Op het netvlies
Hoewel iedere ondernemer tegenwoordig om de oren wordt geslagen met duurzaam ondernemen, speelt het gebruik van zuinige auto’s nog maar nauwelijks bij ondernemend Nederland. De midden- en kleinbedrijven, met minder dan vijftig auto’s in hun bezit, zijn er eigenlijk niet mee bezig, blijkt uit research van onderzoeksbureau Heliview. Hoogstens wordt er wat geëxperimenteerd met roetfilters. Iets meer dan eenderde van de beheerders van een wagenpark heeft bijvoorbeeld geen idee welke automerken groene labels leveren. Vaak is het ook onwetendheid: als ze eenmaal horen wat er speelt, willen ondernemers vaak wel inspelen op de strengere wetgeving.
Dat geldt bijvoorbeeld voor Kareth Weaver, directeur van mediabureau Weaver Public Relations in Naarden-Vesting. “Van de dertien mensen die bij ons werken, hebben vier mensen een leaseauto – twee Peugeots 207, een Saab en een Chevrolet Captiva”, somt ze op. ‘En we hebben een algemene auto, een Ford Focus Station, voor de post en zo.” Hoe groen haar wagenpark is? Ze rijdt op gas, maar niet zozeer vanwege het milieu, maar omdat ze veel kilometers maakt. Bij het uitkiezen van leaseauto’s letten zij en haar zakenpartner naast het brandstofverbruik ook op de uitstraling van de auto. “Hij moet een beetje bij ons bureau passen, niet te flashy zijn.” Dat de bijtelling voor zuinige auto’s omlaag gaat, wist Weaver niet. “Voortaan zal ik er beter op letten. Dan kun je er zelf lekker mee shoppen. Ook wel jammer dat ons leasebedrijf z’n klanten niet op dat soort dingen attendeert, je moet die keuzes wel op je netvlies hebben.” Voor milieuargumenten is ze best gevoelig, zegt ze, en ze zou er ook iets voor over hebben. Zolang het niet te bont wordt. En als ondernemer heeft ze al zoveel om aan te denken. Over drie jaar lopen de huidige leasecontracten af. “Dan ga ik er zeker naar kijken.”
Meer hybrides
Volgens de Rijksdienst voor het Wegverkeer bezit het midden- en kleinbedrijf ruim 450.000 auto’s, wat bijna de helft is van het totale zakelijk wagenpark in Nederland. Daarnaast leasen bedrijven met meer dan honderd medewerkers op grote schaal hun auto’s, vooral in de dienstverlening. De leasende ondernemers merken de milieumaatregelen slechts indirect, omdat die vertaald zijn naar de leaseprijs. Frank van Klink, directeur van XLLease, een bedrijf dat zich vooral richt op ondernemingen met tien tot honderd auto’s, merkt dan ook niets van onrust bij zijn klanten. “Wij hebben voor 2.500 auto’s leasecontracten lopen voor zo’n 600 ondernemingen. Maar de keuze van de merken ligt geheel bij de klant, niet bij ons. En die vraagt zelden naar de milieuaspecten.” De helft van het wagenpark van XLLease bestaat uit Volkswagens en Audi’s – een ‘erfenis’ van het moederbedrijf – en de rest is een afspiegeling van wat er op de weg rondrijdt.
“Klanten kijken bij de keuze van de voertuigen wel naar de catalogusprijzen en de verschillen in bijtelling”, zegt Van Klink. “Maar dat is maar een van de vele factoren die meewegen.” Hij vindt het voorlopig niet de moeite waard om voorlichting te geven over milieuaspecten. “Klanten vinden een groene uitstraling wel belangrijk, maar er is voorlopig te weinig keuze. Er zijn maar twee – hybride – auto’s die een stuk goedkoper zijn geworden, en een enkele ultrazuinige stadsauto.” In de populariteit van de hybrides zit een stijgende lijn: waar vorig jaar nog maar vijf hybride auto’s werden besteld, zijn dat er nu vijftien. De ondernemer verwacht dan ook dat fabrikanten de komende tijd meer op de groene labels zullen inspelen. “En zelf zullen we meer aandacht vragen voor de Volkswagen blue motion, de groene lijn van ons moederbedrijf.”
