In een week tijd kwamen er tachtig experts uit heel de wereld in Amersfoort het wonder aanschouwen: een draaiende pannenkoek die de hete lucht van datacenters in contact brengt met de koude buitenlucht. De energiebesparing van tachtig procent wordt op geen andere wijze gehaald, stellen de mannen van KyotoCooling. Oprichter Mees Lodder leidt nog iedere dag met zichtbaar plezier geïnteresseerden rond in het testcentrum in Amersfoort. Daar lijkt een echt heus datacentrum te staan inclusief rack- en bladeservers, maar wie beter kijkt ziet kleine straalbrandertjes. “Qua warmteontwikkeling is dit goed vergelijkbaar met wat je in een computercentrum aantreft,” zegt Lodder.
4 procent energie
Datacentra groeien wereldwijd de pan uit, met een snel stijgend energieverbruik als gevolg. Alleen al in ons land zijn datacenters goed voor ruim vier procent van de energieconsumptie. De ideale manier om die systemen te koelen bestond eigenlijk niet. Totdat Lodder en zijn mannen (Wout Schaap, Pedro Matser en Marcel van Dijk) op het idee kwamen om met een warmtewiel het datacentrum negen maanden per jaar ‘gratis’ te koelen met buitenlucht. Dat bleef niet onopgemerkt. Zelfs bestaande koelexperts begonnen geïrriteerd te raken door al die aandacht. Directeur Paul Ike van koelingleverancier APC vindt dat KyotoCooling zijn klanten zand in de ogen strooit. “Het energiegebruik van de apparaten verandert niet,” schampert Ike.
Die kritiek raakt Lodder amper. KyotoCooling geniet volop van de internationale belangstelling. “Ik houd van beweging, dat zit in het beestje,” lacht Lodder. “Ik begin als de rest ermee ophoudt.”
Eureka-moment
Zo ook in 2001, toen hij werd ingehuurd bij automatiseerder Getronics om datacenters in te richten. Een uitdaging, omdat een datacenter nooit mag uitvallen. Wout Schaap suggereerde het gebruik van een warmtewiel voor de koeling. In utiliteitsgebouwen wordt zo’n wiel normaal alleen voor warmtewinning gebruikt, maar je kon het proces volgens Schaap ook voor koeling inzetten. “Het was zeer beslist geen Eureka-moment,” zegt Lodder. “Je kunt niet zomaar de longen van een datacenter veranderen, zeker niet op deze schaal, en vervolgens een zeperd halen.”
Financier
KPN, inmiddels eigenaar van Getronics, zag wel brood in het idee en verstrekte één miljoen euro voor een testcentrum dat nu ongeveer een jaar draait. Inmiddels was Lodder overtuigd van de commerciële mogelijkheden van de vinding en werden er twee bedrijven uit de grond gestampt: een voor advisering en een voor de levering en installatie van het gepatenteerde koelwiel. De Nederlandstalige website trok al gauw de aandacht van nieuwsgierige Amerikanen die louter op grond van de getoonde foto’s concludeerden dat mogelijk het Ei van Columbus was gevonden. “Het was een bouwer van serverkasten, die ook met deze problematiek wordt geconfronteerd,” zegt Lodder. “Van hem kreeg ik najaar 2007 de gelegenheid om voor tachtig vertegenwoordigers van datacenters uit de hele wereld in Londen een presentatie te geven. Ik heb daar verteld dat we het koelprobleem hebben opgelost. Dan ga je over de tong. We zijn voor onze internationale gasten workshops gaan organiseren. Moesten ze gewoon voor betalen. Bij de eerste workshop had ik gelijk al zes man.”
New Dutch windmill
En zo ging het verder. De belangstelling voor ‘the new Dutch windmill’ – zoals Lodder de vinding liefdevol noemt – kwam letterlijk uit alle hoeken van de wereld: Australië, Amerika, Canada, Litouwen, Engeland en België. Zelf heeft Lodder zijn wiel al eens gepromoot in Sjanghai, want ook in Azië schieten datacenters als paddenstoelen uit de grond. Het verst is Lodder met afspraken over een datacenter in een grote Amerikaanse staat. En ook in de VS moet straks een testcentrum komen.
KPN
Lodder en zijn collega’s willen zo snel mogelijk de wereld veroveren. Ook al omdat het bedrijf in Nederland vooral aan KPN/Getronics zal leveren. Lodder: “Dat is geen voorwaarde van de financiering van KPN geweest, maar ik vind het wel zo netjes. Je gaat niet met het geld van KPN actief datacenters van anderen benaderen, al houden we ze niet tegen als ze op ons afkomen.”
Krankzinnig simpel
Lodder heeft ook haast omdat het gebruik van het warmtewiel ondanks waterdichte patenten ‘krankzinnig simpel is qua idee’. “We gebruiken standaard spullen, die iedereen kan bestellen. Dat we navolgers krijgen weet ik zeker.” Om die reden gaat KyotoCooling zijn huid bewust niet al te duur verkopen. Lodder mikt op een technologische voorsprong die ervoor moet zorgen dat zijn klanten KyotoCooling gaan zien als Coca Cola en de rest als Raak Cola. “Wat we beloven gaan we absoluut waarmaken.”