Wat ga jij doen als de lockdown eindelijk voorbij is? Ik denk dat je zegt: knuffelen, op vakantie en nog meer van het leven genieten. En ik hoop dat je zegt: terug naar kantoor. Niet dat ik anti-thuiswerken ben, maar ik ben vooral pro-samenwerken, plezier maken en van elkaar leren.
Toen in maart vorig jaar werd besloten dat iedereen thuis moest werken, had ik het daar zacht gezegd moeilijk mee. Om onze 35 kantoren ineens helemaal leeg te zien, was een horrorscenario.
Elke persconferentie zat ik met grote spanning en boosheid te kijken hoe Rutte steeds maar weer aangaf: ‘Allemaal thuiswerken.’ Ik kon er niet tegen. Niet alleen omdat de lockdown onze business in gevaar bracht, maar vooral door de gevolgen voor onze medewerkers en bedrijfscultuur.
Samenwerken is essentieel voor de ontwikkeling
Onze vakvolwassen dertigplussers konden het thuiswerken wel waarderen. Zij gaven aan dat ze thuis zelfs productiever zijn. Maar voor de starters (en dat zijn de meesten bij ons) gaat dat niet op. Die staan aan het begin van hun carrière en moeten nog veel leren. Virtueel lukt dat niet.
Kijk maar naar de middelbare scholieren en studenten die een dik jaar lang virtueel les hebben gehad. Ze hebben de grootste moeite om de stof op te nemen en zijn ook nog eens doodongelukkig. Het percentage tieners met depressieve gedachten is enorm toegenomen. Sociaal contact is een eerste levensbehoefte. Er moet ruimte zijn om samen te komen en van elkaar te leren. Dat is essentieel voor de ontwikkeling.
Virtueel ingewerkte medewerkers zijn ongelukkiger en minder betrokken
Ook wij hebben volledig virtueel inwerken geprobeerd. En weet je wat we ontdekten? Dat het vier keer zo lang duurt om iemand op niveau te krijgen. Ik ben ervan overtuigd dat we op lange termijn de problemen gaan ervaren van deze tijd. Virtueel ingewerkte medewerkers zijn ongelukkiger en minder betrokken. Dat kan leiden tot verzuim, verloop en verminderde prestaties. Kortom: hogere kosten en ontevreden klanten.
Virtueel managen is onmogelijk
Hoe graag we ook zouden willen dat het anders was, virtuele meetings zijn ongezond en onnatuurlijk. Het is namelijk onmogelijk om oogcontact te maken, want als je de persoon op je scherm aankijkt, kijk je niet in de camera. En als je in de camera kijkt, zie je de persoon tegen wie je praat niet meer. Bizar feitje toch?
We halen veel informatie uit non-verbale communicatie, maar virtueel krijg je die niet mee. Als manager is het daarom supermoeilijk om te zien wat iemand nodig heeft. Andersom geldt hetzelfde: je hebt fysieke aanwezigheid nodig om goed aan te voelen wat er van je verwacht wordt. Bovendien krijg je gewoon energie van elkaar als je fysiek aanwezig bent.
Als je een goede leider wilt zijn, moet je je team af en toe in de ogen kijken
Ik kan er dan ook niet bij dat er nog bestuurders in Nederland zijn die hele dagen thuis zitten en het bedrijf op deze manier leiden. Prima voor even, maar als je een goede leider wilt zijn, moet je je team af en toe in de ogen kijken.
Jonge mensen missen het contact
YoungCapital is een jong bedrijf. De overgrote meerderheid van onze medewerkers is ergens in de twintig. Ze wonen op kamers of hebben een klein appartementje en hun sociale contacten bevinden zich buitenshuis. Als alles buitenshuis wegvalt, hebben ze geen sociaal contact over, terwijl dat voor hen essentieel is om te kunnen functioneren.
Vanaf de start van de lockdown hebben wij dan ook meteen geïnvesteerd in maatregelen die het mogelijk maakten om de kantoren weer te openen. Uiteraard was niemand verplicht om te komen, maar de intekenlijsten liepen in no-time vol. En nu, een dik jaar later, is dat nog steeds zo.
Ik vind het bizar dat de grote corporates al bijna anderhalf jaar volledig thuiswerken. Doen ze dat omdat ze het goede voorbeeld willen geven en willen luisteren naar de minister? Of is het angst voor interne discussies, imagoschade en baanverlies? Wat het ook is, ze doen het niet voor hun jonge medewerkers.
Hoe ziet de toekomst eruit?
Nu de wereld langzaam weer opengaat, ben ik benieuwd wat het bedrijfsleven gaat doen. Gaan wij terug naar hoe het was, of is thuiswerken de nieuwe norm geworden?
Van onze klanten hoor ik dat er plannen zijn om in de toekomst volledig remote te blijven werken. Dat lijkt mij niet verstandig. En vaste thuiswerkdagen inrichten ook niet. Straks heb je een bedrijf hebt waar iedereen op maandag en vrijdag thuiswerkt en dinsdag en donderdag op kantoor is en verlies je de flexibiliteit. En die is juist zo belangrijk in deze tijden van disruptie.
Ik hoop dat werkgevend Nederland hun medewerkers laat kiezen. En dat medewerkers weer zin hebben om samen te komen. Samen ideeën bedenken, samen plezier maken en slap ouwehoeren bij de koffieautomaat.
Ben ik antithuiswerken? Nee. Thuiswerken is prima als je een keer extra productief wilt zijn. Maar ik ben ook zeker geen fan, want er gaat voor mij niets boven persoonlijk contact.