Voor veel ondernemers wordt 2021 een zware tijd, misschien hangt ze zelfs een faillissement boven het hoofd. MT/Sprout onderzoekt in de serie ‘Op de rand van de vulkaan’ hoe je je bedrijf – en jezelf – kunt voorbereiden om brokken te voorkomen. Met input van experts en ondernemers die het aan den lijve hebben meegemaakt.
Dennis Klompalberts heeft zojuist een half miljoen opgehaald voor Desty Travel, een ‘all in one’-platform dat reisbedrijven helpt bij het inkopen en samenstellen van reizen en alle processen daaromheen. Die investering en de coronaluwte bieden hem een uitgelezen kans de technologie door te ontwikkelen, zodat die er straks klaar voor is als de wereld weer mag reizen.
Maar intussen ziet hij het om zich heen fout gaan. In feite overkomt veel ondernemers nu in slow motion waar hij in 2018 met Travelbird maar een paar weken tijd voor had: het besef dat je faillissement eraan komt. Onafwendbaar, hoe hard je ook buffelt en zoekt naar een uitweg, een oplossing voor je bedrijf en je mensen. ‘Een faillissement is gewoon kut, dat is duidelijk. Maar de onzekerheid die eraan voorafgaat is onbeschrijfelijk, zo erg. En die duurt met Covid erg lang. Het klinkt misschien gek, maar we hadden met Travelbird nog het geluk dat er een relatief korte periode zat tussen het moment dat we beseften dat het misging en het faillissement zelf. Als ik eerlijk mag zijn: het voelde bijna als een opluchting toen het zover was.’
Voorpaginanieuws
In die nazomer van 2018 was Travelbird voorpaginanieuws. De challenger die mede door Klompalberts in 2010 was opgericht, boekte een ongekend succes met trips die het via mailings aanbood. Op het hoogtepunt had de scaleup een omzet van 180 miljoen euro en honderden medewerkers, maar winst bleef lang uit.
‘Het voelde bijna als een opluchting toen het zover was’
Net toen dat volgens de oprichters leek te gaan lukken, maakte in 2018 een mooie zomer – juist slecht voor de boekingen – een wreed einde aan die positieve trend. ‘We hadden in 2017 onze processen vergaand geautomatiseerd en begin 2018 de eerste winst gemaakt. Het leek alsof we hartstikke goed zaten, ook qua cash, tot die zomer aanbrak.’
3000 crediteuren
In die tijd waren de founders vooral als aandeelhouder betrokken bij hun bedrijf. Samen met de ceo en andere aandeelhouders probeerde hij verwoed een partij te vinden die Travelbird kon redden met een financiële injectie of overname. Toen het zelfs ‘voor een dubbeltje op de eerste rang’ niet lukte om een overname te regelen, restte weinig anders dan surseance aanvragen, kort daarop gevolgd door het bankroet.
‘Het is je kindje, jij bént je bedrijf. En dan ineens is er niets meer’
De curator verkocht uiteindelijk voor een paar miljoen de merkrechten en software aan een Britse partij, die een doorstart maakte met de naam Travelbird. Tot op de dag van vandaag is het faillissement nog niet afgewikkeld en wachten ruim drieduizend crediteuren af wat ze nog terugzien van hun vordering.
Deel je leed
Wat Klompalberts heeft geleerd van die inktzwarte aanloop naar zijn faillissement? Dat openheid over je problemen helpt, bijvoorbeeld. ‘Als B2B-ondernemer kun je niet tegenover iedereen je kaarten op tafel leggen, maar je leed delen, helpt. Met je investeerders, die als het goed is hetzelfde belang hebben bij het redden van je bedrijf. Maar als je andere ondernemers en je directe omgeving ook deelgenoot maakt, zul je zien dat het minder zwaar wordt, ook emotioneel. Misschien is dat nog wel het belangrijkste bij een faillissement: financieel is er altijd wel een vangnet.’
Leg besluiten vast
Het is misschien een voordeel dat je als ondernemer dit jaar je faillissement kunt zien aankomen. ‘Mijn belangrijkste tip is wat dat betreft, gebruik die tijd om je goed voor te bereiden. Denk goed na over je de belangrijkste besluiten die je nu neemt, die hebben gevolgen voor de komende jaren. Want of je nu failliet gaat of niet, er kán een moment komen dat je aan een curator moet uitleggen waarom je pakweg in februari 2021 gedaan hebt wat je hebt gedaan.’
Lees ook in deze serie:
‘Schrijf alles zo goed mogelijk op, dat deden we bij Travelbird vrij nauwkeurig. Waarom je bepaalde schuldeisers hebt bevoordeeld, bijvoorbeeld, waarom je die en die transactie hebt gedaan. Hou je declaraties bij, ja zelfs je pintransacties moet je bijhouden en kunnen verantwoorden. Ik denk dat we de curator vrij snel en goed uitleg hebben kunnen geven toen het eenmaal zo ver was. Als je geen goede antwoorden hebt en er ontstaat twijfel, kun je aansprakelijk worden. En je weet: een kat in het nauw maakt rare sprongen.’
