Is het slim om te emigreren als u de belasting wilt ontlopen? In 2007 verhuisden iets meer dan 123.000 Nederlanders naar een ander land. Welke financieel voordeel levert emigratie op?

1. België

Nederlanders naar België in 2007: 12.175

Nederlanders naar zijn België sinds 1995: 116.695

Aantal Nederlanders nu in België: 97.165

Gemiddelde prijs van een koophuis? €175.167

Prijs per m2 op toplocatie: €2.150

Fiscaal gunstiger?

Een progressief IB-stelsel met een maximum tarief van 50%.

De verschillende categorieën vermogenswinsten en dergelijke worden belast tegen 16,5% of 33%.

Daarnaast zijn er nog additionele lokale belastingen van 0 tot 9% over het belastbare inkomen.

Belastingvrij schenken

In België is het onder voorwaarden mogelijk om belastingvrij te schenken ‘van hand tot hand'.

Vermogenswinsten, die worden behaald op aandelen in buiten België gevestigde vennootschappen, worden niet in België belast. Er is in België in principe geen meerwaardebelasting op de verkoop van aandelen. Ook niet als een Belgisch belastingplichtige zijn aandelen verkoopt aan een buitenlands rechtspersoon, tenzij deze buiten de Europese Economische Ruimte (dit is EU + IJsland, Noorwegen en Liechtenstein)is gevestigd.

2. Duitsland

Nederlanders naar Duitsland in 2007: 11.651

Nederlanders naar Duitsland sinds 1995  117.572

Aantal Nederlanders nu in Duitsland:  101.515

Wat is de gemiddelde prijs van een koophuis? €173.100

Prijs per m2 op toplocatie: €2.462

Fiscaal gunstiger?

Een progressief IB-stelstel met een maximum tarief van 45%.

In Duitsland maakt men een onderscheid in heffing tussen gehuwde en ongehuwde belastingplichtigen.

Ook is er nog een additionele ‘solidariteitsheffing' (t.b.v. deelstaten oude DDR) van 5,5% over de te betalen belasting.

3. Verenigd Koninkrijk

Nederlanders naar Het Verenigd Koninkrijk in 2007: 8.308

Nederlanders naar Het Verenigd Koninkrijk sinds 1995: 86.661

Aantal Nederlandse nu in Het Verenigd Koninkrijk: 40.861

Wat is de gemiddelde prijs van een koophuis? €260.523

Prijs per m2 op toplocatie: €18.108

Fiscaal gunstiger?

Een progressief IB-stelsel met een maximum tarief van 40%.

Men maakt onderscheid in heffing tussen inkomen uit dividenden, sparen en overig inkomen. Voor vermogenswinsten geldt (met ingang van 6 april 2008) een vast tarief van 18%.

‘Non-domiciled residents'

Het Verenigd Koninkrijk heeft een gunstig regime voor natuurlijke personen die worden aangemerkt als inwoner, maar hun domicilie niet in het Verenigd Koninkrijk hebben. Dit is het geval als de persoon niet de intentie heeft voorgoed in VK te blijven, maar de intentie heeft om ooit terug te keren naar zijn vaderland.

Deze zogenaamde ‘non-domiciled residents' worden slechts belast voor inkomsten die naar het Verenigd Koninkrijk toevloeien of die daar opkomen. Met andere woorden: inkomsten worden alleen in het Verenigd Koninkrijk belast voor zover deze daadwerkelijk naar het Verenigd Koninkrijk worden overgemaakt.

4. Nederlandse Antillen & Aruba

Nederlanders naar De Nederlandse Antillen & Aruba in 2007: 5.432

Nederlanders naar De Nederlandse Antillen & Aruba sinds 1995: 67.079

Aantal Nederlanders nu in De Nederlandse Antillen & Aruba:  7.099

Wat is de gemiddelde prijs van een koophuis? Aan de kust: €391.563

Prijs per m2 op toplocatie:

Nederlandse Antillen: €3.828

Aruba: €1.130

Fiscaal gunstiger?

Nederlandse Antillen

Een progressief IB-stelsel met een maximum tarief van 47,5% (Curaçao 49,7%).

Inkomsten uit aanmerkelijk belang zijn belast naar een tarief van 19,5%.

Er is een heffing van 6,5% over tegoeden bij lokale banken.

Aruba

Een progressief IB-stelsel met een maximum tarief van 58,95%.

Men maakt onderscheid in heffing al naar gelang de gezinssituatie (gehuwd/ongehuwd en aantal kinderen).

