Je geniale idee daadwerkelijk tot een succes maken? Daar heb je een topteam voor nodig. Maar hoe weet je welke mensen je moet aantrekken? Hoe zit het met de HR-kant van innovatie?
De juiste mensen aan boord
Als coach op het gebied van organisatiecultuur en teamontwikkeling hielp Paul Musters van emaho de afgelopen jaren tientallen startups en scaleups bij het uitbouwen van hun organisatie.
Naarmate je bedrijf groeit, wordt diversiteit binnen je team steeds belangrijker, heeft Musters gemerkt. ‘Om je innovatieve idee uit te kunnen bouwen tot een succesvolle onderneming is het essentieel dat je de juiste persoonstypes aan boord hebt.’
Musters onderscheidt zelf vier persoonstypen:
- De idealist heeft een heldere toekomstvisie en duidelijke ideeën over hoe de maatschappij of een bepaalde industrie zou moeten veranderen.
- De strateeg kan goed vooruitkijken en is bedreven in het bedenken van mogelijke toekomstscenario’s.
- De durfal schiet snel in de actiemodus en is niet bang om te falen.
- De doener brengt structuur aan in het werk en denkt voortdurend na over hoe bedrijfsprocessen zo efficiënt mogelijk ingericht kunnen worden.
Dezelfde taal
Wat Musters vaak ziet, is dat mensen met hetzelfde persoonstype elkaar aantrekken. ‘Oprichters van een bedrijf zijn vaak idealisten. Het liefst trekken zij in de prille opstartfase ook zelf idealisten aan. Het voordeel daarvan is dat je vaak snel een klik hebt; je spreekt letterlijk en figuurlijk dezelfde taal, en dat helpt enorm bij de onderlinge communicatie en bij het snel formuleren en delen van ideeën.’
‘Maar zodra je bedrijf na die allervroegste ideeënfase meer vorm krijgt en de structuur complexer wordt, is het belangrijk dat je ook strategen aan boord krijgt. Mensen met een goed oog voor mogelijke risico’s en jouw eventuele blind spots, die gestructureerd kunnen bouwen aan een schaalbaar en realistisch bedrijfsmodel.’
Hoe groter je bedrijf wordt, hoe meer je vervolgens ook durfals en doeners nodig hebt, vervolgt Musters. ‘Op een gegeven moment heb je ook mensen nodig die snel in de executiestand staan en die vooral gewoon gaan doen. Aan salesmensen die wekenlang bezig zijn met het maken van plannen heb je niet zoveel; liever heb je mensen die meteen de telefoon pakken.’
Innovatief product
Doorgaans wordt het team van idealisten en strategen uit de eerste levensfases – naarmate de onderneming verder groeit – dus aangevuld met durfals en doeners. Maar welk persoonstype je precies op welk moment nodig hebt? Die timing hangt volgens Musters ook af van het product dat je maakt.
‘Een bedrijf dat ik als coach goed heb leren kennen is Lightyear, dat ‘s werelds eerste elektrische auto op zonne-energie ontwikkelt. Een bedrijf dat zo’n enorm innovatief product maakt en dat dus ook veel denk- en ontwikkelcapaciteit nodig heeft, bestaat in het begin waarschijnlijk vooral uit idealisten en strategen. De mensen die zaken in gang zetten en zorgen voor meer efficiency binnen de bedrijfsprocessen, komen bij dit soort bedrijven vaak pas in een later stadium aan boord.’
‘Voor andere jonge bedrijven die een misschien net wat minder baanbrekend product ontwikkelen – een gemiddeld SaaS-bedrijf bijvoorbeeld – is het vooral belangrijk om, na de initiële ontwikkelfase, snel in de executiemodus te komen. Zorg er bijvoorbeeld voor dat je snel je saleskanaal en je customer success management op orde brengt en dat je dit zo efficiënt mogelijk doet. Dat zijn bij uitstek taken voor doeners en durfals.’
Hoe vergroot jij jouw kansen bij investeerders?
Ontdek in 4 stappen hoe je financiering kunt verkrijgen voor jouw idee. Download onze whitepaper nu!
lees verderPraat met je (toekomstige) investeerder
Worstel je als ondernemer met de vraag welke mensen je precies wanneer nodig hebt? Een investeerder kan je vaak goed op weg helpen, merkt Musters. ‘Zet als startend ondernemer eens samen met je investeerder op een rijtje wat volgens jullie de belangrijkste uitdagingen zijn voor je klanten: over een jaar, maar ook over drie jaar en verder. Betrek daarbij ook je missie: wat wil je als bedrijf bereiken?’
Als je die zaken goed in kaart brengt en je meer zicht hebt op mogelijke toekomstscenario’s, wordt vanzelf duidelijk welke mensen je in welke fase nodig hebt. En wordt het ook makkelijker om gericht de juiste mensen aan te trekken.
