In mijn praktijk begeleid ik mensen die overspannen of burn-out zijn. Veel van deze mensen werken bij grote bedrijven. Zo ook Peter. Peter (niet zijn echte naam, red.) is door een combinatie van werkdruk en privé-omstandigheden overspannen geraakt en door zijn leidinggevende naar huis gestuurd. Een goede beslissing blijkt, als ik Peter voor het eerst in mijn praktijk ontvang. We onderzoeken samen waar zijn grootste pijnpunten liggen en maken en plan om stap voor stap reïntegreren.
Geen keuze hebben
In één van de eerste sessies komt een deel van het probleem aan het licht. Peter vindt een deel van zijn werk inhoudelijk niet leuk. Hij heeft echter de overtuiging dat hij geen keuze heeft en dit werk moet doen ‘omdat er niemand anders is die dit kan doen’.
Helaas zie ik dit maar al te vaak. Degene die in de overspannen situaties zit, denkt dat er geen uitweg meer is. Dit maakt dat mensen die in de gevarenzone zitten blijven toch maar doorgaan. Ze zijn vaak ook goed te herkennen. Ze trekken zich terug, worden stil en maken vaak veel overuren thuis om zaken toch af te krijgen.
Wanneer iemand stress ervaart, schakelen de hersenen automatisch over op de overlevingsstand: Van de neocortex – het deel van de hersenen waarmee we bewust informatie verwerken en waarmee we rationeel redeneren naar het reptielenbrein (het deel van de hersenen gericht op primaire overleving). Dit gaat automatisch en heeft ook een functie. Echter, wanneer de stress een te lange periode aanhoudt, werkt het contraproductief. Verbindingen in de neocortex houden letterlijk op te bestaan omdat op dat moment het overlevingsstuk in de hersenen getraind wordt, en niet het deel waar onze intelligentie huist.
Niet zo gek dat wanneer mensen overspannen zijn, zij niet helder meer kunnen denken, minder informatie tot zich kunnen nemen en geen oplossingen meer zien voor hun problemen. In het geval van Peter kon hij letterlijk niet bedenken dat het niet alleen zijn probleem was dat dit werk gedaan moest worden. Hij ging door totdat hij overspannen raakte en noodgedwongen naar huis gestuurd werd.
Zo simpel maar zoveel impact
Nadat Peter met zijn manager goede afspraken gemaakt had over de inhoud van zijn werk, ging hij weer aan het werk. Toch ging de re-integratie veel langzamer dan gehoopt. Er was zo’n simpele verklaring voor, dat je er bijna niet aan zou denken. Ondanks dat Peter inhoudelijk nu ander werk deed, hij werd constant geconfronteerd met zijn oude werk. Hij zat letterlijk op de verkeerde plek.
Collega’s van andere afdelingen stelden hem nog steeds vragen over de taken die hij niet meer deed, omdat hij nog achter dat ene bureau op dezelfde afdeling zat. Zijn collega’s naast hem spraken steeds over het werk dat hij niet leuk vond. Hij hoorde alles en werd daardoor afgeleid van zijn nieuwe taken. Hij werd steeds getriggerd door zaken die hem stress gaven. Het gevolg was dat het met de reïntegratie van Peter niet echt wilde lukken.
Nu Peter letterlijk op een andere plek zit, merkt hij dat hij tot rust komt. Hij gaat met meer energie en plezier naar zijn werk. En dat alleen door een verhuizing een paar meter verderop.
