Deze ondertussen bij van ONVZ komt uit MT05 2017
Als het aan Jean-Paul van Haarlem ligt, verschuift de aandacht in de Nederlandse gezondheidszorg van genezen naar preventie. En hebben we binnen afzienbare tijd een minister van gezondheidszaken die dat coördineert. De bestuursvoorzitter van zorgverzekeraar ONVZ gelooft heilig in de kracht van een gezonde levenswandel.
‘Hogeropgeleiden leven gemiddeld bijna 20 jaar langer in goede gezondheid dan lageropgeleiden door hun bewustere leefstijl. Ze sporten vaker, eten gezonder en roken minder.’ Dat is ook gunstig voor hun werkgevers, want het verbetert hun inzetbaarheid. Daarom loont het volgens Van Haarlem om als werkgever een gezonde leefstijl te stimuleren. ‘En zo de motivatie en betrokkenheid van medewerkers te vergroten, een win-winsituatie.’
Tegenstrijdig beleid
Op dit moment is er geen consistent overheidsbeleid. Sterker nog: ‘Ministeries voeren tegenstrijdig beleid. Neem de werkkostenregeling. Wanneer je als werkgever meer dan 1,2 procent van de loonsom uitgeeft aan leefstijlprogramma’s, naast reguliere uitgaven als bedrijfsuitjes en kerstpakketten, betaal je daarover 80 procent belasting.’
Ook ontbreekt een stimulerende koppeling tussen investeringen in de gezondheid van medewerkers en de hoogte van de inkomensafhankelijke zorgpremie. Van Haarlem neemt regelmatig werkgevers mee naar Den Haag om ministeries te wijzen op de praktische ongemakken van de regelgeving.
Fietsfanaten
Voor ONVZ, zelf werkgever van 500 mensen, is bewust leven al onderdeel van de strategie. De verzekeraar biedt als onderdeel van een leefstijlprogramma onder meer lessen indoorcycling aan, waardoor een aantal werknemers fanatiek is gaan fietsen. Bang om beticht te worden van bemoeizucht is Van Haarlem niet. ‘Medewerkers zijn niets verplicht, we faciliteren een behoefte. We zijn oprecht betrokken bij hun welbevinden en laten dat zien. Daarmee legitimeer je deze koers.’
Zo nu en dan een activiteit lanceren heeft volgens hem geen zin. ‘Dan bloedt het steeds weer dood. Je moet mensen continu laten zien wat ze kunnen.’ Individuele resultaten van bijvoorbeeld gezondheidstesten zijn niet voor werkgeversogen bestemd. Die zijn volgens Van Haarlem goed af te schermen. ‘En maak die barrières transparant, anders participeren medewerkers niet maximaal.’
Met deze ervaringen en die van hun werkgeversklanten ondersteunt ONVZ weer andere werkgevers. ‘We brengen ze ook bij elkaar om best practices uit te wisselen, om te inspireren. Het blijft wel maatwerk.’ Daarbij telt het soort werk, het type werknemer en de aard van de klachten die in een specifieke sector vaker voorkomen. Met vragenlijsten krijgen werkgevers zicht op de samenstelling en de gemiddelde gezondheid van een medewerkersbestand.
‘Een jong bestand verleid je op een andere manier tot bewegen dan een groep ouderen. En faciliteer niet wat mensen toch al doen, zoals bezoek aan een sportschool. De sporters gaan vervolgens met korting, maar dat zijn niet degenen die je had willen bereiken. Maak een gezonde leefstijl aantrekkelijk door met een bijzondere activiteit te komen.’
Ambassadeurs
Een goed leefstijlprogramma draait niet alleen om bewegen. Ook nachtrust, voeding en mentale gezondheid bepalen hoe iemand in zijn vel zit en in het leven staat. Daarom benadrukt Van Haarlem het belang van een totaalprogramma. ‘Dus niet een hardloopprogramma aanbieden met een frituurpan in het bedrijfsrestaurant.’
Goede voorlichting is eveneens doorslaggevend voor het succes. Ambassadeurs helpen daarbij. Een kleine groep enthousiaste medewerkers laat zien dat het geen feestje is van de werkgever, maar dat het programma waardevol is voor henzelf. De nieuwste elektronische snufjes lijken daarbij wellicht onontbeerlijk, ze zijn het niet. ‘De technologie volgt. Veel hulpmiddelen zijn al beschikbaar, denk aan stappentellers op smartphones. De kunst is ze gericht in te zetten, te koppelen aan je programma.’
De steeds krappere arbeidsmarkt zal werkgevers dwingen hun medewerkers hierin te ondersteunen, voorspelt Van Haarlem. ‘Zeker voor de jongere generatie ben je als werkgever anders niet meer aantrekkelijk. Mensen krijgen en houden is wezenlijk voor je succes.’ Dat ziet Van Haarlem al bij grote werkgevers, zo investeren banken in geïntegreerde leefstijlprogramma’s.
Deze organisaties
kijken naar specifieke risico’s voor individuele werknemers en passen bijvoorbeeld preventief fysiotherapie toe. Ook kunnen medewerkers deelnemen aan de Health Check of de Werkplek Check. ‘Deze werkgevers benadrukken het belang van een juiste werkhouding, geven voorlichting over de gevolgen van slecht eten en bieden bewegingsprogramma’s aan. Inspireren, dat is goed werkgeverschap.’
Over ONVZ
ONVZ is een vereniging zonder winstoogmerk waarvan de leden de verzekerden zijn. ONVZ organiseert de jaarlijkse wedstrijd Het Beste Zorgidee om de Nederlandse zorg te verbeteren. Daarnaast gaat ONVZ elk jaar samen met MKB-Nederland op zoek naar Het Vitaalste Bedrijf van Nederland, de prijs voor de werkgever die het duurzaamst met zijn medewerkers omgaat.