Anders kijken naar je bedrijf
Sowieso is ook de match tussen founder en investeerder enorm belangrijk, benadrukt Musters. ‘Vergis je niet: een investeerder maakt weliswaar geen deel uit van je team, maar heeft indirect vaak wel een belangrijke stem. Tegelijkertijd investeert vrijwel elke investeerder het liefst in bedrijven waarvan de oprichter op hem of haar lijkt.’
‘Voor jou als ondernemer dus des te belangrijker om goed te kijken naar de uitdagingen die voor je liggen en welke investeerder daar het beste bij past. Misschien ben je in een bepaalde fase wel meer gebaat bij een investeerder die juist anders tegen bepaalde zaken aankijkt, en die je daardoor kan prikkelen om op een andere manier te kijken naar je bedrijf.’
‘Een goed voorbeeld is online designer fashion-outlet Otrium. Zij hebben tijdens elke investeringsronde goed gekeken: wat hebben we precies nodig? En welke investeerder kan ons in deze fase, met deze specifieke uitdagingen, het beste helpen? Zij hebben echt uitgebreid de tijd genomen om potentiële investeerders goed te leren kennen. En met succes: Otrium is meerdere jaren op rij uitgeroepen tot het snelst groeiende techbedrijf van Nederland.’
Goede beslissingen
Naarmate de onderneming groeit, zal het voor een oprichter verder steeds lastiger worden om alle beslissingen zélf te nemen. En dat moet je vooral ook niet wíllen, benadrukt Musters. ‘Eigenlijk moet je zo snel mogelijk toegroeien naar een situatie waarin ook ándere mensen goede beslissingen kunnen nemen. Want alleen dan word je echt schaalbaar als onderneming.’
‘Denk daarom goed na over je missie en over je kernwaarden. Als die helder zijn voor je mensen, kan in principe iedereen op basis daarvan besluiten nemen en wordt het bedrijf minder afhankelijk van jou als oprichter. Als mensen alleen maar bezig zijn met afstemmen en aan jou rapporteren, houden ze minder tijd en headspace over voor het échte werk: innovatieve dingen doen.’
Musters realiseert zich dat dit voor veel ambitieuze ondernemers lastig is. ‘Je moet zaken kunnen loslaten en je controledwang en ego uit kunnen schakelen. Realiseer je daarbij dat uiteindelijk niet jijzelf, maar de missie van je bedrijf de baas is. Vergeet niet: de belangrijkste reden dat startups het uiteindelijk niet redden, is dat het bedrijf te veel aan de eigenaar blijft hangen. Investeer daarom in een veilige cultuur, waarbinnen mensen vragen durven stellen en waarin ze ook zelfstandig optimale beslissingen voor je bedrijf kunnen en durven nemen.’
Salarisstrategie
Verder adviseert Musters bedrijven om op tijd na te denken over hun salarisstrategie. ‘Om in deze krappe arbeidsmarkt de beste mensen aan te kunnen trekken, is het belangrijk dat je een enigszins concurrerende beloning biedt. Natuurlijk: sommige mensen zijn echt wel bereid om wat minder te verdienen als ze de kans krijgen om mee te bouwen aan een mooie, innovatieve startup. Maar dat commitment houdt wel ergens op.’
Verdiep je daarom in de gemiddelde beloning in jouw branche en bepaal voor jezelf of je boven, onder of op de benchmark wil zitten. ‘Zorg in elk geval voor duidelijkheid’, zegt Musters. ‘Als mensen niet weten waar ze aan toe zijn, worden ze onrustig en gaan ze er misschien wel vandoor.’
Goed zorgen voor je team
Sowieso is het belangrijk om goed voor je mensen te zorgen, benadrukt Musters. ‘Een mooi voorbeeld is hypotheekverstrekker Viisi, die al meerdere jaren achtereen is uitgeroepen tot beste werkgever. Zij kiezen er bewust voor om niet – zoals veel bedrijven doen – klanten en aandeelhouders voorop te stellen, maar de medewerkers. Want als je mensen gelukkig zijn, presteren ze ook beter. Zo zorgen ze er vanzelf voor dat de klanttevredenheid stijgt en dat de waarde van het bedrijf groeit.’
Daar hoort volgens Musters nadrukkelijk ook bij dat je zorgt voor een cultuur waarin overwerk geen regel, maar uitzondering is. ‘Geef medewerkers de tijd om mentaal ‘uit te tunen’. Want als mensen uitgerust zijn, kunnen ze beter focussen en nemen ze ook betere beslissingen.’
‘Toon hierin leiderschap; dat je als oprichter zelf 80 uur per week maakt, zou niet moeten betekenen dat je medewerkers dat óók moeten doen. Vergeet vooral niet: goede beslissingen zijn uiteindelijk veel belangrijker dan hard werken alléén.’