Er is een heffing van 25% over inkomen uit de verkoop van aandelen.

Penshonadoregeling & expat-regeling

Op de Nederlandse Antillen kan voor iemand van 50 jaar of ouder onder omstandigheden de ‘penshonadoregeling' van toepassing zijn, waardoor het tarief inkomstenbelasting over buitenlands inkomen 10% is.

Daarnaast is een premieheffing AOV/AWW van 14% slechts verschuldigd tot de leeftijd van 60 jaar, daarna niet meer.

Voor hooggekwalificeerd personeel dat voor enige tijd werkzaam is in een aantal specifieke sectoren (bijvoorbeeld de financiële sector of de luchtvaart) geldt een expatregeling waarbij een aantal belastingfaciliteiten worden verleend.

Vooral om successierecht te ontwijken kunnen de Nederlandse Antillen een interessante bestemming zijn. De schenking door een ingezetene van de Nederlandse Antillen aan kinderen is belast tegen een tarief van 2 tot 6%, en aan verwanten of derden tegen maximaal 24%.

Wat het helemaal interessant maakt is dat Nederland op grond van de BRK slechts gedurende een jaar na emigratie nog bevoegd is om zelf schenkingsrecht te heffen, in de meeste anderen landen geldt daarvoor namelijk een termijn van tien jaar. Bij overlijden is zelfs de wachttijd van een jaar niet van toepassing.

Een nadeel is dat er op de Nederlandse Antillen slechts een beperkte hypotheekrenteaftrekregeling bestaat.

5. Verenigde Staten

Nederlanders naar De Verenigde Staten in 2007: 5.130

Nederlanders naar De Verenigde Staten sinds 1995: 64.254

Hoeveel Nederlanders nu in De Verenigde Staten: 106.003

Wat is de gemiddelde prijs van een koophuis? €140.000

Prijs per m2 op toplocatie: €10.107

Fiscaal gunstiger?

Een progressief IB-stelsel met een maximum tarief van 35%.

Onder bepaalde voorwaarden kan gekozen worden voor een ‘alternative minimum tax' (heffing 26% en 28%).

Onderscheid in heffing tussen gehuwde en ongehuwde belastingplichtigen.

Er is een federale heffing van maximaal 15% over vermogenswinsten.

6. Spanje

Nederlanders naar Spanje in 2007: 3.971

Nederlanders Naar Spanje sinds 1995: 40.622

Aantal Nederlanders nu in Spanje: 23.153

Wat is de gemiddelde prijs van een koophuis? €235.400

Prijs per m2 op toplocatie: €5.160

Fiscaal gunstiger?

Een progressief IB-stelsel met een maximum tarief van 43% (27,13% nationaal en 15,87% regionaal).

Het tarief voor vermogenswinsten, rente en dergelijke is 18%.

Daarnaast is er een vermogensbelasting tegen progressief tarief met een maximum van 2,5%.

Beckham-regeling

Voor buitenlanders, bijvoorbeeld sporters of managers, bestaat in de inkomstenbelasting een speciale regeling die ook wel de ´Beckham-regeling´ wordt genoemd. Op grond van deze regeling kunnen immigranten onder voorwaarden maximaal zes jaar behandeld worden als buitenlands belastingplichtigen, waardoor slechts over de Spaanse inkomensbronnen (voornamelijk arbeidsinkomen) 24% belasting over het bruto bedrag wordt betaald. Inkomsten uit niet-Spaanse inkomensbronnen (bijv. beleggingen, spaartegoeden) worden dan niet in Spanje belast.

Nadeel: In Spanje bestaat geen integrale hypotheekrenteaftrek zoals in Nederland, maar slechts een beperkte faciliteit voor de eigen woning. De lokale salarissen liggen in Spanje aanmerkelijk lager dan in Nederland, terwijl in de grote steden de kosten voor levensonderhoud niet zodanig lager zijn.

7. Frankrijk

Nederlanders naar Frankrijk in 2007: 3.689

Nederlanders naar Frankrijk sinds 1995: 41.760

Aantal Nederlanders nu in Frankrijk: 29.543

Wat is de gemiddelde prijs van een koophuis? €205.514

Prijs per m2 op toplocatie: €10.014

Fiscaal gunstiger?

Een progressief IB-stelsel met een maximum tarief van 40%

De heffing is afhankelijk van gezinssituatie (gehuwd/ongehuwd en aantal kinderen).

De heffing over vermogenswinsten, rente- en royaltyinkomsten is 18%.

