Laten we er vooral geen doekjes om winden: een startup succesvol neerzetten en laten uitgroeien tot een scaleup, is een helse klus die veel tijd, aandacht en energie vragen.
Ja, een startup is anders dan een gevestigd bedrijf, maar dat rechtvaardigt nog niet de zweem van mystiek die rond startups hangt, vindt Camilla van den Boom, docent strategisch management aan TIAS en steun en toeverlaat voor bedrijven met groeiambities.
‘Als het gaat om het pad naar succes, dan gelden voor elke onderneming dezelfde bedrijfskundige wetmatigheden. Het draait om een vlijmscherpe focus, de juiste capaciteiten en een continue drive om de ambitie waar te maken’, aldus Van den Boom.
Iwan Michels, senior manager Accountancy, Compliance & Reporting bij EY beaamt dat volmondig. In zijn accountantspraktijk ziet hij successen én mislukkingen van startups en scaleups van dichtbij. Hij destilleert de volgende doorslaggevende succesfactoren:
#1 Ontwikkel iets waar écht behoefte aan is
Een van de grootste valkuilen voor startups is het ontwikkelen van een product of dienst waar geen echte marktbehoefte voor bestaat. Succesvolle startups lossen een echt probleem op dat breed gevoeld wordt en waarvoor klanten bereid zijn te betalen.
- Valideer dus je idee door bijvoorbeeld marktonderzoek te doen, veelvuldig te praten met potentiële klanten en een prototype of minimaal levensvatbaar product (MVP) te maken en te testen.
- Zorg voor een duidelijke product-market fit. Sluit je product of dienst goed aan bij de behoeften van je doelgroep? Is er aantoonbaar voldoende vraag om groei te rechtvaardigen?
- Test met echte klanten. Ga op de markt staan, maak een eenvoudige webshop, ga bij bedrijven langs. Door feedback van echte klanten te verzamelen, leer je snel of er interesse is en hoe je je product kunt verbeteren.
- Volg de Lean Startup-methode. Ontwikkel in kleine stappen en test voortdurend. Luister goed naar wat klanten werkelijk willen en focus op het oplossen van een echt probleem. Meet vervolgens de resultaten en pas je aanpak aan.
- Zorg voor inkomsten vanaf het begin, dat helpt je van de kant. Weet dus direct betalende klanten te vinden, vraag partners mee te betalen voor deelname en vermijd gratis pilots
#2 Houd inzicht in je financiële huishouding
Veel startups lopen tegen geldproblemen aan. Dit kan verschillende oorzaken hebben: onvoldoende tijd nemen voor het aantrekken van kapitaal, te laat beginnen met het verdienen van geld en inefficiënt gebruik van beschikbare middelen.
‘Wat wij ook vaak zien’, zegt Michels, ‘is dat de administratie niet op orde is. Als je je verplichtingen niet in beeld hebt, kan dat enorm remmend werken. Of een vervroegd einde betekenen.’
Hij adviseert het volgende.
- Maak een financiële planning: Maak een gedetailleerd financieel plan met realistische projecties voor inkomsten en uitgaven. Houd een buffer aan voor onvoorziene omstandigheden en monitor je cashflow nauwkeurig. Pas vervolgens uitgaven aan waar nodig.
- Zoek investeerders die passen bij je visie en doelstellingen, verken mogelijkheden voor subsidies of overheidssteun en overweeg crowdfunding als alternatieve financieringsbron.
- Wees open over je continuïteitspositie en vermeld dat in je jaarrekening. Michels: ‘Als je runway korter is dan 12 maanden, zet dat in je jaarrekening. Zeker als je investeerders aan boord hebt, is het correct rapporteren over je financiële positie van groot belang.’
- Borg je financiële huishouding door een cfo aan te haken. ‘Dat hoeft geen vaste kracht te zijn, het kan ook een parttime cfo zijn. Maar borg de financiële functie. Dat brengt expertise, helpt je investeerders te vinden en geeft rust.’
- Monitor je cashflow. Zorg ervoor dat je bedrijf financieel duurzaam is voor je groeispurtjes gaat maken.
- Werk met een roadmap. Een tijdgebonden routekaart helpt bij het plannen en uitvoeren van je groei. Stel dus doelen en definieer mijlpalen en benoem de middelen en strategieën die nodig zijn om deze te bereiken. Het is essentieel om realistische plannen te maken die haalbaar zijn en de betrokken teams motiveren.
- Experimenteer en optimaliseer. Omarm een cultuur van experimenteren en optimaliseren. Stel duidelijke financiële KPI’s op en meet deze frequent, experimenteer met verschillende verkoopkanalen en -strategieën, investeer meer in wat werkt en stop met wat niet effectief is.
Natuurlijk zijn er meer succesfactoren. De samenstelling en dynamiek van je team bijvoorbeeld. Ook cruciaal. Uitdagingen daar zijn: niet het juiste team hebben met complementaire vaardigheden, te veel ego of hebzucht bij de oprichters, gebrek aan vertrouwen en micromanagement en onvoldoende afstemming tussen oprichters en investeerders.
Ook moet je voorzichtig zijn met vroegtijdig opschalen. Dat kan leiden tot overbelasting, verlies van focus op het kernproduct en financiële problemen door te hoge kosten. ‘En last but not least is timing een succesfactor’, weet Michels. ‘Stel je dus niet alleen de vraag waarom er behoefte zou zijn aan jouw product of dienst, maar vooral: waarom nu?’
Dit artikel wordt u aangeboden door
LEVEL UP 2024
Boost the growth of your startup, register for LEVEL UP 2024, the leading event for the national and international startup community...
Meer info
