Doemscenario’s doen het goed. Ben Rogmans, oud-journalist van onder meer De Volkskrant, Intermediair en De Pers, snapt dat slecht nieuws goed scoort. Maar dat maakt niet dat al die verhalen ook kloppen. Sterker nog, de enige constante ten aanzien van toekomstvoorspellingen is dat ze niet uitkomen. Rogmans gaat tekeer tegen onheilsprofeten als econoom Jeremy Rifkin die zijn zakken vult met voorspelingen die niet uitkomen.
Toch doet Rogmans in zijn boek ‘Geen paniek! Ook jouw baan gaat eraan’ zelf ook een voorspelling. De komende 35 jaar zit het wel goed met de werkgelegenheid. Rogmans, oprichter van onderzoeksbureau voor de arbeidsmarkt Intelligence Group, baseert dat op het feit dat elke keer als er in het verleden massale werkloosheid werd voorspeld vanwege technologische vooruitgang, dit niet is gebeurd. Niet na de industriële revolutie, niet na de automatiseringsgolf van de jaren tachtig en niet tijdens de opkomst van internet. Waarom zou het bij robots en kunstmatige intelligentie anders zijn? Voor de komende 30 -35 jaar zitten we veilig.
Gemakkelijk om te voorspellen wat verwijnt
De reden dat al die onheilsverhalen toch elke keer weer aanslaan, is dat het heel gemakkelijk is om te voorspellen welke banen gaan verdwijnen, maar heel moeilijk om te voorspellen welke nieuwe functies gaan ontstaan. Iedereen kan inzien dat het beroep van vrachtwagenchauffeur op termijn gaat verdwijnen. Maar wie had in 1980 de enorme groei aan hondenuitlaatservice-medewerkers kunnen voorspellen?
Daarbij gaan de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt veel minder snel dan vaak wordt beweerd. Het in 2013 gepubliceerde onderzoek van Oxford-onderzoekers Osborne en Frey voorspelde dat 50 procent van de banen binnen 15 jaar zou verdwijnen. In de vijf jaar die volgden hebben anderen vergelijkbaar onderzoek gedaan en telkens name het percentage af: van twintig procent tot nu een op de tien banen. Dat zie je overigens ook in de praktijk. Ja, vrachtwagenchauffeur is een beroep met een einddatum, maar op dit moment is de vraag groter dan ooit.
Kortom, Rogmans ontkent niet dat onze manier van werken gaat veranderen. Hij bestrijdt alleen de stelligheid waarmee sommige beweren dat ze weten hoe en snel.