Kijk naar jezelf
Klompalberts zelf pakte begin 2019 de draad weer op met een nieuwe startup. Wederom in de reiswereld, dit keer met een B2B-speler die met online software ‘ondernemers ontzorgt als virtuele tour operator’. Maar eerst zat hij een tijd thuis om bij te komen. ‘Wat ik zelf als het meest heftige heb ervaren is dat een deel van jezelf, van je identiteit er niet meer is met het wegvallen van je bedrijf. Niet dat ik zo’n egocentrische kerel was die met zijn succes te koop liep, maar wat voor bedrijf je ook hebt: het is je kindje, jij bént je bedrijf. En dan ineens is er niets meer.’
‘Ik ben naar mezelf gaan kijken: waar ben ik eigenlijk sterk in, of zelfs uniek?’
Nee, zelfmedelijden was er niet. Op de bank het slachtoffer uithangen? Daar kom je niet aan toe, met een gezin dat door moet draaien en je behoedt voor lethargie. ‘Misschien heeft het een maand geduurd, waarin ik naar mezelf ben gaan kijken: waar ben ik eigenlijk sterk in, of zelfs uniek, wat wil ik? Ook daarvan zeg ik nu tegen ondernemers: wees daar veel meer mee bezig, wacht daar niet mee tot de boel instort.’
Ondernemers helpen
Klompalberts merkte dat hij energie kreeg van ondernemers helpen. ‘Ik had een bedrijf dat best bekend was en werd veel benaderd en om advies gevraagd. Zo merkte ik dat ik het echt leuk vindt om andere bedrijven te helpen. Voor Klompalberts was het toch de reiswereld waarin hij dankzij Travelbird zo veel had geleerd, waarin hij actief wilde blijven als ondernemer. ‘Ik had kunnen zeggen: ik ben er helemaal klaar mee. Maar je hebt zoveel kennis opgebouwd, en relaties, dat dat kapitaalvernietiging zou zijn.’ Met als inspiratie de spreekwoordelijke pijn die juist hijzelf bij de administratieve rompslomp rond de inkoop en het afwikkelen van betalingen aan den lijve had ervaren. ’Als geen ander heb ik ondervonden wat te veel handjes en te weinig automatisering voor een problemen kunnen opleveren.’
Vier elk succes
Maar eigenlijk begon het met een belletje naar een hotel in Praag: of hij boekingen voor ze mocht verzorgen. Compleet terug bij af. ‘Ik heb twee dingen met mezelf afgesproken. Nooit terugkijken en denken: had ik maar… Ja, we hadden ons bedrijf misschien voor tientallen miljoenen kunnen verkopen, maar dat hebben we dus niet gedaan, soit.’
‘Ze weten dat we de boel niet express onderuit getrokken hebben’
‘Ten tweede beloofde ik voortaan elk ieniemienie succesje enorm te vieren. Voor mezelf, niet voor de buitenwereld. Daarmee komt die ondernemersdrive terug. Je kunt het naïef vinden, maar ondernemers zijn toch mensen die drijven op succes. Toen dat hotel in Praag zaken met me wilde doen, legde ik de telefoon echt euforisch neer. Kun je nagaan: iemand die een tijdje daarvoor honderden mensen voor zich had werken. Maar vier elk succes, en je zult merken dat je na verloop van tijd weer reden hebt om in jezelf te geloven.’
Vertrouwen
En ook de buitenwereld heeft zijn geloof en vertrouwen in Klompalberts niet verloren. ‘Met alle schuldeisers die we hadden, er is niet één partij geweest die heeft gezegd: ik wil geen zaken meer met je doen. Ze weten dat we de boel niet express onderuit getrokken hebben. Dat geldt ook voor mijn medewerkers bij Travelbird. Ook nu ik niet meer hun ‘baas’ ben, merk ik dat ze me waarderen – als mens. Met Desty Travel heb ik nu veel plezier van de relaties uit de Travelbirdtijd. Ze hebben vertrouwen in mij als mens, dat ik misschien ooit weer die omzetten kan halen.’
Toch is zijn startup juist in deze coronatijd niet gefocust op omzet, maar op de ontwikkeling van zijn softwareplatform. Gebruikers automatiseren er hun boekingen en (financiële) administratie mee, maar krijgen ook toegang tot de contracten die Klompalberts weer heeft met de aanbodkant, te beginnen bij de hotels. ‘Je moet juist nu bouwen, om klaar te zijn voor het moment dat de markt weer aantrekt. Want reken maar dat mensen weer gaan reizen als ze hun vrijheid terugkrijgen. Wat dat betreft heb ik als startende ondernemer met veel ervaring de tijd echt mee.’