De Verenigde Staten. Voor de één is dit het land van de Capitool-rellen, de onzekere arbeidscontracten en de continue reclameblokken op de televisie. Oftewel, een land om je soms bij achter de oren te krabben. Voor de gemiddelde Nederlandse startup daarentegen staan de VS symbool voor niets anders dan kansen. Kansen op succes in Silicon Valley, op tientallen miljoenen groeikapitaal en op, wat heet, ‘rockstar entrepreneurship‘.
CES als Amerikaanse toegangspoort
Alhoewel er meerdere wegen naar Rome zijn, geldt de Amerikaanse techbeurs Consumer Electronics Show (CES) voor Nederlandse startups als veelgehoorde toegangspoort tot de Amerikaanse markt. Nederland stuurt dit jaar een recordaantal van zeventig start- en scaleups naar de meerdaagse beurs in Las Vegas. Zij tasten daarvoor diep in de buidel. Groeibedrijven betalen 4.400- tot 5.400 euro voor een plaatsje op het evenement. Ze krijgen de helft terug via subsidies, maar moeten hun reis- en verblijfkosten er nog bij optellen.
CES Unveiled
Om zich alvast aan een internationaal publiek te presenteren, mogen de startups op donderdagmiddag 13 oktober plaatsnemen in de Amsterdamse Beurs van Berlage. Hier vindt een editie van pre-evenement CES Unveiled plaats. De voertaal mag dan Engels zijn, er zijn vooral Nederlanders op de beurs aanwezig. Toch spot MT/Sprout ook een handjevol buitenlandse journalisten. En, hoe kan het ook anders, CES-president Gary Shapiro is van de partij.
Wat hopen de deelnemende start- en scaleups straks te bereiken op de CES? En hoe denken ze op te gaan vallen? MT/Sprout maakt een rondje langs Nederlandse startups met een Amerikaanse droom.
Auto op de beursvloer
In een hoek, een beetje achteraan, vinden we Robert Hoevers van Squad Mobility. Hij mag dan op een wat ongunstige plek staan, opvallen doet doet hij er niet minder om. De voormalig medewerker van Lightyear heeft zowaar een auto de beursvloer opgereden. Een stadsauto, welteverstaan, je kunt er niet meer dan 20 kilometer mee rijden. Wel handig: door de zonnepanelen op het dak laadt ie zichzelf op, zonder dat je hoeft te ‘stekkeren’.
Er is vanuit de VS ‘veel interesse’ in zijn mini-zonneauto, zegt Hoevers, zowel in Florida als in Californië. Denk daarbij aan mensen uit gated communities, zegt Hoevers, plekken waar veel korte ritjes worden gemaakt. Squad Mobility wil daarom de Amerikaanse markt op. Niet meteen, maar pas in 2025, dekt Hoevers zichzelf in. Er valt nog veel te leren over de Amerikaanse markt, denkt de ondernemer. Zo schijnt het zo te zijn dat alle nieuwe auto’s er verplicht een achteruitrijcamera moeten hebben. Aan Hoevers om op in Vegas meer te leren over dit soort eigenaardigheden.
Hengelen naar consultants
Dan Workboost. Dit softwarebedrijf heeft geen kekke gadget om mee op te vallen, maar aan ambities ontbreekt het de startup allerminst. Workboost levert een app waarmee werknemers dagelijks in enkele minuten iets leren. Bijvoorbeeld communicatiever worden of het onder de knie krijgen van een bepaalde managementstrategie. Een beetje een Duolingo voor de werkvloer, dus. De software is gebaseerd op een promotieonderzoek van mede-oprichter Jason Gawke. ‘Elke dag een beetje trainen, helpt’, zegt hij.
Consultants komen maar voor één ding hun bed uit: meer uren schrijven
Maar goed, wat wil deze startup in Las Vegas bereiken? Dat weet Gawkes zakenpartner en investeerder Robin Naar wel. Amerika is het land van de consultants, die bedrijven helpen om een bepaalde verandering teweeg te brengen, legt hij uit. Met deze app kunnen consultants medewerkers van hun klanten beter helpen, aldus Naar. Bovendien zijn consultants ‘urenfabrieken’, zegt de ondernemer. ‘Die komen maar voor één ding hun bed uit: meer uren schrijven.’ Ook dáárbij kan deze app helpen, bedoelt Naar maar te zeggen. Of dat ook is hoe doctor Gawke in de wedstrijd staat? Hij is vooral met de theorie bezig, lacht Gawke: ‘Maar we vullen elkaar aan.’
