Een goede strategie bevordert de reflectie op de onderneming en haar koers, versterkt de flexibiliteit en het aanpassingsvermogen en vergroot de kans op toekomstig succesvol functioneren. Toch denken bedrijven nog teveel vanuit hun bestaande situatie op de korte termijn. Het gevolg: ze worden visieloos voor de langere termijn.
‘Een goede strategie kijkt verder dan morgen’, zegt Annemieke Roobeek, eigenaar van netwerkorganisatie MeetingMoreMinds, hoogleraar Strategie en Transformatiemanagement aan Nyenrode en commissaris bij onder andere KLM en ABN Amro. ‘Bedrijven moeten in staat zijn om systematisch en consequent te denken. Om een stip aan de horizon te zetten en te bepalen welke stappen je nodig hebt om dat doel te bereiken, heb je een uitdagende visie nodig. Een focus op korte termijn denken belemmert innovatie en samenwerking.’
Strategieteam
Een tijdelijk aangesteld strategieteam kan helpen om tot de juiste vraagstellingen voor een strategie te komen. ‘Het strategieteam test verschillende denkrichtingen, maakt concurrentieanalyses, verkent de grenzen en gaat op zoek naar innovaties en potentiële samenwerkingspartners. In dit team plaats je mensen uit verschillende disciplines, jonge mensen, professionals met dieptekennis, managers die vooruit willen, medezeggenschapsleden en vooral ook een paar dwarsliggers’.
‘Bedrijven hebben strategen nodig die multidisciplinair samenwerken en complexiteit aandurven. Jonge mensen gaan hier makkelijk in mee, die hebben het van nature in zich. Neem ze aan, benut de vaardigheden en doe aan talentontwikkeling. Zo krijg je een innovatieve start-up sfeer binnen je organisatie en kun je jonge mensen langer aan je binden’.
Samenwerken
Een toekomstbestendige organisatie focust op netwerkend werken en bouwt heel bewust aan ‘ecosystemen’. ‘Het draait niet meer om het lanceren van één product, maar om het neerzetten van een vraagstuk’, vertelt Roobeek. Een voorbeeld: je ontwikkelt geen hoofdpijnpoeder, maar hebt als doel om preventief een gezonde samenleving te ontwikkelen. Dan heb je het over lifestyle, een gezond werkklimaat, goede voeding en minder stress. ‘Dat lijkt breed. Maar door rond een vraagstuk partijen samen te brengen, komt er bij meer bedrijven innovatie naar boven. Dat bereik je alleen met samenwerking en kennisdeling; samen met andere bedrijven werk je aan grotere uitdagingen’.
Samenwerken en kennisdelen: bedrijven vinden het soms nog lastig en zelfs eng. De één zit vast in een oud concurrentiemodel, de ander vindt de verandering te heftig en blijft liever functioneel denken. Toch merkt Roobeek een honger naar andersoortig organiseren: ‘Verbinden staat centraal, want samen sta je sterker. In de ultieme vorm zie je bedrijven, overheden, banken en universiteiten met elkaar samenwerken. Door ervaringen te delen, kunnen bedrijven sneller leren en innoveren. Er ontstaat zo een collectieve intelligentie.’
Keuze
Bedrijven staan op dit moment voor een belangrijke keuze: durven we het aan om samen te werken of gaan we door op oude voet? ‘Bedrijven die niet meegaan in een strategie 3.0 zullen op een gegeven moment qua innovaties en onderscheidend vermogen opdrogen. Ze zijn niet meer aantrekkelijk voor talent en voor ervaren professionals. Organisaties die wél samenwerken worden verrijkt en succesvoller. Ik zeg: we moeten afstappen van de ego’s en de eco’s omarmen’.
Annemieke Roobeek geeft op 13 april een seminar over ‘The New Normal’ tijdens de Collegereeks Strategie 3.0.