8. Australië

Nederlanders naar Australië in 2007: 2.468

Nederlanders naar Australië sinds 1995: 21.892

Aantal Nederlanders nu in Australië: 83.324

Wat is de gemiddelde prijs van een koophuis? €260.000

Prijs per m2 op toplocatie: €4.136

Fiscaal gunstiger?

Een progressief IB-stelsel met een maximum tarief van 45%.

9. Turkije

Nederlanders naar Turkije in 2007: 2.311

Nederlanders naar Turkije sinds 1995: 21.611

Aantal Nederlanders nu in Turkije: 21.823

Wat is de gemiddelde prijs van een koophuis? €66.000

Prijs per m2 op toplocatie: €1.202

Fiscale gunstiger?

Een progressief IB-stelsel met een maximum tarief van 35%.

10. Polen

Nederlanders naar Polen in 2007: 1.765

Nederlanders naar Polen sinds 1995: 9.995

Aantal Nederlanders nu in Polen: 979

Wat is de gemiddelde prijs van een koophuis?

Polen publiceert geen gemiddelde huizenprijs, maar volgens de Global Property Guide betaal je voor 90m2 in Warschau: €295.920

Prijs per m2 op toplocatie: €3.292

Fiscaal gunstiger?

Een progressief IB-stelsel met een maximum tarief van 40%.

Vermogenswinsten en dergelijke worden belast tegen een tarief van 19%.

Bronnen: Wetenschappelijk Bureau PricewaterhouseCoopers, CBS, Global Migrant Origin Database en NIDI

Emigreren is emotie

Waarom verlaten mensen Nederland? Wij zijn een land met een hoog inkomen per hoofd van de bevolking en een hoge welvaart. Toegegeven, die verzorgingsstaat van ons kost ook een lieve duit. Maar is dat de reden om de pijp aan Maarten te geven?

Nee, zo blijkt uit onderzoek van het Nidi. Nederlanders met emigratieplannen voldoen aan het traditionele emigrantenbeeld: jong, ongebonden, man, contacten in het land van bestemming,

hoog opgeleid en avontuurlijk ingesteld. En de motivatie? De moderne emigrant verlaat Nederland niet zozeer vanwege hoger loon of beter werk. Het is vooral de kwaliteit van het publieke domein dat aanzet tot emigratie. Potentiële emigranten zoeken een betere kwaliteit van leven. En dat vinden ze in natuur, stilte, ruimte en minder bevolkingsdruk. Overigens keert naar verhouding het grootste deel van de emigranten na één jaar terug. Ook na twee jaar zijn de terugkeerpercentages nog aanzienlijk. Van de oudste gevolgde groep, de emigranten uit 1995, is inmiddels (peildatum 2003) iets meer dan de helft weer hier.

Experts over Emigreren

Belasting ontwijken door te emigreren. Slim of juist niet?

Xavier Auerbach (39) is partner bij PricewaterhouseCoopers en leidt daar de Private Wealth Solutions Group. Een groep van adviseurs die gespecialiseerd is in het aanbieden van internationale fiscale oplossingen. Volgens hem is het allereerst essentieel om onderscheid te maken tussen de twee belangrijkste vormen van inkomen, namelijk inkomen uit arbeid, wat belast wordt in het land waar de arbeid verricht wordt, en inkomen uit vermogen, wat belast wordt in het land waar het genoten wordt. "Aangezien de vermogensrendementheffing in Nederland vrij laag is, valt de winst vooral te behalen op het vlak van de inkomstenbelasting en het successierecht." Vooral die laatste belasting is een grote fiscale doorn in het oog. Auerbach stelt dat er gewoonweg situaties zijn waarin het Nederlandse belastingrecht je zo goed als dwingt om een andere route te zoeken. "Als iemand een vermogen erft van 100 miljoen en daar door allerlei fiscale regels uiteindelijk maar 7 miljoen van overhoudt, dan ga je je toch achter de oren krabben hoe je dat kunt voorkomen."

Iven de Hoon (45), fiscaal adviseur en auteur van het boek ‘Belastingparadijzen', is het daarmee eens. "Met belastingen is het net als met water: het zoekt altijd het laagste punt."