Vast in Vegas
Links vooraan vinden we Kevin de Krieger en Amit Jaura van startup Steambox, een zelfopwarmende lunchbox. Begin dit jaar stonden de twee ook al op de CES met een prototype van hun lunchbox. Ze trokken alles uit de kast, zelfs een ‘kleine man’ die reclame voor hun bedrijf kwam maken.
Het mocht niet baten, want de beurs trok vanwege de coronacrisis amper 45.000 van de 170.000 bezoekers die er pre-corona kwamen. De Krieger, Jaura en hun ‘kleine man’ stonden zich geregeld nogal te vervelen in hun hoekje op de beurs.
Toch wagen De Krieger en Jaura het het begin 2023 nog eens op een CES-avontuur. De afgelopen editie was ook weer niet compleet nutteloos, vindt De Krieger. Zo kwamen ze er te spreken met de cateraar van Microsoft. ‘Als we dit jaar weer een paar goede gesprekken hebben met corporates, is dat supermooi’, denkt hij. Hun product, de hightech-lunchbox, is eindelijk af. Ze willen nu de Amerikaanse markt op en hebben Amazon als verkoopkanaal gevonden.
Al met al heb ik een maand vastgezeten in Las Vegas
Hopen op een goede gezondheid, want Jaura houdt een nare bijsmaak over aan de editie van dit jaar. Na de beurs wilde hij nog een paar weken door Amerika reizen met zijn vriendin, maar al snel merkte hij dat hij – jawel – corona had. Hij kon geen kant op, maar zijn vriendin was al gearriveerd. En zoals dat gaat: die bleek het virus even later ook onder de leden te hebben. ‘Al met al heb ik een maand vastgezeten in Las Vegas’, lacht Jaura. ‘Niet echt een stad waar je per se een maand wil doorbrengen.’
Bubty hengelt naar ‘buzz’ en groeigeld
Lee Willoughby en Benjamin Schriel staan ook op de Beurs van Berlage. Met hun startup Bubty reizen ze begin volgend jaar af naar de CES. Daar hopen ze veel met journalisten te praten, om de zogeheten ‘buzz‘ rondom hun startup verder aan te wakkeren. Ze zien kansen genoeg voor hun software voor het managen van freelancebestanden. Wereldwijd hebben ze maar vijf concurrenten, zegt de Brits-Nederlandse Willoughby. ‘Laatst is er eentje met een omzet van 1 miljoen euro verkocht voor 95 miljoen.’ Dat smaakt naar meer.
Aangezien er in de VS relatief veel freelancers werken, zien de twee zat kansen voor hun startup in het land van Uncle Sam. Ze hebben er al één partner. Een ‘miljardenbedrijf’ waarvan hij de naam niet mag noemen, zegt Willoughby. Hij heeft wel een andere primeur voor MT/Sprout: afgelopen maand haalde Bubty een half miljoen euro op in, wat hij noemt, een ‘silent round‘. Over acht maanden wil Bubty zijn Serie A-ronde houden, waarvoor het bedrijf zo’n 3- tot 10 miljoen euro op wil halen bij geldschieters. Wie weet zitten daar tegen die tijd ook wel Amerikaanse investeerders tussen.
Anti-stresscabine
Dan tot slot, je kunt er niet omheen op CES Unveiled, stoppen we bij een houten cabine, die in allerhande kleuren wordt verlicht. Op een bed in de cabine ligt Jasper Momma. Of hij er even uit wil komen om MT/Sprout tekst en uitleg te geven? Dat wil Momma wel. Het is een cabine waarin je gaat liggen om te ontstressen, legt de ondernemer uit. De cabine vuurt speciale geluiden, lichten en aroma’s op je af, waardoor je geest na twintig minuten een ‘reset naar fabrieksinstellingen’ maakt, zegt de bebrilde zakenman. En ja, zegt Momma, dit is wetenschappelijk getest.
Eén klant heeft zijn bedrijf Ayavaya nog maar; hotelketen Fletcher plaatste een prototype in een Leidens filiaal. Momma ziet daarentegen grote kansen voor zijn anti-stresscabines. Ze kunnen wat hem betreft worden geïnstalleerd op kantoren, in sportscholen en bij zonnebankstudio’s. Momma wil anderhalf miljoen euro ophalen om zijn product op te schalen en gaat daarom in Las Vegas op zoek naar geld.
Maar in tegenstelling tot de gemiddelde Vegas-ganger zal hij dat niet uit casino’s proberen te trekken, maar uit de handen van investeerders.