Wiens toko is het?

Het is fascinerend om in een groot, internationaal bedrijf rond te lopen. Ik kom uit een ondernemersgezin en zie elke dag, aan alles waar ik bij betrokken word, hoe groot de contrasten tussen ons familiebedrijf en het beursgenoteerde Adecco zijn. De dagelijkse praktijk ziet er zo anders uit. En dat maakt deze maand meedraaien als CEO for One Month dan ook extreem leerzaam.

Tevreden met weinig

Bij ons in het familiebedrijf is het allemaal erg overzichtelijk. Mijn vader is het begonnen, dus het is zijn tent. En ook al is hij eigenaar, mijn vader geeft onze collega’s de volledige vrijheid en verantwoordelijkheid om zelf dingen op te pakken en zaken te regelen met klanten. Gaat dat altijd goed? Zeker niet! Maar bij het familiebedrijf zijn ze tevreden met weinig. Zolang iedereen voor zijn gezin kan zorgen is het prima.

In de wereld van de corporates gaat dat niet zo eenvoudig. Daar kun je niet zomaar tevreden zijn. De verwachtingen zijn hoog. De vraag die echter steeds blijft terugkeren: hoe kunnen dingen anders of beter? En dat is misschien ook wel logisch. Aandeelhouders willen immers waar voor hun geld en zijn altijd op zoek naar manieren om meer waarde uit hun investering te halen. Op welk paard kunnen ze wedden en in hoeverre is er ruimte voor groei op de korte termijn en de lange termijn? Voor duurzame groei is namelijk ook wat te zeggen.

Door te berekenen wat resultaten eventueel kunnen (en zouden moeten) zijn, helpen analisten aandeelhouders bij het maken van de juiste investeringen. Per kwartaal wordt gekeken naar de cijfers en komen de voorspellingen voor het gehele jaar aan bod.

“Wie is hier verantwoordelijk voor?”

Een beursgenoteerd bedrijf kent veel lagen. De aandeelhouders, raad van bestuur, de internationale CEO, het directieteam, een regiodirecteur, de nationale CEO, nationale directie, sectordirecteuren, regiodirecteur, vestigingsmanager, recruitment consultant. Er zitten zoveel lagen tussen, dat je kan begrijpen dat een koerswijziging voelt alsof je een olietanker probeert te verplaatsen.

Als alles goed gaat is iedereen eigenlijk best tevreden. Maar als er uitdagingen zijn, wordt het al snel interessant. Het gevaar van een bedrijf met zo veel lagen, is de vraag: wie is hier verantwoordelijk voor? Gevolgd door een discussie over wie dat zou moeten zijn.

Dan vraag je eigenlijk jezelf af: wiens tent is het nou eigenlijk? De aandeelhouders, de directieleden, de klanten of de werknemers? Wie heeft het voor het zeggen?

Alleen heb ik ontdekt dat die vraag eigenlijk de discussie niet oplost als je knopen wil doorhakken en vooruit wil. Het kan je zelfs tegenhouden om actie te ondernemen. Wat ik heb geleerd is dat je die vraag moet omdraaien. Hans Pruis, de CEO van Adecco, is daar een meester in. Hij daagt mensen uit om zichzelf de vraag te stellen: “Hoe kan ik zelf het verschil maken?”. Maar niet alleen stelt hij die vraag aan anderen, ook aan zichzelf. Vaak durft hij dan de verantwoordelijkheid op zich te nemen om vooruitgang te boeken.

Mouwen opstropen

De mensen die het heft in eigen handen nemen, zijn de mensen die uiteindelijk het verschil maken. Misschien zelfs excuses maken, al waren ze eigenlijk niet verantwoordelijk. Maar toch het initiatief nemen om het op te lossen. Zij stropen de mouwen op en verzetten op die manier bergen van werk. Dat inspireert mij en geeft mij veel energie. Ook al zijn er veel of weinig lagen in een bedrijf, iedereen kan een impact hebben. Een bedrijf maak je samen en dat begint uiteindelijk bij ons zelf door te vragen: “Wat kan ik doen om impact te maken?”