Om te kunnen profiteren van voordeel op inkomensgebied, moet u wel werken in of vanuit een land met een gunstiger tarief dan Nederland. En dat kan betekenen dat u daadwerkelijk moet emigreren. Dat is behoorlijk ingrijpend. De fiscus kijkt nog tien jaar over uw schouder mee of u inderdaad helemaal geëmigreerd bent en of alles netjes volgens de regels gaat. "Ach", gaat Auerbach verder, "die borreltafelpraat van ‘ik heb begrepen dat ik maar moet emigreren..' Dat hoor je zo vaak, maar als mensen dat dan halfslachtig gaan uitvoeren, dan krijg je nare toestanden met de fiscus of de strafrechter. Daarom stellen wij altijd eerst de vraag: wat wil je nu met je leven? en dan gaan we pas kijken naar de fiscale consequenties."

Ton Smit (42) is oprichter van Tax Consultants International (TCI) en heeft dagelijks te maken met internationale fiscale vraagstukken. Hij ziet zeker mogelijkheden voor internationaal opererende managers. "Als je als manager wordt uitgezonden naar het buitenland, dan begint dat vaak met één dag in de twee weken. Maar voor je het weet zit je 3 à 4 dagen per week in het buitenland en je vrouw ook. Dan heb je de kans om eens serieus te kijken naar emigratiemogelijkheden. Een eerste advies: let vooral op de criteria om aangemerkt te worden als inwoner of speciale fiscale regels voor expats."

Smit denkt dat het voor veel managers de moeite waard kan zijn om eens goed naar zijn of haar eigen situatie te kijken. "Het huidige fiscale stelsel is helemaal niet meegegaan met de huidige tijd waarin de moderne, wereldwijd mobiele, manager leeft. Het kan al snel lonend zijn om over de grenzen te kijken. Een offshore vennootschap kost gemiddeld maar 5.000 euro. En voor mensen in loondienst is het zelfs vanaf een inkomen van een ton al de moeite waard. Als je het puur zakelijk bekijkt, dan zou je je carrière ook in fiscaal opzicht goed moeten managen."

Executive Countries

Gesteld dat u een groot vermogen of hoog inkomen heeft, waar moet u dan naartoe met uw zuurverdiende geld? Ton Smit ziet duidelijk zogenaamde ‘executive countries' in zijn praktijk. "Internationaal opererende top executives zien wij vooral neerstrijken in Zwitserland, Engeland en in mindere mate in Duitsland. Ook Spanje en de Verenigde Staten komen regelmatig voor." Xavier Auerbach ziet ook een tendens: "Uit onze praktijk blijkt dat vooral België, Zwitserland en Engeland favoriet zijn. Vooral omdat alle drie deze landen je in staat stellen om inkomen uit vermogen onbelast te genieten en omdat ze geen successierecht heffen of dat deze te vermijden is." Door belasting te ontwijken bespaart u geld. En voor De Hoon is vooral de vraag wat u met dat bespaarde geld wilt gaan doen belangwekkend. "Voor pensionering bijvoorbeeld, maak je al snel heel andere keuzes."

Dagelijks de nieuwsbrief van Management & Leiderschap ontvangen?

E-mail *

Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Verstuur

Emigratiemotivatie

Ton Smit geeft mee dat emigreren puur vanwege de fiscus in de praktijk vaak tegenvalt. "Echt fysiek de boel inpakken en heel ergens anders neerstrijken, dat gaat niet zomaar even. Ik merk dat mensen zich wel bewuster worden van de mogelijkheden, maar de regels en wat er allemaal bij komt kijken boezemen toch angst in." De Hoon vindt dat emigreren niet enkel moet afhangen van fiscale motieven, maar dat het logisch is om de herkomst van vermogen en het soort belastbaar inkomen te betrekken bij de overwegingen. "Je bespreekt wat iemand wil en verwacht. Om welke bedragen gaat het, wat zijn de praktische aspecten."

"In mijn ervaring wordt emigratie in de meeste gevallen ingegeven door andere motieven dan de fiscaliteit", zegt Auerbach. "Zeker voor mensen met kinderen, dan is het toch vooral een culturele vraag. Waar gaan je kinderen naar school? Waar groeien ze op?" Hij vervolgt: "Ik ben nu lang genoeg adviseur om te weten dat je je leven echt niet moet laten beheersen door de belastingen."

Nederland telt zo’n half miljoen teammanagers. Elk jaar starten er tussen de 80.000 tot 100.000 nieuwe managers. Het gros daarvan wordt zonder begeleiding in het diepe gegooid, signaleert Saskia IJszenga in Trots op je team, dat op 17 mei verschijnt.

