Dan Ariely: ‘Prestaties negeren geeft bijna hetzelfde gevoel als werk vernietigen’

Mensen die sneller opgeven hebben volgens Ariely vaak de neiging om in (te) grote doelen te denken. Succesvolle mensen breken zo’n doel op in kleine obstakels en hebben oog voor de details. Wil je medewerkers motiveren, dan doe je er dus verstandig aan om het succes op te delen in kleine stappen. Pas dan kun je gedragsverandering teweeg brengen.

Betekenisvol werk

Bij motivatie gaat het meestal niet om (korte termijn) geluk. ‘Meaning changes things’, zegt Ariely. Heeft het werk betekenis, dan geeft dat geluk en voldoening op de lange termijn. Steken we daarnaast ergens veel moeite in, dan vinden we het werk leuker en kennen we er meer waarde aan toe. Ariely noemt dit het IKEA-effect. Denk maar aan het gestuntel met IKEA meubels; schroefjes die niet passen, je monteert dingen op de verkeerde manier etc. Het duurt altijd langer en kost meer moeite dan oorspronkelijk verwacht. Maar staat die kast uiteindelijk, dan ben je er toch net wat trotser op dan de andere meubels. De conclusie van Ariely: hoe harder mensen werken, hoe meer voldoening ze eruit zullen halen.

Loss aversion

Verlies weegt zwaarder dan geluk, dit heet ‘loss aversion’. Zien mensen hun werk in rook opgaan, dan zullen ze sneller opgeven. De prestaties van mensen negeren, geeft volgens Ariely bijna hetzelfde gevoel als het werk voor hun neus vernietigen. Het voelt zinloos en plezier in het werk verdwijnt als sneeuw voor de zon. Medewerkers zullen daardoor later op het werk verschijnen, eerder weggaan en minder hard werken. Kortom: ze zijn niet gemotiveerd.

Managers laten hier soms nog steken vallen, in alle drukte erkennen ze hun medewerkers niet genoeg. Terwijl die erkenning helemaal niet groots hoeft te zijn. Een klein gebaar als een complimentje of een korte bevestigende knik kan de motivatie al sterk verhogen. Hier geldt uiteraard: hoe meer credits je aan mensen geeft, hoe gemotiveerder en gelukkiger ze zullen worden.

Geld en motivatie

In tegenstelling tot wat veel mensen denken is geld niet zo’n belangrijke drijfveer. Geld kan de motivatie zelfs ondermijnen. Een beloning in de vorm van een cadeau of compliment werkt een stuk effectiever. Er is echter één uitzondering: geld maakt gelukkig als je het weg mag geven. Maken we iemand anders blij, dan geeft dat een tevreden gevoel. Mensen voelen zich namelijk gemotiveerd als ze worden aangesproken op hun ‘goedheid’. Het werkt binnen een organisatie bijvoorbeeld ook motiverend om medewerkers elkaar te laten helpen.

Een geldbonus kan soms wel werken bij medewerkers die minder presteren, zij kunnen zich nog verbeteren. Zit een medewerker al op de top van zijn kunnen? Dan heb je andere componenten nodig. Denk bijvoorbeeld aan: nieuwe uitdagingen, trots, autonomie, extra taken of een hogere functietitel.