressie.

Roy-Chowdhury pleit er daarom voor om niet langer te spreken van artificial intelligence, maar van augmented intelligence (vergrote intelligentie). Want juist door expliciet te maken dat AI primair een verlengstuk is van onze eigen, menselijke intelligentie, benadrukken we daarmee wat volgens hem het primaire doel van AI zou moeten zijn: ons vooruit helpen in plaats van ons vervangen.