Bovendien zijn het ook niet altijd de meest kundige profielen die promotie maken, het zijn vaak de beste presteerders of de grootste vakspecialisten. En dus worden er veel brokken gemaakt. Het is dan ook niet vreemd dat een derde van de Nederlandse werknemers ontevreden is over hun manager.

IJszenga noemt zichzelf een ‘beroepsstarter in teammanagement’. Ze heeft inmiddels meer dan twintig verschillende teams aangestuurd. Daarbij is ze zelf in de nodige valkuilen getrapt en heeft ze stomme fouten gemaakt die voorkomen hadden kunnen worden.

Vijf valse starts

Als ze tenminste iemand had gehad die haar de weg had gewezen, schrijft ze in haar boek. Daarom helpt ze beginnende managers graag met een stappenplan om die belangrijke eerste zes maanden door te komen.

Per maand beschrijft IJszenga op een praktische manier wat je moet doen en hoe je dat moet doen. Maar denk niet dat er een moment komt dat er geen gedoe meer is. Dat is ‘een illusie, want gedoe heb je altijd’.

We zoomen in op vijf veelvoorkomende valse starts, die jouw succes als (beginnend) manager al in de eerste maand om zeep kunnen helpen.

#1 Je legt de lat te hoog

Je hebt hooggespannen verwachtingen van jezelf. Je legt jezelf op de beste te zijn, vindt dat je gelijk moet gaan presteren. Je profileringsdrang komt tot uiting met je focus op doelen die behaald moeten worden, op de inhoud, op het beantwoorden van alle vragen.

Niet doen, vindt IJszenga. Hou je mening maar voor je. Je moet juist je team allerlei vragen stellen. Jij bent de nieuwe in de organisatie. Maak daar gebruik van om zoveel mogelijk te leren over het reilen en zeilen.

Marquella Hoogervorst, partner bij Deloitte Consulting, kreeg ooit het advies: trek alle kasten open en haal alle lijken eruit. ‘Want als je een tot twee maanden verder bent, dan zijn het jouw lijken’, vertelt ze in het boek.

Lees ook: Zeven fouten die door veel leidinggevenden worden gemaakt

Met het ophalen van informatie voorkom je dat je fouten uit het verleden gaat herhalen. Of dat je belangrijke lessen uit het verleden niet meeneemt. Wil je in positieve zin opvallen, ga dan op zoek naar de quick wins.

Zijn er kleine en snel op te pakken zaken die je opdrachtgever snel opgelost wil zien? Wat zijn de beoordelingscriteria van jouw manager? Kun je hierin al verbetering aanbrengen? Identificeer de slimme acties en ga daarmee aan de slag. Dat geeft vertrouwen in je functioneren.

#2 Je gaat het helemaal anders doen

Jij bent heel anders dan je voorganger. Dat vertel je ook aan je teamleden. Daarmee wek je volgens IJszenga een verkeerde indruk. ‘Dat je niet respectvol omgaat met wat er voor jou was. Met hoe de mensen toen werkten en de resultaten die zijn bereikt.’

‘Dat kan spanningen opleveren met je teamleden die wel een goede relatie hadden met de vorige manager’, schrijft ze. Leer de bestaande dynamiek en cultuur binnen een team en de organisatie eerst goed kennen. Het leiden van een team is geen individuele prestatie. Leg de focus niet op jezelf.

Ronald Velten heeft een groot deel van zijn carrière bij IBM doorgebracht en in die periode meer dan tien verschillende managementrollen vervuld. Zijn teams varieerden van vijf tot meer dan tweehonderd medewerkers.

Ook hij heeft geroepen dat ‘alles uit het verleden slecht is en dat we het nu anders gaan doen’, vertelt hij in het boek. ‘Dan jaag je iedereen tegen je in het harnas. Misschien heb je wel gelijk, maar dat kun je niet direct roepen. Je moet de tijd nemen om te begrijpen wat wel en niet werkt.’

Hij vindt het belangrijk om de ‘goede dingen te bewaren’ in teams. Daarom stelt hij bij de start deze drie vragen. ‘Noem drie dingen die we moeten behouden, die goed gaan. Drie dingen die we echt moeten stoppen en drie dingen die we moeten starten.’ Zo krijg je heel snel een beeld.

#3 Je begint meteen met oplossen

Jeroen Kiers, vandaag ceo ad interim bij Kennemervis, krijgt zijn eerste rol als teammanager bij Ausnutria. De valkuil waar hij in zijn eerste maand is getrapt, is meteen beginnen met oplossen.

Hij ziet dat er iets fout gaat en wil dat probleem verhelpen, zoals hij dat al eerder heeft gedaan bij andere bedrijven. ‘Soms ga je hierdoor dwars door procedures heen die je nog niet kent.’

Lees ook: Dit zijn de dingen die je nooit moet zeggen als manager

Een goede onboarding kan deze valkuil voorkomen. Hij stelt voor dat ‘nieuwelingen’ de eerste maand nog niet aan de slag gaan met de ‘echte taken’, maar juist gaan ‘ruiken, proeven, voelen en doen’ in de organisatie.

Meedraaien in het primaire proces, aan de productielijn, bij het callcenter of in een nachtdienst, vindt hij belangrijk. Zo kom je pas echt te weten waar je werkt.

#4 Je focust vooral op de inhoud

Als startende teammanager absorbeer je zoveel mogelijk informatie in je eerste maand. IJszenga trapt daarbij in de valkuil dat ze op haar team wil overkomen als ‘de expert die inhoudelijk helemaal op de hoogte was.’

Ze maakt geen verbinding met het team en voelt zich na enkele dagen al vrij geïsoleerd in haar kantoor. Ze beseft dan hoe belangrijk het is om snel te worden opgenomen in het team. Niet alleen absorberen is belangrijk, maar ook adopteren.

‘Zorg dat er een vertrouwensrelatie ontstaat, want dan staan teamleden uiteindelijk ook open voor jouw verhaal. Tegelijkertijd wordt er dan ook meer met je gedeeld, wat dus weer het absorptievermogen vergroot. Het een versterkt het ander en vice versa.’

Is je onboarding achter de rug, plan dan direct met iedereen uit je team een half uur kennismaking in. Zo leer je je mensen persoonlijk kennen en andersom. Je kunt ze gewoon vragen om dit zelf in jouw agenda te plannen, ook omdat jij hun agenda’s nog niet kent.

Met tijd en ruimte voor kennismaken, verminder je het mogelijke gevoel van onzekerheid bij je nieuwe team. Ze kennen je nog niet, weten niet hoe ze je moeten inschatten en wat de opdracht is die je mee hebt gekregen. Om goed samen te werken moet je elkaar vertrouwen.

Lees ook: Waarom leiders veel meer op zoek moeten naar ‘vuile toiletten’

#5 Je gaat mee in de bedrijfsblindheid

Wanneer je als teammanager vertrekt van een opdracht, bestaat het risico dat je ‘gestuurd wordt in je beeldvorming’. Daardoor vorm je je geen objectief beeld meer en krijgt het team geen eerlijke kans, schrijft IJszenga.

‘Soms is het team al de gebeten hond. Moeten ze veranderen, terwijl het probleem weleens ergens anders kan liggen en die verandering dus niet de oplossing is.’ Wat haar namelijk ook is opgevallen, is dat vaak gedacht wordt dat problemen buiten de organisatie liggen.

Ze noemt dat bedrijfsblindheid: niet meer kritisch zijn naar de eigen werking. Zaken laten doorsudderen, omdat het bedrijf dat zo gewend is. ‘Als nieuweling heb je het vermogen en de ruimte om goed te analyseren waar het probleem echt ligt.’

‘Het is lastig een probleem op de verkeerde plek op te lossen – dat lukt je niet. Een intern probleem kun je immers niet extern oplossen.’ Bovendien is het slim om te toetsen of het probleem ook echt een probleem is, of alleen een mening, vindt ze.

Wat ook voorkomt, is dat het team wel weet dat er een probleem is, maar zich niet veilig genoeg heeft gevoeld om het aan te kaarten. Dan is het aan jou als manager om meer psychologische veiligheid te gaan creëren. Maar dat proces vraagt natuurlijk heel wat meer tijd dan die eerste maand.

.

Dagelijks de nieuwsbrief van Management & Leiderschap ontvangen?

E-mail *

Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Verstuur

Dagelijks de nieuwsbrief van Management & Leiderschap ontvangen?

E-mail *

Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Verstuur

.

.

Dit artikel is geschreven door

Karin Swiers

Karin Swiers interviewde al honderden ceo's, wetenschappers en andere experts over leiderschap & management. Dat heeft haar nieuwsgierigheid en passie voor dit thema alleen maar aangewakkerd. Heb jij een inspirerend verhaal over jezelf of over je business, wil je nieuwe inzichten en onderzoeken delen of zwem jij met succes tegen de stroom in? Dan kun je haar bereiken op [email protected]

Volg Karin op LinkedIn