Aardgas
De vervoersbranche loopt traditioneel niet voorop wat betreft vernieuwende milieumaatregelen, maar het in Zoeterwoude gevestigde JBM koeriers is daarop een uitzondering. Directeur Maarten Ouwehand laat sinds 2007 via de KlimaatNeutraal groep de CO²-uitstoot van zijn auto’s compenseren. Twee vrachtauto’s en 27 busjes heeft hij in eigendom, Citroen Berlingo’s en Fort Transits, allemaal diesels. Toch vindt hij de milieumaatregelen voor auto’s de ‘grootste nonsens.’ “Binnen de branche is er een heel beperkte keuze, je kunt niet zoveel doen. En vervolgens staan we wel met z’n allen in de file rook te verspreiden. Het is wel erg makkelijk om de verantwoordelijkheid bij de burgers te leggen.” De kilometerheffing zal hij straks gewoon aan de klant doorberekenen, anders komt hij niet rond.
Vorig jaar besloot Ouwenhand samen met Nicolette Mak van Valid Express, een koeriersbedrijf dat plaats biedt aan mensen met een ‘lastig’ lichaam, de CO²-uitstoot te gaan compenseren. Hij zat vol met voornemens: er zou getankt gaan worden met aardgas en geëxperimenteerd met roetfilters. Hij sloot zich aan bij een speciale milieuwerkgroep, georganiseerd door Milieudienst West. Maar, “je kunt het bijna raden: er gebeurde niks.” Zo heeft hij zich ingespannen om een vulpunt voor aardgas in de buurt te krijgen. Dat komt er pas over anderhalf jaar, weet hij nu. Aardgas is voorlopig van de baan, dus kocht Ouwehand eind vorig jaar vijf nieuwe dieselbusjes. Tot juni komen er nog zeven bij. Of die roetfilters hebben, moet hij nog uitvinden. “Ze worden niet standaard meegeleverd.”
Knutselen met roetfilters
De gecompliceerde regelgeving zorgt hier en daar ook voor verwarring. Zo zit Paul Bakker van franchiseketen Bagels & Beans stevig te balen. Onlangs las hij in de krant dat Amsterdam van plan is om volgend jaar alle dieselauto’s zonder roetfilter uit de stad te weren. Zes keurige nieuwe Ford diesels heeft hij, met de nieuwste technologie. “Ecomotoren noemen ze het, geloof ik.” Daarmee rijden zijn mensen dagelijks van het Utrechtse hoofdkantoor naar de eigen winkels in de Amsterdamse binnenstad. “Bij de aanschaf dacht ik nog tevreden: dan zit ik op dat punt tenminste goed. Maar straks mag ik de ring niet meer af.” Met veel moeite is het hem daarnet gelukt om er bij een auto een roetfilter op te krijgen; op de andere passen ze domweg niet. Dat z’n state of the art-auto’s op een hoop worden geveegd met vervuilende fossielen van voor 1992, steekt hem.
Pas later blijkt het nieuws mee te vallen: bestelauto’s en busjes vallen vooralsnog buiten de nieuwe milieumaatregelen van Amsterdam. Goed nieuws? “Jawel, maar het blijft toch als een donkere wolk boven mijn hoofd hangen. Het is uitstel van executie.” De franchisehouder is kritisch over het milieubeleid van de overheid. “Ik betwijfel of een iets lagere uitstoot zoveel scheelt. Daar red je geen mensen mee. Als de milieusparende techniek voor de auto’s beschikbaar is, dan kunnen we pas verder praten.” Bakker heeft zojuist een nieuwe Ford besteld. Hij heeft er meteen achteraan gebeld of er roetfilters meegeleverd kunnen worden. Welke kant het verder op zal gaan? “Het kan maar een kant op. Alles wordt veel duurder.”
Auteur: Annette Wiesman
Welke maatregelen neemt de overheid?
Aanschafbelasting heffen (BPM)
- Slurptax: 110 maal het aantal gram boven de CO²-norm (232 gram per km voor benzine; 192 voor diesel, maar vanaf 2010 aangescherpt tot 222 en 184 gram)
- De algemene heffing wordt afgebouwd, is nu gedaald naar 42,3 procent. De kilometerheffing komt daarvoor in de plaats.
- Bonus/malusregeling gebaseerd op het energielabel van een auto. Malus stijgt met 1000 tot 1600 euro; de bonus voor auto’s met een A-label met 400 euro.
- Roettax invoering per 1 april, een belasting op de uitstoot van fijnstof door dieselauto’s, teller loopt vanaf 4,5 milligram fijnstof per kilometer.
Andere maatregelen:
- Bijtelling voor zuinige leasewagens zoals Citroen C1, Peugeot 107 en hybrides als Honda Civic en Toyota Prius daalt naar 14 procent. Voor de meeste andere auto’s gaat de bijtelling enkele procenten omhoog.
- Kilometerheffing vanaf 2011 voor vrachtauto’s, vanaf 2012 voor personenauto’s.