The Great Bubble Barrier

Anne Marieke Eveleens, Francis Zoet en Philip Ehrhorn ontwikkelden een ‘scherm’ van luchtbellen, dat 86 procent van het ronddrijvende plastic in waterwegen onderschept.

Wat: luchtbellenscherm dat ronddrijvend plastic uit water haalt
Wie: Anne Marieke Eveleens (35), Francis Zoet (34) en Philip Ehrhorn (34)
Daagt uit: steden, waterschappen en andere belanghebbenden
Sinds: 2017
Website: thegreatbubblebarrier.com

Wie de afgelopen jaren langs de Westerdokskade in Amsterdam is gekomen, heeft de stroom bellen die daar in het water van de ene naar de andere kant loopt vast weleens gezien. Dat zijn niet zomaar bubbels: het is een bellenscherm dat langsdrijvend afval opvangt.

De buis waar de bellen uitkomen is schuin op de stroming neergelegd, zodat lege petflessen en andere troep zijdelings kunnen worden afgevoerd en verzameld. Na een proef van drie jaar blijkt dat de belletjes jaarlijks gemiddeld een ton aan plastic tegenhouden. En dat alles zonder passerende schepen of vissen te hinderen.

Dichter bij huis tegenhouden

Achter die ‘luchtbellenmuur’ zit een scaleup met een toepasselijke naam: The Great Bubble Barrier. Opgericht door de vriendinnen Anne Marieke Eveleens, Saskia Studer en Francis Zoet, drie fervente watersporters die zich zorgen maken om al het afval in de grachten, waterwegen en rivieren. Boyan Slat was met The Ocean Cleanup al bezig om plastic uit de oceanen te vissen, maar dat vuilnis kon wellicht al dichter bij huis worden tegengehouden.

De Duitse ingenieur Philip Ehrhorn werkt in Berlijn aan hetzelfde idee en voegt zich in 2017 bij het drietal. Dat jaar ziet The Great Bubble Barrier officieel het levenslicht. Een jaar later winnen ze de Green Challenge van de Nationale Postcode Loterij. De prijzenpot: een half miljoen euro. Met een aantal subsidies is dat tot nu toe het enige externe groeigeld, de rest wordt uit eigen inkomsten gefinancierd.

Van piepschuim tot tv’s

Een belangrijk moment is de installatie van de eerste Bubble Barrier in Amsterdam, die in de Westerdok dus. De pilot is een succes. Verantwoordelijk wethouder Melanie van der Horst liet afgelopen september weten dat het bellenscherm blijft liggen. Inmiddels zijn er ook barriers in Katwijk, Harlingen en het Portugese Vila do Conde. In 2030 wil de scaleup jaarlijks 25 systemen installeren. Wat de bubbels zoal tegenhouden? Van alles, zegt Eveleens tegen de Volkskrant: van piepschuimbolletjes tot hele tv’s.

Uniek aan de technologie – naast het feit dat boten en dieren er geen last van hebben – is dat de belletjes plastic over de hele breedte en diepte van een waterweg kunnen opvangen, zeggen de founders. ‘Het systeem kan 24/7 functioneren en is in staat om 86 procent van het plastic afval op te vangen.’

Een belangrijke drempel blijkt het gebrek aan regelgeving. Gemeenten hebben vaak geen budget voor het schoonmaken van water, terwijl dat er wel is voor opruimacties op land. Duidelijke wetgeving omtrent de hoeveelheid macro- en microplastics in waterwegen kan volgens de ondernemers het verschil maken. ‘Zonder hebben veel steden geen mandaat.’

De Challenger50 van 2024 wordt mede mogelijk gemaakt door: